Ngày 24/01/2017, Viện Khoa học tổ chức nhà nước đã tổ chức nghiệm thu Đề tài nghiên cứu khoa học cấp Bộ: “Quản lý nhà nước đối với hoạt động của Phật giáo Nam tông Khmer ở Việt Nam” do ThS. Nguyễn Phúc Nguyên, Ban Tôn giáo Chính phủ làm Chủ nhiệm Đề tài.
Hội đồng nghiệm thu (Hội đồng) gồm 07 thành viên do PGS. TS Nguyễn Thanh Xuân, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh làm Chủ tịch Hội đồng.
ThS. Nguyễn Phúc Nguyên trình bày tóm tắt kết quả nghiên cứu
Tại buổi nghiệm thu, ThS. Nguyễn Phúc Nguyên đã thay mặt Nhóm nghiên cứu trình bày tóm tắt kết quả nghiên cứu đề tài. Kết quả nghiên cứu cho thấy, Phật giáo Nam tông Khmer cùng với tín ngưỡng dân gian truyền thống đã trở thành một phần máu thịt của người Khmer, gắn bó chặt chẽ với đồng bào, trở thành bản sắc văn hóa của người Khmer. Tuy nhiên, những năm gần đây, tình trạng mất đoàn kết giữa sư sãi Khmer và Ban Quản trị một số chùa diễn ra khá phổ biến. Một số sư sãi, chức sắc Phật giáo Nam tông Khmer thôi thúc người Khmer đấu tranh đòi quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo, kêu gọi cộng đồng quốc tế, Liên Hợp Quốc về sự vi phạm nhân quyền, tự do tín ngưỡng. Vì vậy, công tác quản lý tôn giáo của chúng ta phải gắn bó chặt chẽ với công tác dân tộc: Một mặt, phải đảm bảo nhu cầu sinh hoạt tôn giáo của đồng bào Khmer, gắn kết Phật giáo Nam tông Khmer trong ngôi nhà chung của Giáo hội Phật giáo Việt Nam, nhưng mặt khác cũng phải làm tốt công tác dân tộc để đoàn kết đồng bào Khmer trong khối đại đoàn kết dân tộc. Thời gian qua, công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động của Phật giáo Nam tông Khmer đã đạt được kết quả quan trọng, nhưng vẫn còn bộc lộ nhiều bất cập. Vì vậy, Đề tài nghiên cứu “Quản lý nhà nước đối với hoạt động của Phật giáo Nam tông Khmer ở Việt Nam” vừa có ý nghĩa lý luận vừa có giá trị thực tiễn.
PGS. TS Đỗ Lan Hiền nhận xét phản biện
Đánh giá kết quả nghiên cứu của đề tài, các thành viên Hội đồng đều nhất trí cho rằng: Về cơ bản, Đề tài đã xác định rõ đối tượng, mục đích nghiên cứu; các phương pháp nghiên cứu được sử dụng khá phù hợp, kết cấu hợp lý, lập luận logic, mạch lạc. Đề tài đã làm rõ được lý thuyết về khoa học quản lý nhà nước đối với hoạt động tôn giáo, phân tích được vai trò của Phật giáo Nam tông Khmer đối với đời sống của người Khmer nói riêng và Phật giáo Việt Nam nói chung. Tác giả cũng đã nhận diện được tính đặc thù của Phật giáo Nam tông Khmer, xây dựng thành công bức tranh tổng quát về thực trạng hoạt động của Phật giáo Nam tông Khmer trên các phương diện: Tổ chức, sinh hoạt phật sự, đào tạo, quan hệ quốc tế, đội ngũ sư sãi, hội nhập quốc tế, cơ cấu tổ chức, cơ sở thờ tự, kinh sách…. Từ đó, Nhóm nghiên cứu đã đánh giá hiệu quả công tác quản lý nhà nước đối với tổ chức và hoạt động của tôn giáo này. Từ những kết quả nghiên cứu đó, Đề tài đã dự báo được xu hướng sinh hoạt của Phật giáo Nam tông Khmer, đề xuất được một số kiến nghị khá toàn diện, sát thực tiễn và có tính khả thi.
Bên cạnh những ưu điểm đã đạt được, để đề tài hoàn thiện hơn, tác giả cần chú ý một số vấn đề sau: Nghiên cứu Phật giáo Nam tông Khmer là vấn đề khó bởi đây là tôn giáo luôn gắn bó với vấn đề dân tộc, trên cả hai phương diện tôn giáo và dân tộc, lại là vấn đề thường xuyên bị các thế lực thù địch lợi dụng. Chính vì vậy, những nội dung của quản lý nhà nước về tôn giáo nói chung và quản lý nhà nước về Phật giáo Nam tông Khmer nói riêng luôn phải đặt song song với vấn đề dân tộc. Vấn đề này tác giả đã nêu ra trong báo cáo nhưng cần phân tích kỹ hơn. Phần tổng quan phải chính xác hơn, phần mục tiêu, đối tượng phạm vi nghiên cứu nên trình bày ngắn gọn; cần chính sửa một số lỗi kỹ thuật, chính tả để hoàn thiện Đề tài.
Quang cảnh buổi nghiệm thu
Phát biểu kết luận, PGS. TS Nguyễn Thanh Xuân, Chủ tịch Hội đồng nghiệm thu đánh giá cao kết quả nghiên cứu của đề tài; cho rằng đây là một Đề tài nghiên cứu công phu, Chủ nhiệm Đề tài đã tiếp thu nghiêm túc các ý kiến góp ý của Hội đồng nghiệm thu cơ sở. Đề tài có giá trị thực tiễn cho các cơ quan quản lý nhà nước về tôn giáo cũng như có giá trị tham khảo tốt cho những người quan tâm đến lĩnh vực này.
Kết quả đánh giá của Hội đồng: Đề tài đạt loại Khá./.
Kim Liên