Ngày 26/12/2016, Viện Khoa học tổ chức nhà nước đã tổ chức nghiệm thu Đề tài nghiên cứu khoa học cấp Bộ “Hoàn thiện pháp luật về trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan hành chính nhà nước" do PGS.TS. Lương Thanh Cường, Trưởng khoa Khoa Nhà nước và Pháp luật, Học viện Hành chính Quốc gia làm chủ nhiệm.
Hội đồng nghiệm thu (Hội đồng) gồm 07 thành viên do PGS. TS. Nguyễn Minh Mẫn làm Chủ tịch.
PGS. TS. Lương Thanh Cường trình bày tóm tắt kết quả nghiên cứu của Đề tài
Tại buổi nghiệm thu, PGS. TS. Lương Thanh Cường đã thay mặt nhóm nghiên cứu trình bày tóm tắt kết quả nghiên cứu của Đề tài. Thực tiễn cho thấy, các quy định của pháp luật hiện hành về trách nhiệm người đứng đầu cơ quan hành chính nhà nước (CQHCNN) ở nước ta còn chưa tập trung (thể hiện ở việc các quy định này nằm trong nhiều văn bản quy phạm pháp luật khác nhau như: Hiến pháp, Luật Tổ chức Chính phủ, Luật Tổ chức chính quyền địa phương, Luật Cán bộ, công chức, Luật phòng, chống tham nhũng, Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí và các luật chuyên ngành cùng các nghị định và thông tư có liên quan); có không ít các văn bản quy định chưa hợp lý về trách nhiệm người đứng đầu CQHCNN (ví dụ: trách nhiệm tập thể và trách nhiệm cá nhân; trách nhiệm pháp luật và trách nhiệm chính trị, đạo đức…); các quy định về quyền và nghĩa vụ của người đứng đầu CQHCNN chưa tương xứng cũng như điều kiện bảo đảm trách nhiệm người đứng đầu CQHCNN còn thiếu hụt. Mặt khác, một trong những nhiệm vụ trọng tâm, cấp thiết của Nhà nước ta hiện nay là phải nâng cao năng lực, hiệu lực, hiệu quả quản lý hành chính nhà nước, xây dựng nền hành chính chính quy, chuyên nghiệp, từng bước hiện đại; trong đó người đứng đầu CQHCNN với tính chất, vị trí, nhiệm vụ, quyền hạn của mình, là người giữ vai trò quan trọng quyết định đến hiệu lực, hiệu quả hoạt động của CQHCNN. Do vậy, việc lựa chọn Đề tài “Hoàn thiện pháp luật về trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan hành chính nhà nước" có ý nghĩa lý luận và thực tiễn cấp thiết, góp phần cung cấp những luận cứ khoa học cho việc hoàn thiện pháp luật về trách nhiệm người đứng đầu CQHCNN, tạo cơ sở pháp lý đầy đủ, đồng bộ, thống nhất để người đứng đầu CQHCNN hoàn thành nhiệm vụ được giao.
Đề tài được kết cấu gồm 3 chương, trong đó: Chương 1 trình bày lý luận pháp luật về trách nhiệm của người đứng đầu CQHCNN; Chương 2 phân tích, đánh giá thực trạng pháp luật về trách nhiệm người đứng đầu CQHCNN ở Việt Nam từ 2010 đến nay; Chương 3 từ những bất cập đặt ra trong thực tiễn thực hiện pháp luật về trách nhiệm người đứng đầu CQHCNN, nhóm tác giả đã đưa ra những quan điểm, giải pháp để tiếp tục hoàn thiện pháp luật về trách nhiệm người đứng đầu CQHCNN.
TS. Đinh Duy Hòa, Nguyên Vụ trưởng Vụ Cải cách hành chính, Bộ Nội vụ nhận xét phản biện.
Đánh giá kết quả nghiên cứu của Đề tài, ý kiến của các thành viên Hội đồng đều cho rằng đây là Đề tài có ý nghĩa lý luận và thực tiễn cấp bách, được thực hiện công phu, nghiêm túc, đảm bảo tính khoa học, logic của các vấn đề nghiên cứu. Trong phần Tổng quan tình hình nghiên cứu, nhóm tác giả đã khái quát được kết quả của các công trình khoa học đã công bố có liên quan và chỉ ra những vấn đề mà Đề tài kế thừa, phát triển cũng như những vấn đề mới cần tiếp tục nghiên cứu. Chương 1 của Đề tài có hàm lượng thông tin tương đối lớn và có ý nghĩa; nhóm tác giả đã đưa ra được hai khái niệm cốt lõi là “người đứng đầu” và “trách nhiệm người đứng đầu”; đồng thời chỉ ra được ba loại hình trách nhiệm của người đứng đầu là trách nhiệm chính trị, trách nhiệm pháp lý và trách nhiệm đạo đức. Tại Chương 2, trên cơ sở pháp luật thực định, nhóm nghiên cứu đã phân tích, đánh giá được thực trạng pháp luật về trách nhiệm của người đứng đầu CQHCNN, chỉ rõ được những ưu điểm, hạn chế của pháp luật hiện hành về trách nhiệm người đứng đầu; từ đó bước đầu đề xuất được các giải pháp nhằm hoàn thiện pháp luật về vấn đề này.
Quang cảnh buổi nghiệm thu
Bên cạnh những ưu điểm đã đạt được, các thành viên Hội đồng cũng đã chỉ ra một số hạn chế cần bổ sung để Đề tài được hoàn thiện hơn như: Chương 1 cần bổ sung, chỉnh sửa lại một số khái niệm cho phù hợp, tránh rườm rà. Trong Chương 2 khi phân tích, đánh giá thực trạng pháp luật về trách nhiệm của người đứng đầu cần điều chỉnh theo hướng đánh giá cụ thể người đứng đầu của từng CQHCNN, đặc biệt là những quy định về nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm của người đứng đầu từng cơ quan. Ngoài ra, Theo ý kiến của các thành viên Hội đồng, đây là Đề tài có tính ứng dụng cao, vì vậy cần có một bản kiến nghị riêng với các cơ quan nhà nước có thẩm quyền để hoàn thiện pháp luật về trách nhiệm của người đứng đầu CQHCNN.
Phát biểu kết luận, PGS.TS. Nguyễn Minh Mẫn - Chủ tịch Hội đồng nghiệm thu đánh giá cao kết quả nghiên cứu của Đề tài; cho rằng đây là một đề tài hay, thiết thực, có ý nghĩa cả về mặt lý luận và thực tiễn; các phương pháp nghiên cứu mà Đề tài sử dụng là phù hợp; Đề tài có bố cục hợp lý, diễn đạt mạch lạc. Nhóm nghiên cứu đã trả lời hết các câu hỏi mà Hội đồng nêu ra. Tuy nhiên để hoàn thiện, nhóm nghiên cứu cần tiếp thu những ý kiến góp ý của các thành viên Hội đồng để chỉnh sửa, bổ sung, hoàn thiện Đề tài.
Kết quả bỏ phiếu đánh giá của Hội đồng: Đề tài đạt loại xuất sắc./.
Tin, ảnh: Nguyễn Trang