Ngày 26/8/2024, tại trụ sở Bộ Nội vụ, Viện Khoa học tổ chức nhà nước đã tổ chức nghiệm thu chính thức đề tài nghiên cứu khoa học cấp Bộ “Hiệu quả thi hành pháp luật trong lĩnh vực tổ chức bộ máy hành chính nhà nước” do TS. Nguyễn Văn Phong, Giảng viên, Khoa Khoa học hành chính, Học viện Hành chính Quốc gia làm chủ nhiệm.
Hội đồng nghiệm thu (Hội đồng) có 07 thành viên, do GS.TS. Phạm Hồng Thái, Trường Đại học Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội làm chủ tịch.
GS.TS. Phạm Hồng Thái - Chủ tịch Hội đồng nghiệm thu
Tại buổi nghiệm thu, TS. Nguyễn Văn Phong, Giảng viên, Khoa Khoa học hành chính, Học viện Hành chính Quốc gia thay mặt Nhóm nghiên cứu trình bày tóm tắt kết quả nghiên cứu của Đề tài. Theo Nhóm nghiên cứu, trong hoạt động của nhà nước pháp quyền thì một trong những yêu cầu mang tính quan trọng bậc nhất, đó là tất cả mọi thiết chế của Nhà nước, các thiết chế chính trị xã hội liên quan và mọi cá nhân, tổ chức đều phải hành xử trên tinh thần thượng tôn pháp luật. Trong bối cảnh hiện nay, yêu cầu bảo đảm hiệu lực, hiệu quả thật sự của pháp luật đúng với chức năng, vai trò của pháp luật trong đời sống xã hội của nhà nước pháp quyền đang đặt ra hết sức cấp thiết. Chính bản thân mục tiêu xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam đã đặt ra nhu cầu khách quan, cần thiết phải nâng cao hiệu quả công tác tổ chức thi hành pháp luật gắn với việc xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật.
Nâng cao hiệu quả thi hành pháp luật trong lĩnh vực tổ chức bộ máy hành chính Nhà nước có ý nghĩa quan trọng đối với việc hoàn thiện tổ chức và nâng cao hiệu quả hoạt động của bộ máy hành chính Nhà nước trong bối cảnh hiện nay, tổ chức và hoạt động của bộ máy hành chính Nhà nước còn nhiều hạn chế. Một phần nguyên nhân là do hiệu quả thi hành pháp luật trong lĩnh vực tổ chức bộ máy hành chính Nhà nước chưa cao. Do đó, việc thực hiện đề tài “Hiệu quả thi hành pháp luật trong lĩnh vực tổ chức bộ máy hành chính nhà nước” là rất cần thiết và có ý nghĩa thực tiễn trong bối cảnh hiện nay.
TS. Nguyên Văn Phong thay mặt Nhóm nghiên cứu trình bày tóm tắt kết quả nghiên cứu Đề tài.
Đánh giá kết quả đạt được của Đề tài, Hội đồng cho rằng Nhóm nghiên cứu đã phân tích làm rõ hơn nhiều vấn đề lý luận về thi hành pháp luật trong lĩnh vực tổ chức bộ máy hành chính nhà nước ở Việt Nam, từ đó sử dụng làm nền tảng cho việc phân tích thực trạng và đề xuất các giải pháp hoàn thiện và nâng cao hiệu quả cơ chế thi hành pháp luật trong lĩnh vực tổ chức bộ máy hành chính nhà nước ở Việt Nam trong thời gian tới. Đồng thời, đã khảo sát, phân tích khá toàn diện, trong một số khía cạnh là khá chi tiết, thực trạng thi hành pháp luật trong lĩnh vực tổ chức bộ máy hành chính nhà nước ở Việt Nam trong những năm gần đây. Trên cơ sở đó đã chỉ ra những kết quả đạt được và tồn tại, hạn chế, đồng thời phân tích những nguyên nhân của kết quả và hạn chế đó. Ngoài ra, Nhóm nghiên cứu đã đề xuất được một số quan điểm có tính khái quát lý luận và một số nhóm giải pháp khá toàn diện, có cơ sở khoa học, thực tiễn, có giá trị tham khảo nhằm hoàn thiện và nâng cao hiệu quả cơ chế thi hành pháp luật trong lĩnh vực tổ chức bộ máy hành chính nhà nước ở Việt Nam trong thời gian tới.
TS. Lê Anh Tuấn, Viện trưởng, Viện Khoa học tổ chức nhà nước nhận xét Đề tài
Bên cạnh những kết quả đã đạt được của Đề tài, Hội đồng cho rằng về cách tiếp cận, qua những vấn đề lý luận đã được làm rõ, việc phân tích thực trạng thi hành pháp luật nói chung, thực trạng thi hành pháp luật trong lĩnh vực tổ chức bộ máy hành chính nhà nước nói riêng ở Việt Nam sẽ toàn diện và thấu đáo hơn nếu vận dụng cả lý thuyết về quản trị nhà nước hay (quản trị công) vì thực chất việc thi hành pháp luật cũng chính là thực hành quản trị nhà nước trong thực tế. Nên làm rõ mối quan hệ và tính chất của thi hành pháp luật trong tổng thể các vấn đề của quản trị nhà nước hay quản trị công nói chung. Trong việc phân tích thực trạng, Nhóm nghiên cứu cần tham chiếu và đề cập đến Nghị quyết 27 trong đó nêu rõ chủ trương của Đảng về nâng cao hiệu quả thi hành pháp luật, bao gồm giảm chi phí tuân thủ pháp luật và các giải pháp cụ thể cho việc nâng cao hiệu quả thi hành pháp luật. Những nội dung liên quan trong Nghị quyết 27 vừa có tính định hướng, vừa có ý nghĩa gợi mở rất tốt cho việc đề xuất các quan điểm, giải pháp của Đề tài. Bên cạnh đó, chuyển đổi số, vận dụng các thành tựu khoa học công nghệ, đặc biệt là công nghệ thông tin nên được nhấn mạnh như là một trong những cách tiếp cận và giải pháp chính để nâng cao hiệu quả thi hành pháp luật nói chung, hiệu quả thi hành pháp luật trong lĩnh vực tổ chức bộ máy hành chính nhà nước nói riêng ở Việt Nam. Vấn đề này nên được đề cập một cách thích đáng hơn cả khi phân tích thực trạng, nêu ra quan điểm và giải pháp. Điều này là bởi tác động tích cực, vượt trội của chuyển đổi số với việc nâng cao hiệu quả quản trị công, trong đó có thi hành pháp luật, đã được chứng minh một cách thuyết phục và rộng rãi trên thế giới, cũng như đã được thấy rõ trong một số lĩnh vực ở Việt Nam. Thực hiện chuyển đổi số trong quản trị công và thực thi pháp luật cũng là vấn đề được tất cả các tổ chức quốc tế khuyến nghị và cũng phù hợp với chiến lược chuyển đổi số của chính phủ Việt Nam.
ThS. Nguyễn Thu Hà, Phó Trưởng phòng, Phòng Nghiêu cứu tổ chức, Viện Khoa học tổ chức nhà nước nhận xét Đề tài
Ngoài ra, Nhóm nghiên cứu cần chỉnh sửa lại lỗi kỹ thuật trùng lắp; bảo đảm tính thống nhất về thuật ngữ nội hàm, nội dung của các bản Báo cáo tổng hợp và Báo cáo kiến nghị; bổ sung cách tiếp cận khi nghiên cứu; bổ sung các lý thuyết hiện đại: thi hành pháp luật là một phần của quản trị quốc gia hiện đại, quản trị tốt; gắn thi hành pháp luật với Nghị quyết 27 về nhà nước pháp quyền; xác định một số tiêu chí mang tính định lượng đánh giá hiệu quả thi hành pháp luật,...
Quang cảnh buổi nghiệm thu
Phát biểu kết luận buổi nghiệm thu, trên cơ sở thống nhất ý kiến của các thành viên Hội đồng, GS. TS. Phạm Hồng Thái, Chủ tịch Hội đồng cho rằng: Đề tài là cần thiết, cấp bách, có ý nghĩa về lý luận và thực tiễn trong bối cảnh hiện nay, kết quả nghiên cứu của Đề tài góp phần đề xuất các giải pháp quan trọng, đánh giá tính hiệu quả trong tổ chức thi hành pháp luật, duy trì trật tự xã hội, trật tự hoạt động của tổ chức bộ máy hành chính nhà nước, thúc đẩy xã hội phát triển khi pháp luật được tuân thủ nghiêm túc và thực hiện nghiêm minh. Tuy nhiên, Nhóm nghiên cứu cần tiếp thu tối đa các ý kiến góp ý của Hội đồng để bổ sung hoàn thiện các nội dung của Đề tài.
Đề tài đã được Hội đồng nghiệm thu đánh giá xếp loại: Đạt./.
Tin, ảnh: Đỗ Hồng