Ngày 31/8/2024, tại trụ sở Bộ Nội vụ, Viện Khoa học tổ chức nhà nước đã tổ chức nghiệm thu chính thức đề tài thuộc chương trình khoa học trọng điểm cấp Bộ “Xây dựng Chính phủ số đáp ứng hiện đại hóa nền hành chính và đổi mới quản trị quốc gia theo hướng hiện đại, hiệu quả” do TS. Lại Đức Vượng, Phó Giám đốc Học viện Hành chính Quốc gia, Bộ Nội vụ làm chủ nhiệm.
Hội đồng nghiệm thu (Hội đồng) có 07 thành viên, do PGS.TS. Triệu Văn Cường Thứ trưởng Bộ Nội vụ làm chủ tịch.
PGS.TS. Triệu Văn Cường - Chủ tịch Hội đồng nghiệm thu
Tại buổi nghiệm thu, TS. Lại Đức Vượng, Phó Giám đốc Học viện Hành chính Quốc gia, Bộ Nội vụ thay mặt Nhóm nghiên cứu trình bày tóm tắt kết quả nghiên cứu của Đề tài. Theo Nhóm nghiên cứu, Nghị quyết số 52/NQ/TW ngày 27/9/2019 của Bộ Chính trị về một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư xác định mục tiêu đến năm 2025 “Cơ bản hoàn thành chuyển đổi số trong các cơ quan đảng, nhà nước, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị xã hội; thuộc nhóm 4 nước dẫn đầu ASEAN trong xếp hạng Chính phủ điện tử theo đánh giá của Liên hợp quốc”, đến năm 2030 “Hoàn thành xây dựng Chính phủ số” tại Việt Nam.
Nghị quyết Đại hội XIII đã nhấn mạnh định hướng, nhiệm vụ phát triển đất nước giai đoạn 2021 - 2030 “đẩy mạnh chuyển đổi số quốc gia, phát triển kinh tế số trên nền tảng khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo”, “thực hiện chuyển đổi số quốc gia, phát triển kinh tế số, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả, sức cạnh tranh của nền kinh tế”; “chú trọng phát triển hạ tầng thông tin, viễn thông, tạo nền tảng chuyển đổi số quốc gia, từng bước phát triển kinh tế số, xã hội số”.
Thực hiện các chủ trương, định hướng của Đảng, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành các chương trình, chiến lược chuyển đổi số quốc gia, phát triển Chính phủ số, kinh tế số, xã hội số tại các văn bản như: Quyết định số 749/QĐ-TTg ngày 03/6/2020 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chương trình chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2021-2025, định hướng 2030; Quyết định số 942/QĐ-TTg ngày 15/6/2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chiến lược phát triển Chính phủ điện tử hướng tới Chính phủ số giai đoạn 2021-2025, định hướng 2030; Quyết định số 411/QĐ-TTg ngày 31/3/2022 phê duyệt chiến lược quốc gia về kinh tế số và xã hội số đến năm 2025, định hướng đến 2030.
TS. Lại Đức Vượng, Phó Giám đốc Học viện Hành chính Quốc gia thay mặt Nhóm nghiên cứu trình bày tóm tắt kết quả nghiên cứu Đề tài.
Chuyển đổi số, phát triển Chính phủ số, kinh tế số, xã hội số đã trở thành yêu cầu bắt buộc của quốc gia, nếu không sẽ có nguy cơ bị tụt hậu trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp 4.0 đang diễn ra mạnh mẽ. Những năm qua, Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương đã đẩy mạnh việc ứng dụng công nghệ thông tin trong các lĩnh vực quản lý nhà nước đã mang lại những kết quả rõ nét, là công cụ, đòn bẩy thúc đẩy công tác cải cách hành chính, hiện đại hóa nền hành chính, nâng cao năng lực, hiệu quả quản lý nhà nước. Tuy nhiên, công tác cải cách hành chính, chuyển đổi số, xây dựng chính quyền điện tử, chính quyền số còn hạn chế, nhiều thủ tục hành chính vẫn rườm rà, tốn nhiều thời gian, công sức của người dân và doanh nghiệp, nhiều dịch vụ công trực tuyến chất lượng thấp, tỷ lệ người sử dụng chưa cao, kết nối chia sẻ dữ liệu vẫn rời rạc,…Chuyển đổi số, trong đó bao gồm phát triển Chính phủ số thời gian tới là một trong các nhiệm vụ định hướng trọng tâm để phát triển đất nước, tập trung xây dựng xã hội số, số hóa toàn diện hoạt động quản lý nhà nước, cung cấp dịch vụ công trực tuyến mức độ cao. Chính vì vậy, việc lựa chọn nghiên cứu đề tài “Xây dựng Chính phủ số đáp ứng hiện đại hóa nền hành chính và đổi mới quản trị quốc gia theo hướng hiện đại, hiệu quả” là rất cần thiết và có ý nghĩa thực tiễn trong giai đoạn hiện nay và định hướng phát triển trong thời gian tới.
TS. Hoàng Thị Ngân, Nguyên Vụ trưởng Vụ Hành chính nhà nước và công vụ, Văn phòng Chính phủ nhận xét phản biện Đề tài.
Đánh giá kết quả đạt được của Đề tài, Hội đồng cho rằng Nhóm nghiên cứu đã tổng quan tình hình nghiên cứu, tập trung vào một số nội dung về Chính phủ điện tử, Chính phủ số; chỉ ra mức độ thống nhất của các công trình về một số khái niệm, nhận thức chủ đạo về Chính phủ số; xác định vấn đề cần tiếp tục hoàn thiện, làm cơ sở cho việc xác định nhiệm vụ của Đề tài; xác định rõ mục tiêu, nhiệm vụ nghiên cứu. Cách tiếp cận của Đề tài là gắn Chính phủ số với phương thức hoạt động của Chính phủ, với yêu cầu vận hành chức năng, nhiệm vụ quản lý nhà nước trên môi trường số. Đồng thời, Nhóm nghiên cứu đã tập trung nghiên cứu lý luận để làm rõ khái niệm, đặc điểm, nội dung của Chính phủ số, đặt Chính phủ số trong bối cảnh hiện đại hóa nền hành chính và quản trị quốc gia hiện đại hiệu quả; nhấn mạnh việc sử dụng dữ liệu và sự tham gia của xã hội vào quá trình vận hành.
Bên cạnh đó, Nhóm nghiên cứu đã lựa chọn một số quốc gia để đúc rút kinh nghiệm về xây dựng chính phủ số. Trên cơ sở các nội dung xây dựng Chính phủ số gắn với hiện đại hóa nền hành chính, Đề tài đã nghiên cứu thực trạng xây dựng Chính phủ số đáp ứng hiện đại hóa nền hành chính và đổi mới quản trị quốc gia trên các khía cạnh nhận thức, xây dựng và thực hiện cơ chế, chính sách, nguồn nhân lực số, cơ sở dữ liệu số, nguồn lực tài chính,... các số liệu, thông tin được sử dụng thích hợp, có tác dụng minh họa. Ngoài ra, Nhóm nghiên cứu đã đưa ra những quan điểm, đề xuất các giải pháp xây dựng Chính phủ số đáp ứng hiện đại hóa nền hành chính và đổi mới quản trị quốc gia theo hướng hiện đại, hiệu quả. Trong đó nhấn mạnh cần hoàn thiện thể chế tạo cơ sở pháp lý đầy đủ, toàn diện cho việc triển khai, xây dựng phát triển Chính phủ số.
ThS. Vũ Anh Tuấn, Phó Cục trưởng, Cục Thông tin khoa học và công nghệ Quốc gia, Bộ Khoa học và Công nghệ nhận xét Đề tài
Bên cạnh những kết quả đã đạt được của Đề tài, Hội đồng cho rằng về phần tổng quan tình hình nghiên cứu nên bổ sung một số công trình về quản trị quốc gia hiệu quả, hiện đại hóa nền hành chính. Đồng thời, cần thao tác lại khái niệm Chính phủ số để thể hiện rõ hơn đây là quá trình chuyển đổi toàn diện từ mô hình hoạt động, quy trình hoạt động của Chính phủ trong điều kiện, nền tảng của công nghệ số; bổ sung phần kinh nghiệm nước ngoài đặc biệt là Hàn Quốc.
Trong Chương 2: Bổ sung thêm về nội dung xây dựng các cơ sở dữ liệu quốc gia; làm rõ thêm hiện trạng và công các đảm bảo an toàn, an ninh mạng; trình bày các số liệu dưới dạng bảng biểu, đồ thị để trực quan hơn. Chương 3: Về mục tiêu thêm nội dung tiết giảm chi phí cho bộ máy nhà nước và cho toàn xã hội; phần giải pháp, cần bổ sung thêm giải pháp cải cách thể chế, cải cách tổ chức hoạt động, quy trình làm việc, xử lý công việc của Chính phủ trên môi trường số, đồng thời bổ sung thêm nội dung về tuyên truyền, phổ biến, đào tạo, nâng cao kiến thức, kỹ năng của người dân, hình thành công dân số. Mặt khác, cần rà soát các giải pháp khác cho phù hợp; chuyển đổi xanh nêu rõ hơn vai trò, tác động của Chính phủ số nói riêng, chuyển đổi số nói chung với chuyển đổi xanh,…
Quang cảnh buổi nghiệm thu
Phát biểu kết luận buổi nghiệm thu, trên cơ sở thống nhất ý kiến của các thành viên Hội đồng, PGS. TS. Triệu Văn Cường, Chủ tịch Hội đồng cho rằng: Đề tài có ý nghĩa lý luận và đóng góp thực tiễn, có giá trị tham khảo cho các cơ quan có liên quan trong hoàn thiện pháp luật và áp dụng các biện pháp thúc đẩy Chính phủ số thời gian tới. Tuy nhiên, Nhóm nghiên cứu cần tiếp thu tối đa các ý kiến góp ý của Hội đồng để bổ sung hoàn thiện các nội dung của Đề tài.
Đề tài đã được Hội đồng nghiệm thu đánh giá xếp loại: Đạt./.
Tin, ảnh: Đỗ Hồng