Ngày 22/11/2016, tại Hà Nội, Viện Khoa học tổ chức nhà nước đã tổ chức buổi nghiệm thu chính thức Đề tài nghiên cứu khoa học cấp Bộ: “Nghiên cứu đề xuất mô hình tổ chức, quản lý tài liệu lưu trữ ở địa phương để thực hiện quy định của Luật Lưu trữ” do ThS. Vũ Thị Thanh Thủy, Chuyên viên Cục Văn thư và lưu trữ nhà nước làm chủ nhiệm.

Hội đồng nghiệm thu (Hội đồng) gồm 07 thành viên do PGS. TS. Văn Tất Thu, nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ làm Chủ tịch.

ThS. Vũ Thị Thanh Thủy trình bày tóm tắt kết quả nghiên cứu

Tại buổi nghiệm thu, ThS. Vũ Thị Thanh Thủy đã thay mặt nhóm nghiên cứu trình bày tóm tắt kết quả nghiên cứu. Kết quả nghiên cứu Đề tài cho thấy: Trong những năm qua, cùng với sự phát triển của kinh tế xã hội của đất nước, công tác văn thư lưu trữ đã được Đảng, Nhà nước quan tâm, đầu tư phát triển. Bộ máy văn thư lưu trữ được củng cố kiện toàn. Từ năm 1962 đến nay, có nhiều văn bản quy phạm pháp luật ra đời, đặc biệt gần đây nhất là Luật Lưu trữ tạo hành lang pháp lý cho công tác văn thư lưu trữ đi vào hoạt động ổn định. Tuy nhiên, hệ thống tổ chức quản lý tài liệu lưu trữ ở địa phương vẫn còn có nhiều vướng mắc, cần có những giải pháp kịp thời. Vấn đề đặt ra là phải có bộ máy quản lý tài liệu lưu trữ phù hợp với lưu trữ lịch sử ở cấp trung ương, cấp tỉnh, ổn định tổ chức và bố trí công chức lưu trữ cấp huyện, cấp xã trong điều kiện từ nay đến năm 2021 giữ nguyên và từng bước tinh giản biên chế theo chỉ đạo của Trung ương Đảng và Chính phủ, đồng thời, đảm bảo yêu cầu bảo quản chặt chẽ tài liệu lưu trữ, phục vụ kịp thời mọi yêu cầu khai thác, sử dụng  tài liệu ở các cấp. Vì vậy, việc lựa chọn Đề tài “Nghiên cứu đề xuất mô hình tổ chức, quản lý tài liệu lưu trữ ở địa phương để thực hiện quy định của Luật Lưu trữ” có ý nghĩa thực tiễn, đáp ứng đòi hỏi của thực tế đang đặt ra hiện nay.

Đề tài đã xác định được ba mục tiêu rõ ràng, trong đó quan trọng nhất là đề xuất mô hình và giải pháp để hoàn thiện hệ thống tổ chức, nhằm quản lý và khai thác tốt tài liệu lưu trữ ở địa phương, phù hợp với quy định của Luật Lưu trữ.

Về mặt kết cấu, ngoài phần mở đầu và kết luận, Đề tài kết cấu theo 3 chương khá logic. Chương 1: Cơ sở lý luận về tổ chức, quản lý tài liệu lưu trữ ở địa phương. Trong chương này, bên cạnh việc trình bày các khái niệm cơ bản về tổ chức quản lý tài liệu lưu trữ, đề tài đã đưa ra nguyên tắc, đặc trưng về xây dựng, tổ chức quản lý tài liệu lưu trữ ở địa phương. Chương 2: Thực trạng tổ chức quản lý tài liệu lưu trữ địa phương của một số quốc gia trên thế giới và Việt Nam. Đề tài đã trình bày được kinh nghiệm tổ chức quản lý tài liệu lưu trữ ở 7 quốc gia trên thế giới, chỉ ra được những điểm tương đồng khác biệt của việc quản lý tài liệu lưu trữ giữa Việt Nam và các nước nghiên cứu, đồng thời chỉ ra thực trạng tổ chức quản lý tài liệu lưu trữ ở địa phương của Việt Nam. Chương 3: Từ những vấn đề đặt ra trong thực tiễn tổ chức quản lý lưu trữ ở địa phương, đề tài đã đề xuất được mô hình tổ chức quản lý tài liệu lưu trữ địa phương, đưa ra được một số giải pháp để triển khai thực hiện.


PGS.TS.  Nguyễn Thị Phụng nhận xét phản biện.

Đánh giá kết quả nghiên cứu Đề tài, các thành viên Hội đồng nghiệm thu đều cho rằng đây là một Đề tài có ý nghĩa thực tiễn, mang tính cấp thiết, Chủ nhiệm đề tài đã hoàn thành mục đích đặt ra. Đề tài đã hệ thống và làm rõ những vấn đề cơ bản về tổ chức, quản lý tài liệu lưu trữ ở địa phương. Những vấn đề lý luận, các khái niệm cơ bản về lưu trữ, tổ chức lưu trữ, tổ chức quản lý và mô hình tổ chức quản lý tài liệu lưu trữ cũng như những nguyên tắc, đặc trưng yêu cầu xây dựng tổ chức quản lý tài liệu lưu trữ ở địa phương được phân tích hợp lý. Việc khảo sát, đánh giá thực trạng về tổ chức, quản lý tài liệu lưu trữ ở địa phương ở Việt Nam và một số nước trên thế giới khá công phu. Nhóm nghiên cứu đã có những phân tích lập luận chặt chẽ để làm rõ những ưu điểm, hạn chế của việc tổ chức, quản lý tài liệu lưu trữ ở địa phương của Việt Nam từ trước đến nay, đặc biệt từ khi Luật Lưu trữ ra đời. Bức tranh thực trạng và các số liệu về số lượng tài liệu lưu trữ, biên chế cán bộ, điều kiện kho tàng có thể tin cậy được. Mô hình tổ chức quản lý tài liệu lưu trữ cấp xã huyện mà Nhóm nghiên cứu đề xuất về cơ bản là phù hợp.


 Th.S Nguyễn Thị Tâm nhận xét phản biện.

Tuy nhiên, bên cạnh những ưu điểm đạt được, để Đề tài hoàn thiện, Nhóm nghiên cứu nên: Bổ sung thêm một số mục làm căn cứ để trình bày cơ sở, nguyên tắc và yêu cầu của việc xây dựng mô hình mới, tránh để người đọc hiểu lầm Kết luận số 64/KL/TW là căn cứ duy nhất để thay đổi mô hình. Hiện nay, mô hình tổ chức, quản lý tài liệu lưu trữ ở địa phương đang có một số điểm khác nhau, vì vậy, trong phần giải pháp, sau khi đề xuất biện pháp chuyển từ mô hình cũ sang mô hình mới với đại đa số, cần có giải pháp cho những nơi có sự khác biệt. Vấn đề tên gọi của tổ chức có chức năng quản lý tài liệu ở địa phương được mô hình lựa chọn đã cho thấy sự khác biệt về chức năng, vị trí, nhưng cần cân nhắc có cần thiết chỉ rõ như vậy hay không. Trong vấn đề nhân sự, khi đề nghị một cán bộ không chuyên trách ở cấp xã, đề tài nên chỉ rõ mối liên quan đến chức danh Văn phòng Thống kê hiện nay như thế nào.


Quang cảnh buổi nghiệm thu

Phát biểu kết luận, PGS. TS. Văn Tất Thu - Chủ tịch Hội đồng nghiệm thu ghi nhận tâm huyết và kết quả nghiên cứu của Đề tài, cho rằng đây là Đề tài có ý nghĩa thực tiễn, nhóm nghiên cứu đã thực hiện nghiêm túc, công phu những kiến nghị của Hội đồng nghiệm thu cơ sở. Tuy nhiên đề hoàn thiện, nhóm nghiên cứu cần tiếp thu chọn lọc những ý kiến góp ý của các thành viên Hội đồng để chỉnh sửa, bổ sung, hoàn thiện Đề tài.

Kết quả bỏ phiếu đánh giá của Hội đồng: Đề tài đạt loại Khá./.

Kim Liên