Nghiệm thu chính thức đề tài "Đổi mới tổ chức, hoạt động của Bộ, cơ quan ngang Bộ đáp ứng yêu cầu đổi mới quản trị quốc gia theo hướng hiện đại, hiệu quả" thuộc chương trình khoa học trọng điểm cấp Bộ

16:16 - 15/12/2022 1942

Ngày 14/12/2022, tại trụ sở Bộ Nội vụ, Viện Khoa học tổ chức nhà nước đã tổ chức nghiệm thu chính thức đề tài "Đổi mới tổ chức, hoạt động của Bộ, cơ quan ngang Bộ đáp ứng yêu cầu đổi mới quản trị quốc gia theo hướng hiện đại, hiệu quả" thuộc chương trình khoa học trọng điểm cấp Bộ do ThS. Nguyễn Thu Huyền, Trưởng phòng Phòng Quản lý khoa học, Viện Khoa học tổ chức nhà nước làm chủ nhiệm, Viện Khoa học tổ chức nhà nước là đơn vị tổ chức chủ trì.

Hội đồng nghiệm thu (Hội đồng) có 07 thành viên, do TS. Thang Văn Phúc, nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ làm chủ tịch.

Nghiệm thu chính thức đề tài Đổi mới tổ chức hoạt động của Bộ cơ quan ngang Bộ đáp ứng yêu cầu đổi mới quản trị quốc gia theo hướng hiện đại hiệu quả thuộc chương trình khoa học trọng điểm cấp Bộ — TS. Thang Văn Phúc Chủ tịch Hội đồng nghiệm thu

Tại buổi nghiệm thu, ThS. Nguyễn Thu Huyền, Trưởng phòng Phòng Quản lý khoa học, Viện Khoa học tổ chức nhà nước thay mặt Nhóm nghiên cứu trình bày tóm tắt Đề tài khoa học cấp Bộ. Theo đó, Đề tài có ý nghĩa cấp thiết trong bối cảnh đất nước đang tiến hành cải cách, đổi mới nền hành chính nhất là thể chế hóa, cụ thể hóa quan điểm của Đảng tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII về: “Đổi mới quản trị quốc gia theo hướng hiện đại, hiệu quả, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả” và mới đây, tại Hội nghị lần thứ sáu, Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII đã ban hành Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 09/11/2022 về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới, theo đó đã xác định mục tiêu đến năm 2030: “Tổ chức bộ máy nhà nước cơ bản tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”, đề ra giải pháp: “Tổ chức các Bộ, các cơ quan chuyên môn đa ngành, đa lĩnh vực; giảm số lượng hợp lý các Bộ, cơ quan ngang Bộ và cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, cấp huyện. Tăng cường vai trò, nâng cao trách nhiệm của Bộ trưởng với tư cách là thành viên Chính phủ trong quản lý vĩ mô và xây dựng chính sách”. Để tổ chức hợp lý các Bộ, cơ quan ngang Bộ và đổi mới hoạt động hiện nay, cần có các công trình nghiên cứu chuyên sâu, đánh giá toàn diện, khách quan về hiệu quả tổ chức, hoạt động của các Bộ, cơ quan ngang Bộ để đề xuất các giải pháp căn cơ, hiệu quả và đáp ứng yêu cầu đổi mới hiện nay.

Do vậy, việc nghiên cứu đề tài "Đổi mới tổ chức, hoạt động của bộ, cơ quan ngang bộ đáp ứng yêu cầu đổi mới quản trị quốc gia theo hướng hiện đại, hiệu quả" có ý nghĩa cả về lý luận và thực tiễn, đóng góp thêm những nội dung dưới góc độ nghiên cứu khoa học, góp phần hỗ trợ các cơ quan hoạch định chính sách, tham mưu ban hành văn bản quy phạm pháp luật điều chỉnh tổ chức, hoạt động của các Bộ, cơ quan ngang Bộ hiện nay.

Đánh giá kết quả đạt được của Đề tài, Hội đồng cho rằng Nhóm nghiên cứu đã hệ thống hóa và phân tích rõ một số vấn đề lý luận cần thiết có liên quan đến tổ chức, hoạt động của Bộ, cơ quan ngang Bộ với vị trí là một trong những bộ phận hợp thành bộ máy hành chính nhà nước. Về nghiên cứu kinh nghiệm nước ngoài, đã có cách tiếp cận mới khi lựa chọn 3 Bộ đại diện cho 3 lĩnh vực (hành chính, kinh tế, sự nghiệp) ở 3 quốc gia có những nét tương đồng với Việt Nam như (Nhật, Pháp, Nga). Từ đó, rút ra những bài học khá cụ thể có nhiều khả năng vận dụng cho Việt Nam hiện nay. Đồng thời, về thực tiễn, đề tài đã phân tích khá đầy đủ, toàn diện những nội dung chủ yếu về tổ chức và hoạt động của Bộ, cơ quan ngang Bộ ở nước ta hiện nay, trong đó đáng ghi nhận là Nhóm nghiên cứu đã mạnh dạn chỉ ra nhiều hạn chế, bất hợp lý trong việc sắp xếp tổ chức bộ máy đang khá cồng kềnh, nhiều tầng nấc, nhiều khâu trung gian chưa thực sự tinh gọn, hiệu quả, cũng như trong các hoạt động tham mưu xây dựng chính sách, thực thi chính sách và cung ứng dịch vụ công, thuộc phạm vi trách nhiệm của Bộ, cơ quan ngang Bộ đang còn mang nặng dấu ấn của cơ chế quan liêu, bao cấp, khép kín, phương thức hoạt động còn sơ cứng, chậm được đổi mới, chưa thu hút được sự tham gia của người dân và xã hội; chưa thực sự công khai, minh bạch và trách nhiệm giải trình; hiệu lực, hiệu quả hoạt động chưa cao chưa đáp ứng được yêu cầu của nền quản trị quốc gia hiện đại, hiệu quả.

Bên cạnh đó, đề tài cũng chỉ ra những nguyên nhân khách quan, chủ quan của những hạn chế cần phải được khẩn trương khắc phục. Trên cơ sở phân tích lý luận và thực tiễn đề tài đã đề xuất 4 quan điểm, 7 giải pháp và 3 điều kiện đảm bảo đổi mới tổ chức và hoạt động của Bộ, cơ quan ngang Bộ nhằm đáp ứng yêu cầu đổi mới quản trị quốc gia theo hướng hiện đại, hiệu quả ở nước ta hiện nay. Nhìn chung các quan điểm, giải pháp, điều kiện đảm bảo đã đề xuất trong đề tài đều cần thiết, có tính khả thi trong thực tiễn,…

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đã đạt được, các thành viên Hội đồng cũng cho rằng phần lý luận Đề tài cơ bản mới chỉ nói được vị trí, chức năng, nhiệm vụ, đặc điểm, phương thức hoạt động của các Bộ, chưa có nghiên cứu rõ nét của cơ quan ngang Bộ; về giải pháp cần bổ sung kiến nghị về tiếp tục đổi mới, sắp xếp lại các Bộ, cơ quan ngang Bộ theo hướng đa ngành, đa lĩnh vực. Bên cạnh đó, phần kinh nghiệm quốc tế liên quan đến thực tiễn tổ chức hoạt động của Bộ mới chỉ nêu được lịch sử hình thành và chức năng chính, cơ cấu tổ chức của các Bộ mà chưa có nghiên cứu về hoạt động của các Bộ này và mối quan hệ trong tổ chức, hoạt động của các Bộ này với Nhà nước, thị trường và xã hội. Bên cạnh đó, Nhóm nghiên cứu cũng cần tách bạch, chỉ ra ngắn gọn, cụ thể những bài học chính từ kinh nghiệm quốc tế mà Việt Nam có thể học hỏi, áp dụng trong việc tổ chức, hoạt động của Bộ, cơ quan ngang Bộ đáp ứng yêu cầu về đổi mới quản trị quốc gia.

Ngoài ra, Nhóm nghiên cứu cần bổ sung cập nhật số liệu; chỉnh sửa một số lỗi kỹ thuật,…

Phát biểu kết luận buổi nghiệm thu, trên cơ sở thống nhất ý kiến của các thành viên Hội đồng TS. Thang Văn Phúc, Chủ tịch Hội đồng đánh giá cao sự cố gắng của Nhóm nghiên cứu, cho rằng đây là công trình nghiên cứu khoa học được thực hiện công phu, nghiêm túc, hoàn thành tốt, mục tiêu và các nhiệm vụ nghiên cứu đề ra. Tuy nhiên, Nhóm nghiên cứu cần phải tiếp thu các ý kiến góp ý của Hội đồng nghiệm thu để bổ sung hoàn thiện các nội dung của Đề tài.

Đề tài đã được Hội đồng nghiệm thu đánh giá xếp loại: Đạt./.