Hội thảo khoa học “Cơ chế, chính sách đặc thù cho các đơn vị hành chính cấp tỉnh - Từ chính sách đến thực tiễn”

Ngày 19/12/2024, tại trụ sở Bộ Nội vụ, Viện Khoa học tổ chức nhà nước tổ chức Hội thảo khoa học “Cơ chế, chính sách đặc thù cho các đơn vị hành chính cấp tỉnh - Từ chính sách đến thực tiễn”. Chủ trì Hội thảo TS. Lê Anh Tuấn, Viện trưởng Viện Khoa học tổ chức nhà nước.

Tham dự Hội thảo có các chuyên gia, các nhà khoa học; đại diện các đơn vị trực thuộc Bộ; đại diện Sở Nội vụ Hà Nội; Sở Khoa học và Công nghệ Hà Nội; Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Nội; Sở Tài chính Hà Nội; lãnh đạo, các viên chức thuộc Viện Khoa học tổ chức nhà nước.

TS. Lê Anh Tuấn, Viện trưởng Viện Khoa học tổ chức nhà nước phát biểu khai mạc Hội thảo

Phát biểu khai mạc Hội thảo, TS. Lê Anh Tuấn, Viện trưởng Viện Khoa học tổ chức nhà nước cho biết, mục đích của Hội thảo nhằm trao đổi, thảo luận và tiếp thu ý kiến của các chuyên gia, nhà khoa học về kết quả thực hiện, chính sách đặc thù cho đơn vị hành chính cấp tỉnh trong thời gian qua, chỉ ra những kết quả đạt được, những hạn chế còn tồn tại, nguyên nhân khách quan và chủ quan của những ưu điểm, hạn chế. Trên cơ sở đó, sẽ đưa ra các khuyến nghị về những vấn đề, quy định cần điều chỉnh, bổ sung để những cơ chế, chính sách trao cho các địa phương phát huy hiệu quả cao nhất trong giai đoạn thí điểm. Đồng thời, cũng hướng tới tìm kiếm các giải pháp hoàn thiện các quy định về phân quyền, phân cấp giữa Trung ương và địa phương ở Việt Nam trong thời gian tới.

Mục đích của việc trao cho một số địa phương cơ chế đặc thù là để tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, điểm nghẽn trong phát triển kinh tế - xã hội, phát huy tiềm năng, khai thác thế mạnh của từng địa phương, nhất là trong việc thu hút, sử dụng có hiệu quả các nguồn lực từ mọi thành phần kinh tế cho phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, góp phần đẩy nhanh tăng trưởng, phát triển của địa phương, tạo động lực cho phát triển vùng; thúc đẩy sự phát triển nhanh bền vững của cả nước. Đồng thời, các cơ chế, chính sách đặc thù này cũng là một cách cụ thể hóa quan điểm, chủ trương của Đảng đối với việc xây dựng phát triển đất nước.

Cơ chế hay chính sách đặc thù ở đây thường đề cập đến các khía cạnh với điều kiện vượt khỏi khung pháp luật và thực tiễn chính sách thông thường, vốn được áp dụng chung.

PGS. TS. Đinh Dũng Sỹ, nguyên Vụ trưởng Vụ Pháp luật, Văn phòng Chính phủ phát biểu tại Hội thảo

Việc thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù, có những địa phương đã thực hiện trên 10 năm. Do đó, việc nghiên cứu, thảo luận để đánh giá chủ trương, chính sách trao cho một số địa phương cơ chế, chính sách đặc thù đi vào thực tế cuộc sống như thế nào, hiệu quả đến đâu trong tháo gỡ những nút thắt, vướng mắc pháp lý trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành và trong quá trình thực hiện; xác định rõ đây có phải là động lực chính cho sự phát triển của những địa phương hay không căn cứ trên các tiêu chí về hiệu quả kinh tế - xã hội, hiệu quả quản lý nhà nước là hết sức cần thiết.

PGS.TS. Lê Minh Thông, Nguyên Phó Chủ nhiệm Uỷ ban pháp luật Quốc hội phát biểu tại Hội thảo

Bên cạnh đó, mỗi địa phương thực hiện thí điểm cơ chế chính sách có những điểm chung và những điểm riêng. Có địa phương được trao thực hiện nhiều cơ chế, chính sách đặc thù, có địa phương được trao ít hơn. Do vậy, việc trao đổi, thảo luận, đánh giá giúp xác định mức độ tác động của cơ chế, chính sách đến các đối tượng có liên quan ở từng địa phương. Xác định những điểm mạnh, điểm yếu của cơ chế, chính sách trong quá trình thực hiện, phát hiện những tồn tại, hạn chế chung và riêng cần được khắc phục, để điều chỉnh các quy định của cơ chế, chính sách cho phù hợp với thực tế, nâng cao hiệu quả thực hiện cơ chế, chính sách tại địa phương. Các trao đổi thảo luận này cũng giúp công khai kết quả thực hiện cơ chế chính sách, tạo sự đồng thuận và nâng cao trách nhiệm của các bên có liên quan. Giúp cơ quan quản lý rút kinh nghiệm, hoàn thiện hệ thống quản lý và giám sát việc thực hiện cơ chế, chính sách đặc thù trao cho địa phương. Đồng thời giúp cho người dân, doanh nghiệp và các tổ chức có thể nắm bắt được hiệu quả thực tế của các cơ chế, chính sách đặc thù, từ đó có thể giám sát, phản hồi, góp ý cho các cơ quan nhà nước trong việc thực hiện các cơ chế, chính sách này.

Bà Lê Thu Hiền, Sở Khoa học và Công nghệ Hà Nội phát biểu tại Hội thảo

Theo đó, thực hiện cơ chế chính sách đặc thù là hoạt động thí điểm. Trên thực tế đang có rất nhiều đơn vị hành chính cấp tỉnh cũng mong muốn được thực hiện chính sách như thế này. Về lâu dài, cơ chế, chính sách đặc thù không phải để giải quyết từng đặc điểm riêng biệt của mỗi địa phương.Việt nam có 63 tỉnh, thành với các đặc điểm, điệu kiện khác nhau. Mỗi tỉnh cũng có một cơ chế đặc thù như cách thức hiện nay liệu có phù hợp hay không, hay đây chỉ là giải pháp trước mắt để từ đó tiến tới ban hành các quy định, điều kiện chung để áp dụng cơ chế, chính sách đối với các tỉnh, thành phố trên cả nước nhằm đảm bảo lợi ích chung của cả đất nước cũng như tạo ra sự công bằng, hợp lý giữa các địa phương. Qua đó cũng đồng thời xác định rõ việc trao cho các địa phương cơ chế đặc thù là để kích thích các cực tăng trưởng hay đây là nội dung cần xem xét trao cho nhiều địa phương khác hướng tới việc thực hiện phân quyền, phân cấp một cách hiệu quả. Do đó, TS. Lê Anh Tuấn mong muốn các chuyên gia, các nhà khoa học cần tập trung nghiên cứu, thảo luận, làm rõ mục tiêu, nội dung và thực tiễn thực hiện các cơ chế, chính sách đặc thù cho các đơn vị hành chính cấp tỉnh.

ThS. Nguyễn Hữu Thọ, nguyên Phó Vụ trưởng vụ Pháp luật, Văn phòng Chính phủ phát biểu tại Hội thảo

Tại Hội thảo, các chuyên gia, các nhà khoa học đã chia sẻ, tham luận một số vấn đề như: Một số vấn đề lý luận về cơ chế, chính sách đặc thù của các đơn vị hành chính cấp tỉnh; Cơ chế, chính sách đặc thù cho các đơn vị hành chính cấp tỉnh – từ chính sách đến thực tiễn về lĩnh vực tổ chức chính quyền đô thị, tổ chức bộ máy, biên chế, chế độ đãi ngộ, thu hút và giữ chân người tài trong khu vực nhà nước; Các nghị quyết đặc thù cho địa phương trong trường hợp thu hút đầu tư theo hình thức PPP; Chính sách phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trong Luật Thủ đô; Cơ chế, chính sách đặc thù cho các đơn vị hành chính cấp tỉnh, từ chính sách đến thực tiễn tại thành phố Hải Phòng… Ngoài ra, các chuyên gia cũng cho rằng cần phải nghiên cứu tiêu chí, đặc điểm nào để xây dựng các cơ chế, chính sách đặc thù; tác động, hiệu quả của các cơ chế, chính sách đặc thù đối với các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương; cần chỉ ra những ưu đểm, hạn chế, vướng mắc và nguyên nhân của những hạn chế, vướng mắc trong việc thực hiện các cơ chế, chính sách đặc thù của địa phương,…

Quang cảnh Hội thảo

Phát biểu bế mạc Hội thảo, TS. Lê Anh Tuấn, Viện trưởng Viện Khoa học tổ chức nhà nước cảm ơn, ghi nhận và đánh giá cao các tham luận, các ý kiến đóng góp, trao đổi quý báu của các đại biểu tham dự Hội thảo, với tinh thần trách nhiệm và tâm huyết của mình, các chuyên gia, các nhà khoa học đã trình bày các tham luận, các ý kiến phát biểu có hàm lượng khoa học cao giúp cho việc phát huy hiệu quả cao nhất các cơ chế chính sách nói trên trong giai đoạn thí điểm. Đồng thời, hướng đến tìm kiếm các giải pháp hoàn thiện các quy định về phân quyền, phân cấp giữa Trung ương và địa phương ở Việt Nam trong thời gian tới./.

Một số hình ảnh tại Hội thảo./.

TS. Nguyễn Huyền Hạnh, Phó Viện trưởng Viện Khoa học tổ chức nhà nước phát biểu tại Hội thảo

TS. Trần Kim Chung, Nguyên Phó Viện trưởng Viện Quản lý kinh tế Trung ương, Bộ Kế hoạch và Đầu tư phát biểu tại Hội thảo

Ông Đào Quốc Minh, chuyên viên chính, Vụ Tổ chức - Biên chế, Bộ Nội vụ phát biểu tại Hội thảo

TS. Nguyễn Nguyễn Ngọc Vân, Nguyên Viện trưởng, Viện Khoa học tổ chức nhà nước phát biểu tại Hội thảo

Ông Nguyễn Hữu Nam, chuyên viên phòng Xây dựng chính quyền, Sở Nội vụ thành phố Hà Nội phát biểu tại Hội thảo

ThS. Nguyễn Bích Thủy, Vụ Chính quyền địa phương, Bộ Nội vụ phát biểu tại Hội thảo

Tin, ảnh: Đỗ Hồng