Ngày 29/12/2021, tại trụ sở Bộ Nội vụ, Viện Khoa học tổ chức nhà nước đã tổ chức nghiệm thu đề tài khoa học cấp Bộ “Thực trạng tổ chức, hoạt động các loại hình “nghiệp đoàn”, “nhóm”, “mạng lưới” các tổ chức phi chính phủ Việt Nam - Định hướng quản lý nhà nước” do ThS. Trần Thị Bích Ngọc, Nghiên cứu viên, Phòng Nghiên cứu tổng hợp, Viện Khoa học tổ chức nhà nước làm chủ nhiệm.

Hội đồng nghiệm thu (Hội đồng) có 07 thành viên TS. Thang Văn Phúc, Nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ làm Chủ tịch.

TS. Thang Văn Phúc Chủ tịch Hội đồng nghiệm thu

Tại buổi nghiệm thu, ThS. Trần Thị Bích Ngọc, Nghiên cứu viên Viện Khoa học tổ chức nhà nước thay mặt cho Nhóm nghiên cứu trình bày tóm tắt kết quả nghiên cứu của Đề tài. Theo Nhóm nghiên cứu, hiện nay các tổ chức xã hội ngày càng phát triển nhanh chóng, đa dạng, đang trở thành một lực lượng xã hội hoạt động độc lập, là đối tác quan trọng của nhà nước và thị trường, trong đó có cả các tổ chức chính thức và không chính thức. Đối với các tổ chức xã hội (nghiệp đoàn, nhóm, mạng lưới) không chính thức có cần phải quản lý nhà nước không và nếu cần phải quản lý thì quản lý nhà nước đối với các tổ chức này như thế nào, khác gì với các tổ chức chính thức. Đây là vấn đề đang có những quan điểm khác nhau, trong đó có quan điểm cho rằng đối với các tổ chức xã hội không chính thức, cũng cần được điều chỉnh bằng pháp luật, nhà nước phải quản lý như đối với các tổ chức phi chính phủ chính thức. Nhưng lại có quan điểm cho rằng, đối với các tổ chức này không cần thiết phải điều chỉnh bằng pháp luật, không cần phải quản lý nhà nước, mà đây là các hoạt động tự nguyện của công dân, nhà nước chỉ can thiệp khi hoạt động của họ vi phạm pháp luật và xử lý như đối với công dân, mà không phải như đối với tổ chức.

ThS. Trần Thị Bích Ngọc thay mặt Nhóm nghiên cứu trình bày tóm tắt kết quả nghiên cứu Đề tài

Đánh giá kết quả đạt được của Đề tài, Hội đồng cho rằng tại Chương 1, Nhóm nghiên cứu đã đề cập được một số vấn đề lý luận (khái niệm, nhận diện, đặc điểm, vai trò của các tổ chức phi chính phủ), trong đó đã tập trung vào 3 loại hình tổ chức: nhóm, nghiệp đoàn, mạng lưới; bên cạnh đó, Nhóm nghiên cứu cũng đã giới thiệu được một số kinh nghiệm nước ngoài có liên quan đến pháp luật điều chỉnh tổ chức, hoạt động của các loại hình tổ chức phi chính phủ và rút ra được một số kinh nghiệm cho Việt Nam. Trong Chương 2, Nhóm nghiên cứu đã trình bày khá cụ thể về lịch sử hình thành, phát triển và thực trạng tổ chức, hoạt động của các tổ chức phi chính phủ nói chung và của nghiệp đoàn, nhóm, mạng lưới không chính thức tại Việt Nam nói riêng. Từ đó, Nhóm nghiên cứu đã rút ra được một số nhận xét về ưu điểm, hạn chế và những vấn đề đặt ra. Chương 3 của Đề tài, Nhóm nghiên cứu đã mạnh dạn đưa ra một số quan điểm và định hướng quản lý nhà nước đối với các tổ chức xã hội không chính thức này, các đề xuất có giá trị tham khảo hữu ích cho các cơ quan quản lý nhà nước trong hoạch định thể chế, chính sách có liên quan đến các tổ chức xã hội.

TS. Tô Hoài Nam, nhận xét phản biện Đề tài

Bên cạnh kết quả đạt được, các thành viên của Hội đồng cũng cho rằng Nhóm nghiên cứu cần bổ sung thêm những nguyên tắc xây dựng hệ tiêu chí đánh giá các tổ chức phi chính phủ không pháp nhân; cần lý giải việc chọn phạm vi về thời gian từ khi ban hành Nghị định số 45/2010/NĐ-CP quy định về tổ chức, hoạt động và quản lý hội đến nay (trong khi đối tượng nghiên cứu là các tổ chức phi chính phủ không chính thức tại Việt Nam, đối tượng này không thuộc phạm vi điều chỉnh của Nghị định số 45/2010/NĐ-CP); cần cập nhật những văn bản quy phạm pháp luật điều chỉnh hoặc liên quan đến các tổ chức này. Ngoài ra, Nhóm nghiêm cứu cần sửa một số lỗi chính tả trong đề tài; rà soát lại số liệu hội, quỹ có phạm vi toàn quốc (quỹ xã hội, từ thiện, gần 90 quỹ),…

PGS. TS. Nguyễn Hữu Dũng, Chủ tịch Hội nuôi biển Việt Nam

Phát biểu kết luận, TS. Thang Văn Phúc, Chủ tịch Hội đồng nghiệm thu nhất trí với các nhận xét, đánh giá, phản biện của các thành viên Hội đồng; đồng thời đánh giá cao kết quả nghiên cứu của Đề tài. Tuy còn một số điểm hạn chế nhưng các mục tiêu và nhiệm vụ cơ bản của Đề tài đã được thực hiện một cách thành công, có chất lượng. TS. Thang Văn Phúc đề nghị Nhóm nghiên cứu cần tiếp thu các ý kiến góp ý của Hội đồng để bổ sung hoàn thiện các nội dung của Đề tài.

Đề tài đã được Hội đồng nghiệm thu đánh giá xếp loại: Đạt./.

Tin, ảnh: Đỗ Hồng