Nghiệm thu Đề tài khoa học cấp Bộ: “Nghiên cứu kinh nghiệm quản lý đội ngũ viên chức nhà nước trong lĩnh vực dịch vụ công (giáo dục, y tế khoa học và công nghệ) của một số nước trên thế giới”

Ngày 19/01/2017, Viện Khoa học tổ chức nhà nước đã tổ chức buổi nghiệm thu Đề tài khoa học cấp Bộ: “Nghiên cứu kinh nghiệm quản lý đội ngũ viên chức nhà nước trong lĩnh vực dịch vụ công (giáo dục, y tế khoa học và công nghệ) của một số nước trên thế giới” (Đề tài) do ThS. Trần Lưu Trung, Quyền Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế làm Chủ nhiệm.

Hội đồng Nghiệm thu gồm 07 thành viên do PGS.TS Nguyễn Minh Mẫn làm Chủ tịch.

PGS. TS Nguyễn Minh Mẫn, Chủ tịch Hội đồng nghiệm thu

Tại buổi nghiệm thu, ThS. Trần Lưu Trung đã thay mặt Nhóm nghiên cứu trình bày tóm tắt kết quả nghiên cứu của Đề tài. Theo Nhóm nghiên cứu, sự phát triển dịch vụ công là một tất yếu cả về kinh tế và chính trị đối với một quốc gia đã chuyển sang vận hành trên nền tảng pháp quyền và có nền kinh tế thị trường. Sự phát triển về lượng và chất của dịch vụ công là một tiêu chí để đánh giá nền kinh tế thị trường và Nhà nước pháp quyền. Mức độ phát triển dịch vụ công phản ánh mức độ phát triển tính chất xã hội của nền kinh tế thị trường, tính chất nhân dân của Nhà nước pháp quyền. Trong những năm gần đây, các hoạt động sự nghiệp, dịch vụ công ở nước ta đã có những tiến bộ nhất định; tuy nhiên cũng đang còn nhiều hạn chế, bất hợp lý trong việc đáp ứng các nhu cầu, lợi ích ngày càng đa dạng của người dân kể cả về số lượng, chất lượng và hiệu quả. Thực trạng trên bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó, một trong những nguyên nhân quan trọng và gây tác động trực tiếp là những bất hợp lý về cơ chế quản lý đội ngũ viên chức, nguồn nhân lực làm việc trong các lĩnh vực dịch vụ công. Việc nghiên cứu kinh nghiệm quản lý viên chức của các nước trên thế giới, từ đó rút ra bài học đối với quản lý đội ngũ viên chức ở nước ta là rất cần thiết. Vì vậy, Đề tài được thực hiện nhằm đóng góp thêm vào quá trı̀nh tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện Luật Viên chức và hệ thống thế chế về quản lý viên chức của Việt Nam trong bối cảnh hội nhập quốc tế, tăng cường cạnh tranh để tăng cường chất lượng, tiết kiệm chi phí, thúc đẩy sự tham gia của đông đảo các cá nhân, tổ chức tham gia cung ứng dịch vụ công.

ThS. Trần Lưu Trung trình bày tóm tắt kết quả nghiên cứu của Đề tài

Đề tài được kết cấu với 3 chương: Chương 1, là Quan niệm về dịch vụ công và quy định về viên chức làm việc trong các lĩnh vực dịch vụ công ở một số nước trên thế giới. Chương 2, là Quản lý viên chức làm việc trong các lı̃nh vực dịch vụ công ở một số nước trên thế giới. Chương 3, là Một số nhận xét, đối chiếu và những đề xuất gợi mở về quản lý viên chức dịch vụ công ở Việt Nam. Nhóm nghiên cứu đã sử dụng các phương pháp nghiên cứu cụ thể trong Đề tài như: nghiên cứu tài liệu, phương pháp chuyên gia, so sánh, phân tı́ch, tổng hợp, chọn mẫu, mô hình hóa. Mục tiêu nghiên cứu là nhằm tổng hợp các kinh nghiệm quản lý đội ngũ viên chức hoạt động trong một số lı̃nh vực dịch vụ công của một số nước trên thế giới và đưa ra một số gợi mở hoàn thiện công tác quản lý đội ngũ viên chức làm việc trong các lı̃nh vực dịch vụ công ở Việt Nam trong tầm nhı̀n dài hạn. Qua đó, có thể tách khu vực này ra để có thể đẩy mạnh hơn nữa xã hội hóa, Nhà nước chỉ giữ lại các chức năng quản lý chủ yếu về mặt thể chế. Đề tài có 4 nhiệm vụ cụ thể là (1) Tổng hợp các xu hướng quan niệm về dịch vụ công và người làm việc trong một số lı̃nh vực dịch vụ công tại một số nước trên thế giới, (2) Nghiên cứu và hệ thống hóa các quy định về những người làm việc trong một số lı̃nh vực dịch vụ công bao gồm quy định pháp lý và quy định về đạo đức nghề nghiệp, (3) Nghiên cứu tổng hợp so sánh về kinh nghiệm quản lý người làm việc trong một số lı̃nh vực dịch vụ công của các nước về tuyển dụng, sử dụng, đào tạo bồi dưỡng, đánh giá, chế độ tiền lương, khen thưởng kỷ luật, cơ chế giải quyết khiếu nại, (4) Đối chiếu với thực tiễn quản lý viên chức tại Việt Nam và rút ra một số gợi mở, định hướng trong quản lý viên chức làm việc trong các lı̃nh vực dịch vụ công tại Việt Nam trong tầm nhı̀n dài hạn.

TS. Đinh Duy Hòa,  nguyên Vụ trưởng Vụ Cải cách hành chính, Bộ Nội vụ phát biểu nhận xét Đề tài

Đánh giá kết quả nghiên cứu của Đề tài, các thành viên Hội đồng đều đánh giá Đề tài có giá trị khoa học và ý nghĩa lý luận và thực tiễn rất cao. Nhóm nghiên cứu hầu hết là công chức làm việc tại Vụ Hợp tác quốc tế vốn không gắn trực tiếp nhiều với các vấn đề như công chức, dịch vụ công, cơ chế tự chủ sự nghiệp... nhưng đã nghiên cứu, góp phần làm rõ một loạt các khái niệm cơ bản trong Đề tài để từ đó đi đến khái niệm viên chức hoạt động trong các lĩnh vực dịch vụ công. Đề tài đã khái quát được 3 khái niệm, xu hướng về dịch vụ công ở các nước, đó là truyền thống, hiện đại, kết hợp truyền thống với hiện đại. Đồng thời nhóm nghiên cứu đã tập trung đi sâu nghiên cứu kinh nghiệm quản lý viên chức trong 2 lĩnh vực quan trọng là giáo dục và y tế là hoàn toàn hợp lý vì đây là 2 lĩnh vực có đội ngũ viên chức đông đảo hơn so với các lĩnh vực dịch vụ công khác. Từ kết quả nghiên cứu, Đề tài có những đề xuất, kiến nghị cụ thể nhằm đổi mới cơ chế quản lý viên chức trong hoạt động cung ứng dịch vụ công ở nước ta hiện nay. Hầu hết các đề xuất và kiến nghị đều có tính khả thi trong thực tiễn.

TS. Dương Quang Tung,  nguyên Phó Viện trưởng Viện Khoa học tổ chức nhà nước, Bộ Nội vụ phát biểu nhận xét Đề tài

Bên cạnh những kết quả đạt được của Đề tài, các thành viên Hội đồng đã chỉ ra một số hạn chế cần bổ sung và chỉnh sửa. Các phương pháp nghiên cứu phù hợp với nội dung của Đề tài. Về bố cục và nội dung cần thể hiện trong báo cáo tổng hợp chưa hợp lý, chưa có sự mạch lạc cần thiết khi nói về viên chức dịch vụ công, dễ nhầm lẫn. Về khái niệm, đặc điểm dịch vụ công cần chú ý đến một đặc trưng chủ yếu là hoạt động có tính chất phi lợi nhuận, đây là dấu hiệu cơ bản để phân biệt dịch vụ công với dịch vụ tư theo cơ chế thị trường. Các kinh nghiệm rút ra và đề xuất, kiến nghị còn đưa ra còn chung cho các lĩnh vực dịch vụ công, nên tập trung đi sâu hơn, cụ thể hơn vào 2 lĩnh vực y tế và giáo dục. Ngoài ra, nhóm nghiên cứu cũng cần thống nhất các thuật ngữ sử dụng trong Đề tài và rà soát lại các lỗi kỹ thuật trình bày.

Quang cảnh buổi nghiệm thu

Phát biểu kết luận, PGS. TS Nguyễn Minh Mẫn - Chủ tịch Hội đồng nghiệm thu đánh giá rất cao kết quả nghiên cứu của Đề tài, cho rằng đây là Đề tài có ý nghĩa rất thiết thực về cả lý luận và thực tiễn, đặc biệt khi kết quả nghiên cứu có thể áp dụng cho công tác quản lý của ngành. Các thành viên nhóm nghiên cứu đã tổng quan và làm rõ các khái niệm có liên quan, các xu hướng và kinh nghiệm phổ biến về dịch vụ công trên thế giới, các đề xuất và kiến nghị có khả thi. Bên cạnh đó, Chủ tịch Hội đồng yêu cầu nhóm nghiên cứu tiếp thu ý kiến góp ý của các thành viên Hội đồng để chỉnh sửa, bổ sung và hoàn thiện Đề tài.

Kết quả bỏ phiếu đánh giá của Hội đồng: Đề tài đạt loại Xuất sắc./.

Anh Duy