Thực hiện kế hoạch khảo sát, đánh giá thực trạng và đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức xã, phường, thị trấn, trong thời gian từ tháng 11 đến tháng 12/2014, Đoàn công tác của Viện Khoa học tổ chức nhà nước, Bộ Nội vụ đã tiến hành khảo sát tại 11 tỉnh, thành phố trong cả nước. Tại mỗi tỉnh, đoàn công tác đã chọn 2 huyện và 4 xã để tổ chức khảo sát, phỏng vấn sâu và tọa đàm xin ý kiến về thực trạng quản lý, sử dụng cán bộ, công chức và người hoạt động không chuyên trách cấp xã. Tại các quận, huyện, Đoàn phối hợp với Sở Nội vụ, phòng Nội vụ chọn các đơn vị khảo sát mang đặc thù các vùng, miền nhằm đánh giá, thu thập các thông tin phản hồi từ các địa phương về thực trạng, cơ chế quản lý cán bộ, công chức cấp xã và người hoạt động không chuyên trách cấp xã ở nước ta hiện nay, qua đó làm rõ những hạn chế, yếu kém trong quản lý, sử dụng, đào tạo bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, công chức và người hoạt động không chuyên trách cấp xã. Từ đó đề xuất, kiến nghị những chủ trương, giải pháp cần thiết để nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức và người hoạt động không chuyên trách cấp xã.

Đoàn công tác đã tiến hành 3 đợt điều tra, khảo sát tại 11 tỉnh, cụ thể là: Đợt 1 từ ngày 22/10 đến ngày 10/11, làm việc tại các tỉnh Hà Nam, Thanh Hóa, Cao Bằng, Thái Nguyên, Quảng Trị; đợt 2 từ ngày 23/11 đến ngày 9/12 khảo sát 4 tỉnh, thành phía nam bao gồm TP. Hồ Chí Minh, Bình Dương, Sóc Trăng, Cà Mau; đợt 3 từ ngày 17/12 đến ngày 25/12 đoàn làm việc tại 2 tỉnh Tây Nguyên là Kon Tum, Gia Lai.

Tại các buổi làm việc,  Đoàn công tác đã nghe nhiều ý kiến về thực trạng cán bộ, công chức cấp xã và người hoạt động không chuyên trách cấp xã. Hầu hết các ý kiến xoay quanh một số vấn đề chủ yếu như sau:

Về đánh giá chức vụ, chức danh, số lượng, cơ cấu đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã so với quy định và thực tế yêu cầu nhiệm vụ: Tại một số địa phương như TP. Hồ Chí Minh, Bình Dương… các ý kiến cho rằng số lượng cán bộ, công chức cấp xã một số chức danh còn thiếu so với nhu cầu nhiệm vụ đặt ra. Tại các tỉnh Gia Lai, Kon Tum có ý kiến cho rằng chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức và người hoạt động không chuyên trách cấp xã chưa được chú trọng đúng mức, vẫn còn một số cán bộ, công chức và người hoạt động không chuyên trách cấp xã chưa được đào tạo bài bản...

Đánh giá về thế chế quản lý cán bộ, công chức: Hầu hết các địa phương cho rằng nhìn chung những quy định pháp luật hiện hành về công tác quản lý công chức phù hợp với tình hình thực tế, nhu cầu công việc, chức năng, nhiệm vụ của từng vị trí công việc, như: về tuyển dụng, đào tạo, bố trí, sử dụng, điều động, luân chuyển, đánh giá, khen thưởng, kỷ luật… Hệ thống văn bản đầy đủ, phù hợp đã giúp địa phương thực hiện tốt công tác quản lý cán bộ, công chức; từ đó góp phần nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, năng lực công tác của đội ngũ cán bộ, công chức tạo điều kiện thuận lợi cho việc quản lý cán bộ, công chức và những người hoạt động không chuyên trách cấp xã cũng như phát triển kinh tế của từng địa phương. Chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức từng bước được quan tâm nhưng chưa thực sự đáp ứng đủ cuộc sống; công tác đánh giá, kiểm điểm, tự phê bình và phê bình và công tác thi đua, khen thưởng ở một số nơi thực hiện chưa nền nếp và nghiêm túc. Một phần do thực trạng bước đầu xuất phát điểm chất lượng thấp, quy hoạch đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ kế cận chưa đáp ứng yêu cầu đòi hỏi ngày một nâng cao và một phần do còn một số cán bộ, công chức chưa thường xuyên tu dưỡng, rèn luyện nâng cao phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống dẫn đến chưa đạt yêu cầu quy hoạch, quy định chuẩn hóa hoặc vi phạm các quy định đó. Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn còn một số văn bản còn bất cập như trong việc xử lý kỷ luật cán bộ, công chức cấp xã còn áp dụng văn bản cũ (Nghị định số 35/2005/NĐ-CP ngày 17/3/2005 của Chính phủ về việc xử lý kỷ luật cán bộ, công chức) mặc dù Luật Cán bộ, công chức đã có hiệu lực nhưng vẫn chưa được sửa đổi, quy định việc đánh giá cán bộ, công chức chưa được hướng dẫn cụ thể, rõ từng đối tượng còn chung chung dẫn đến đánh giá chưa sát với kết quả thực hiện, vì vậy kết quả phân loại, đánh giá mức độ hoàn thành xuất sắc còn chiếm tỷ lệ cao…

Các địa phương nêu ra một số kiến nghị, đề xuất chung như: Cần quy định cụ thể về tiêu chuẩn và nhiệm vụ đối với chức danh những người hoạt động không chuyên trách cấp xã; Chế độ tham gia bảo hiểm xã hội đối với người hoạt động không chuyên trách nên chuyển từ tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện sang bảo hiểm bắt buộc để đảm bảo quyền lợi cho người hoạt động không chuyên trách; Điều chỉnh tăng mức phụ cấp đối với người hoạt động không chuyên trách cấp xã, cán bộ khu phố; Quy định, hướng dẫn cụ thể hơn việc chuyển xếp lương đối với cán bộ chuyên trách, công chức khi điều chuyển qua giữ chức danh người hoạt động không chuyên trách hoặc ngược lại.

Sau đây là một số hình ảnh Đoàn làm việc tại các tỉnh :

Ông Trần Văn Ngợi – Q. Viện trưởng Viện Khoa học tổ chức nhà nước phát biểu ý kiến tại buổi làm việc tại TP. Hồ Chí Minh

Bà Vũ Thị Hiền - Phó Viện trưởng Viện Khoa học tổ chức nhà nước phát biểu tại buổi làm việc huyện Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên

Quang cảnh buổi làm việc tại Thái Nguyên

Quang cảnh hội nghị điều tra khảo sát tại Cao Bằng 

Quang cảnh hội nghị tại tỉnh Bình Dương

Quang cảnh hội nghị tại tỉnh Sóc Trăng

Phan Vinh