Ngày 27/6/2023, Viện Khoa học tổ chức nhà nước, Bộ Nội vụ đã tổ chức Hội thảo khoa học: “Cơ sở khoa học đổi mới tổ chức và hoạt động của chính quyền thành phố trực thuộc trung ương”. TS. Nguyễn Ngọc Vân, Viện trưởng Viện khoa học tổ chức nhà nước (Viện KHTCNN) chủ trì Hội thảo.
Tham dự Hội thảo có các chuyên gia, các nhà khoa học; Đại diện lãnh đạo Vụ Chính quyền địa phương, Bộ Nội vụ; Đại diện các đơn vị: Sở Nội vụ Thành Phố Hồ Chí Minh; Sở Nội vụ Thành phố Cần Thơ; Sở Nội Vụ Hà Nội; Học viện Hành chính Quốc gia; Lãnh đạo Viện KHTCNN và các viên chức thuộc Viện.
TS. Nguyễn Ngọc Vân, Viện trưởng Viện khoa học tổ chức nhà nước, Bộ Nội vụ phát biểu khai mạc Hội thảo
Phát biểu khai mạc Hội thảo, TS. Nguyễn Ngọc Vân, Viện trưởng Viện KHTCNN cảm ơn các quý vị đại biểu, các chuyên gia, các nhà khoa học đã dành thời gian tham dự Hội thảo. TS. Nguyễn Ngọc Vân cho rằng vấn đề đổi mới tổ chức và hoạt động của chính quyền thành phố trực thuộc Trung ương luôn là vấn đề được Đảng, Nhà nước ta rất quan tâm, đặc biệt khi nước ta tiến hành công cuộc đổi mới. Chính quyền thành phố trực thuộc Trung ương quản lý đơn vị hành chính đô thị là trung tâm của quốc gia đóng vai trò quan trọng trong quản lý và phát triển đô thị của vùng và của cả nước. Hiệu quả hoạt động của chính quyền đô thị sẽ không chỉ thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của thành phố mà còn kéo theo sự phát triển kinh tế - xã hội của các tỉnh khác xung quanh và của cả nước.
Từ các đặc điểm nêu trên cho thấy cần phải đổi mới mô hình tổ chức chính quyền của các thành phố trực thuộc Trung ương cho phù hợp với yêu cầu xây dựng quản lý đô thị và điều kiện vận hành của cơ chế thị trường, phục vụ cho mục tiêu phát triển của các thành phố. Đây cũng là yêu cầu khách quan, cần thiết đê nâng cao hiệu lực và hiệu quả quản lý nhà nước, góp phần hoàn thiện nhà nước pháp quyền XHCN. Nghị quyết số 17-NQ/TW ngày 01/8/2007 của Hội nghị trung ương 5 khóa X về đẩy mạnh cải cách hành chính, nâng cao hiệu lực quản lý của bộ máy nhà nước đã đê ra yêu câu thực hiện thí điểm mô hình tổ chức chính quyền đô thị, nhằm "tổ chức hợp lý chính quyền địa phương, phân biệt rõ những khác biệt giữa chính quyền nông thôn và chính quyền đô thị".
Từ yêu cầu đó, TS. Nguyễn Ngọc Vân đề nghị các nhà khoa học, nhà quản lý, chuyên gia cùng các đại biểu thảo luận tập trung vào các nội dung chủ yếu như: đánh giá thực trạng quy định pháp luật liên quan về tổ chức và hoạt động của chính quyền thành phố trực thuộc Trung ương trong một số văn bản quy phạm pháp luật quan trọng nhất, tập trung vào các vấn đề về thẩm quyền, trách nhiệm; về phân quyền, phân cấp trung ương - địa phương. Từ đó, rút ra một số nhận xét đánh giá, đề xuất một số kiến nghị tiếp tục đổi mới, hoàn thiện khuôn khổ pháp luật về tổ chức hoạt động của chính quyền địa phương tại các đô thị lớn.
TS. Trương Quốc Việt, Giảng viên - Học viện Hành chính Quốc gia báo cáo tham luận tại Hội thảo
Ông Nguyễn Phước Thọ, Nguyên Phó Vụ trưởng Vụ Pháp luật, Văn phòng Chính phủ tham luận tại Hội thảo
Tham luận tại Hội thảo, các đại biểu đã tập trung trao đổi, thảo luận làm rõ các nội dung như: Thực trạng quy định pháp luật liên quan về tổ chức và hoạt động của chính quyền thành phố trực thuộc trung ương trong hiến pháp năm 2013; Đánh giá vị trí vai trò, chức năng nhiệm vụ quyền hạn của chính quyền thành phố trực thuộc Trung ương, có những đề xuất kiến nghị về mô hình tổ chức; về các giải pháp cho những khó khăn và thuận lợi nhằm đổi mới tổ chức và hoạt động của chính quyền thành phố trực thuộc Trung ương.
PGS.TS. Lê Minh Thông, nguyên Trợ lý Chủ tịch Quốc hội phát biểu tại Hội thảo
TS. Dương Quang Tung, nguyên Phó Viện trưởng Viện Khoa học tổ chức nhà nước tham luận tại Hội thảo
Hội thảo nhận được nhiều ý kiến tâm huyết, trách nhiệm của các chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý và các đại biểu tham dự về một số thực trạng tổ chức hoạt động của chính quyền thành phố trực thuộc Trung ương đưa ra những khó khăn, thách thức trong việc cụ thể hóa quy định của Hiến pháp năm 2013 về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn quản lý nhà nước của chính quyền thành phố trực thuộc Trung ương chưa được thực hiện đầy đủ và hiệu quả; còn nặng về cơ chế phối hợp liên ngành.
Ông Nguyễn Ánh Dương, Phó Vụ trưởng Vụ Chính quyền địa phương, Bộ Nội vụ tham luận tại Hội thảo
PGS.TS. Nguyễn Minh Phương, Giảng viên cao cấp Học viện Hành chính Quốc gia phát biểu tại Hội thảo
Bà Nguyễn Thị Hồng Thắm, Phó giám đốc Sở Nội vụ Thành phố Hồ Chí Minh tham luận tại Hội thảo
Đại diện Lãnh đạo Sở Nội vụ Thành phố Cần Thơ dự họp trực tuyến
Nhìn chung, các đại biểu cho rằng Chính quyền thành phố trực thuộc Trung ương là chính quyền địa phương. Do đó, mang đầy đủ những vị trí, chức năng của chính quyền địa phương. Tùy theo đặc điểm của từng đơn vị hành chính, chính quyền địa phương được thiết lập và vận hành theo các phương thức nhất định. Chính quyền thành phố trực thuộc Trung ương là bộ phận hợp thành bộ máy nhà nước, là bộ máy công quyền được thiết lập ở đơn vị hành chính thành phố trực thuộc Trung ương theo những cách thức nhất định đại diện cho ý chí, nguyện vọng của nhân dân địa phương để thực hiện nhiệm vụ quản trị địa phương. Ngoài ra các đại biểu cũng cho rằng nên học tập mô hình của một số nước tiên tiến trên thế giới để áp dụng vào thực tiễn nước ta,…
Quang cảnh Hội thảo
Phát biểu bế mạc Hội thảo, TS. Nguyễn Ngọc Vân, Viện trưởng Viện Khoa học tổ chức nhà nước cảm ơn, ghi nhận và đánh giá cao các tham luận, các ý kiến đóng góp, trao đổi quý báu của các đại biểu tham dự Hội thảo, với tinh thần trách nhiệm và tâm huyết của mình, các chuyên gia, các nhà khoa học, nhà quản lý đã trình bày các tham luận, các ý kiến phát biểu có hàm lượng khoa học cao, nhằm đáp ứng yêu cầu xây dựng nền quản trị quốc gia theo hướng hiện đại, hiệu quả góp phần đưa Việt Nam vững bước trong giai đoạn mới./.
Tin, ảnh: Anh Ngọc