Ngày 01/8/2025, tại trụ sở Bộ Nội vụ, 37 Nguyễn Bỉnh Khiêm, Hà Nội, Viện Khoa học Tổ chức nhà nước và Lao động tổ chức Hội thảo khoa học “Cơ sở lý luận và thực tiễn về quản trị địa phương”. TS. Lê Anh Tuấn, Viện trưởng Viện Khoa học Tổ chức nhà nước và Lao động dự và chủ trì Hội thảo.
Đến dự và tham gia Hội thảo có đông đảo các nhà khoa học, các nhà lãnh đạo, quản lý đến từ các cơ quan Trung ương; lãnh đạo, chuyên viên Sở Nội vụ các địa phương và Lãnh đạo, nghiên cứu viên Viện Khoa học Tổ chức nhà nước và Lao động.
TS. Lê Anh Tuấn, Viện trưởng Viện Khoa học Tổ chức nhà nước và Lao động phát biểu khai mạc Hội thảo
Phát biểu khai mạc Hội thảo, TS. Lê Anh Tuấn – Viện trưởng Viện Khoa học Tổ chức Nhà nước và Lao động – cho biết, Hội thảo được tổ chức trong khuôn khổ Chương trình khoa học trọng điểm cấp Bộ “Quản trị địa phương ở Việt Nam – Những vấn đề lý luận và thực tiễn”, triển khai trong giai đoạn 2025–2027. Mục tiêu của Hội thảo là trao đổi, làm rõ một số vấn đề lý luận và thực tiễn trong quản trị địa phương, từ đó đề xuất các định hướng xây dựng mô hình quản trị địa phương phù hợp với điều kiện của Việt Nam.
Trong bối cảnh toàn cầu hóa và cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ Tư – đặc biệt là với sự phát triển mạnh mẽ của trí tuệ nhân tạo (AI) và chuyển đổi số – quản trị địa phương đang đối mặt với nhiều cơ hội và thách thức. Các xu hướng quản trị hiện đại như tinh gọn, minh bạch, và ứng dụng công nghệ đang làm thay đổi phương thức hoạt động của chính quyền địa phương.
Tại Việt Nam, nâng cao năng lực quản trị địa phương là yếu tố then chốt để thực hiện thành công các mục tiêu phát triển kinh tế – xã hội. Quốc gia đang nỗ lực xây dựng bộ máy hành chính tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả; đồng thời phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, có khả năng thích ứng với môi trường số. Việc ứng dụng công nghệ vào quản lý, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và phát huy vai trò của cộng đồng, doanh nghiệp trong phát triển địa phương là những yêu cầu tất yếu.
Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 09/11/2022 của Hội nghị Trung ương 6, khóa XIII, đã đề ra các nhiệm vụ và giải pháp tiếp tục đổi mới tổ chức, hoạt động của chính quyền địa phương. Trong đó nhấn mạnh việc “xây dựng mô hình quản trị chính quyền địa phương phù hợp với từng địa bàn, gắn với yêu cầu phát triển các vùng, khu kinh tế…”; Tiếp theo, Kết luận số 127-KL/TW ngày 28/02/2025 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư nêu rõ định hướng: “Nghiên cứu sáp nhập một số đơn vị hành chính cấp tỉnh, không tổ chức cấp huyện, sáp nhập một số đơn vị cấp xã; thực hiện mô hình địa phương hai cấp (tổ chức đảng, chính quyền, đoàn thể) bảo đảm tinh gọn, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả”.
Đặc biệt, ngày 16/6/2025, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp. Trong đó, Khoản 1 Điều 110 được sửa đổi như sau: “Các đơn vị hành chính của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam được tổ chức thành hai cấp, gồm tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và các đơn vị hành chính dưới tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương do luật định”. Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) cũng đã được Quốc hội thông qua, tạo hành lang pháp lý quan trọng cho việc triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp theo hướng tinh gọn, hiệu lực và hiệu quả.
Từ những lý do trên, TS. Lê Anh Tuấn đề nghị các đại biểu tham dự tập trung thảo luận sâu vào ba nhóm nội dung chính, kết hợp giữa lý luận và thực tiễn, nhằm cung cấp cái nhìn toàn diện về quản trị địa phương trong bối cảnh hiện nay:
1. Cơ sở lý luận về quản trị địa phương: Làm rõ các khái niệm, phương thức và tiêu chí đánh giá; nhấn mạnh vai trò của minh bạch và sự tham gia của người dân, doanh nghiệp.
2. Kinh nghiệm quốc tế: Phân tích mô hình quản trị địa phương thành công tại một số quốc gia như Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore, và rút ra những bài học có thể vận dụng cho Việt Nam.
3. Thực tiễn tại Việt Nam: Đánh giá thực trạng quản trị địa phương hiện nay, xác định các điểm nghẽn như thiếu hụt nguồn lực công nghệ, hạn chế về năng lực cán bộ; từ đó đề xuất các giải pháp cải cách khả thi.
Với sự tham gia của nhiều nhà khoa học uy tín, các nhà quản lý giàu kinh nghiệm cùng sự quan tâm sâu sắc từ đại biểu, Hội thảo đã ghi nhận nhiều tham luận, ý kiến trao đổi sôi nổi và sâu sắc. Những đóng góp này mang tính thiết thực, góp phần định hướng xây dựng mô hình quản trị địa phương hiện đại, hiệu quả và phù hợp với thực tiễn Việt Nam.
Quang cảnh buổi Hội thảo
Phát biểu bế mạc Hội thảo, TS. Lê Anh Tuấn – Viện trưởng Viện Khoa học Tổ chức Nhà nước và Lao động – trân trọng cảm ơn sự tham gia nhiệt tình và những đóng góp quý báu của các đại biểu, chuyên gia, nhà khoa học và nhà quản lý. TS. Lê Anh Tuấn đánh giá cao chất lượng các tham luận với nội dung sâu sắc, đa chiều, cùng những ý kiến trao đổi thẳng thắn, tâm huyết. Những đóng góp này đã góp phần quan trọng trong việc nhận diện rõ các thách thức đặt ra đối với quản trị địa phương hiện nay, đồng thời đưa ra nhiều đề xuất thiết thực cho quá trình đổi mới và hoàn thiện mô hình quản trị tại Việt Nam.
Tuy nhiên, TS. Lê Anh Tuấn cũng nhấn mạnh rằng, việc hoàn thiện khái niệm và mô hình quản trị địa phương phù hợp với hệ thống chính trị, đặc biệt trong bối cảnh triển khai chính quyền địa phương hai cấp, vẫn là một nhiệm vụ cần tiếp tục nghiên cứu sâu hơn trong thời gian tới. Hội thảo lần này không chỉ tạo diễn đàn trao đổi học thuật và thực tiễn, mà còn đặt nền tảng quan trọng cho các định hướng nghiên cứu tiếp theo, phục vụ xây dựng chính sách cải cách bộ máy chính quyền địa phương, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản trị trong giai đoạn mới./.
Tin, ảnh: Trần Phương Anh
Một số hình ảnh các đại biểu tham luận và thảo luận tại Hội thảo:
PGS. TS Lê Minh Thông, Nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban pháp luật của Quốc hội
TS. Trần Anh Tuấn, Chủ tịch Hiệp hội Khoa học hành chính Việt Nam, Nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ
TS. Dương Quang Tung, Nguyên Phó Viện trưởng Viện Khoa học tổ chức nhà nước, Bộ Nội vụ
PGS.TS. Bùi Xuân Đức, Nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Mặt trận, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc
GS. TS. Vũ Công Giao, Trường Đại học Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội
TS. Nguyễn Ngọc Vân, Nguyên Viện trưởng Viện Khoa học Tổ chức nhà nước
TS. Đinh Duy Hòa, Nguyên Vụ trưởng Vụ Cải cách hành chính, Bộ Nội vụ
GS. TS. Nguyễn Đăng Dung, Nguyên Phó Chủ nhiệm Khoa Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội
TS. Lê Việt Trung, Phó Vụ trưởng, Vụ Nghiên cứu khoa học tổ chức, cán bộ, Ban Tổ chức Trung ương