Ngày 13/12/2023, tại trụ sở Bộ Nội vụ, Viện Khoa học tổ chức nhà nước đã tổ chức nghiệm thu chính thức đề tài "Đổi mới tổ chức, hoạt động của chính quyền thành phố trực thuộc Trung ương" thuộc Chương trình khoa học trọng điểm cấp Bộ do ThS. Đỗ Thị Thu Hằng, Trưởng phòng Nghiên cứu tổ chức, Viện Khoa học tổ chức nhà nước, Bộ Nội vụ làm chủ nhiệm.
Hội đồng nghiệm thu (Hội đồng) có 07 thành viên, do PGS.TS Triệu Văn Cường, Thứ trưởng Bộ Nội vụ làm chủ tịch.
PGS.TS Triệu Văn Cường Chủ tịch Hội đồng nghiệm thu
Tại buổi nghiệm thu, Ths. Đỗ Thị Thu Hằng, Trưởng phòng Nghiên cứu tổ chức, Viện Khoa học tổ chức nhà nước thay mặt Nhóm nghiên cứu trình bày tóm tắt kết quả nghiên cứu của Đề tài. Theo Nhóm nghiên cứu, ở Việt Nam hiện nay, quá trình đô thị hóa đang diễn ra mạnh mẽ. Hệ thống đô thị quốc gia phát triển nhanh. Các đô thị ngày càng được mở rộng, đóng vai trò là trung tâm phát triển kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội ở các cấp độ khác nhau. Quá trình này đã và đang ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động quản lý nhà nước trên địa bàn đô thị cũng như đặt ra yêu cầu cần phải xây dựng mô hình tổ chức và hoạt động của chính quyền đô thị khác với nông thôn. Tổ chức chính quyền đô thị phải có tính tập trung cao, ít khâu trung gian, bảo đảm tính thông suốt. Hoạt động của chính quyền đô thị, phải hiệu lực, hiệu quả, nhanh chóng, kịp thời xử lý các tình huống phát sinh đáp ứng nhu cầu và nguyện vọng của người dân.
Ths. Đỗ Thị Thu Hằng, Trưởng phòng Nghiên cứu tổ chức, Viện Khoa học tổ chức nhà nước thay mặt Nhóm nghiên cứu trình bày tóm tắt kết quả nghiên cứu Đề tài.
Các thành phố trực thuộc Trung ương ở Việt Nam được xếp loại là đô thị đặc biệt và đô thị loại I đóng vai trò là trung tâm kinh tế, chính trị, văn hóa của cả nước hoặc của cả một vùng có vị trí, vai trò rất quan trọng trong sự phát triển đất nước và thường đóng vai trò là các trung tâm, đầu tàu phát triển của cả nước, liên vùng, của vùng, thúc đẩy, dẫn dắt, tạo động lực phát triển cho các địa phương khác. Song với các quy định pháp luật thống nhất trong cả nước như hiện nay khó đáp ứng yêu cầu phát triển. Điều đó đòi hỏi cần có những chính sách, quy định phù hợp với mô hình chính quyền đô thị vừa có những đặc điểm chung của các đô thị, vừa có những yếu tố riêng dành cho mỗi thành phố. Từ bối cảnh trên việc tiếp tục nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn đổi mới tổ chức và hoạt động của chính quyền thành phố trực thuộc Trung ương đáp ứng yêu cầu quản trị quốc gia theo hướng hiện đại, hiệu quả là cần thiết. Do đó, Đề tài có ý nghĩa lý luận và thực tiễn cao.
Đánh giá kết quả đạt được của Đề tài, Hội đồng cho rằng Nhóm nghiên cứu đã làm rõ được khái niệm, vị trí, vai trò, đặc điểm của chính quyền thành phố trực thuộc Trung ương; những vấn đề cơ bản về tổ chức và hoạt động của chính quyền thành phố trực thuộc Trung ương; yêu cầu nền quản trị quốc gia hiện đại, hiệu quả đối với việc đổi mới tổ chức, hoạt động của chính quyền thành phố trực thuộc Trung ương; các yếu tố ảnh hưởng đến tổ chức và hoạt động của chính quyền thành phố trực thuộc Trung ương.
PGS.TS. Nguyễn Thị Hồng Hải, Học viện Hành chính Quốc gia, Bộ Nội vụ nhận xét, phản biện Đề tài.
Đồng thời, Nhóm nghiên cứu đã đưa ra được thực trạng quy định pháp luật về tổ chức, hoạt động của chính quyền thành phố trực thuộc Trung ương từ năm 2015 đến nay và đi phân tích thực trạng về tổ chức, hoạt động của chính quyền thành phố trực thuộc Trung ương so với yêu cầu đổi mới quản trị quốc gia hiện đại, hiệu quả. Từ đó, nhận xét đánh giá về ưu, nhược điểm và nguyên nhân của những nhược điểm, những vấn đề đặt ra về đổi mới tổ chức, hoạt động của chính quyền thành phố trực thuộc Trung ương đối với yêu cầu đổi mới quản trị quốc gia theo hướng hiện đại, hiệu quả.
Từ đó, Nhóm nghiên cứu đã đưa ra quan điểm và yêu cầu đổi mới tổ chức, hoạt động của chính quyền thành phố trực thuộc Trung ương; 05 giải pháp và 05 điều kiện đảm bảo đổi mới tổ chức, hoạt động của chính quyền thành phố trực thuộc Trung ương đáp ứng yêu cầu quản trị quốc gia theo hướng hiện đại, hiệu quả nhìn chung khá toàn diện và có tính khả thi.
TS. Nguyễn Ngọc Vân, Nguyên Viện trưởng Viện Khoa học tổ chức nhà nước, Bộ Nội vụ nhận xét Đề tài.
TS. Bùi Văn Minh, Chuyên viên cao cấp, Vụ Tổ chức - Biên chế, Bộ Nội vụ nhận xét Đề tài.
Bên cạnh những kết quả đã đạt được, Hội đồng cũng cho rằng Nhóm nghiên cứu cần bổ sung làm rõ hơn tính cấp thiết mang tính lý luận gắn với bối cảnh xây dựng nền quản trị, quốc gia, luận giải một cách thuyết phục khái niệm quản trị quốc gia hiện đại hiệu quả; tiêu chí đánh giá tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương đáp ứng yêu cầu quản trị quốc gia hiệu quả; cập nhật thêm công trình nghiên cứu kinh nghiệm của nước ngoài về phương thức hoạt động của chính quyền địa phương,... sắp xếp một số nội dung cho phù hợp hơn về logic. Minh chứng phân tích để luận giải rõ hơn về các đề xuất giải pháp. Ngoài ra, Nhóm nghiên cứu cần chỉnh sửa một số lỗi kỹ thuật, lỗi chính tả,…
Quang cảnh buổi nghiệm thu
Phát biểu kết luận buổi nghiệm thu, trên cơ sở thống nhất ý kiến của các thành viên Hội đồng, PGS. TS Triệu Văn Cường, Chủ tịch Hội đồng đánh giá cao sự cố gắng của Nhóm nghiên cứu, cho rằng đây là Đề tài có tính cấp thiết cao, có ý nghĩa thực sự to lớn trong bối cảnh và điều kiện hiện nay. Tuy nhiên, Nhóm nghiên cứu cần tiếp thu tối đa các ý kiến góp ý của Hội đồng để bổ sung hoàn thiện các nội dung của Đề tài.
Đề tài đã được Hội đồng nghiệm thu đánh giá xếp loại: Đạt./.
Tin, ảnh: Đỗ Hồng