Hoàn thiện pháp luật về quyền con người trong quản lý hành chính nhà nước

Chủ nhiệm: TS. Bùi Thị Thanh Thúy

Năm đăng ký: 2017

Năm nghiệm thu: 2018

Tóm tắt:

1. Mục tiêu:

Nghiên cứu cơ sở lý luận, thực tiễn của pháp luật về quyền con người trong quản lý hành chính nhà nước, từ đó đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện pháp luật về quyền con người trong quản lý hành chính nhà nước đáp ứng yêu cầu xây dựng Nhà nước pháp quyền ở nước ta hiện nay.

2. Kết cấu của đề tài

Gồm 3 chương:

Chương 1- Những vấn đề lý luận của hoàn thiện pháp luật về quyền con người trong quản lý hành chính nhà nước;

Chương 2 - Thực trạng pháp luật về quyền con người trong quản lý hành chính nhà nước;

Chương 3 - Quan điểm và giải pháp tăng cường hoàn thiện pháp luật về quyền con người trong quản lý hành chính nhà nước.

3. Nội dung chính của đề tài

Chương 1, nhóm tác giả đã làm rõ khái niệm quyền con người, quản lý hành chính nhà nước, cụ thể là: quyền con người tham gia quản lý hành chính nhà nước, quyền con người kiểm soát quản lý hành chính nhà nước, quyền tự do con người trong quản lý hành chính nhà nước; Phân tích khái niệm, đặc điểm, vai trò pháp luật về quyền con người trong quản lý hành chính nhà nước; đánh giá tiêu chí hoàn thiện pháp luật về quyền con người trong quản lý hành chính nhà nước dưới hai góc độ: hoàn thiện về nội dung và hoàn thiện về hình thức.

Đồng thời, nhóm tác giả đã đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến hoàn thiện pháp luật về quyền con người trong quản lý hành chính nhà nước: bối cảnh chính trị - xã hội, yếu tố kinh tế mà cụ thể là sự phát triển của kinh tế thị trường, yếu tố truyền thống, văn hoá hành chính và hội nhập quốc tế, cách mạng khoa học công nghệ, năng lực cơ quan nhà nước và trình độ dân trí.

Chương 2, Nhóm tác giả đã đánh giá thực trạng pháp luật về quyền con người trong quản lý hành chính nhà nước và thực tiễn triển khai dưới cả hai góc độ ưu và nhược điểm, cụ thể:

Về hình thức của hệ pháp luật về quyền con người trong quản lý hành chính nhà nước đã xây dựng hệ văn bản pháp luật khá lớn và độ sộ điều chính quyền con người trong quản lý hành chính nhà nước. Pháp luật về quyền con người trong quản lý hành chính nhà nước được quy định từ trong Hiến pháp, Luật, Nghị định, Thông tư… và trong từng nội dung quyền đã có sự pháp điển hoá đáng kể. Tuy nhiên còn hạn chế, như: pháp luật về quyền con người trong quản lý hành chính nhà nước quy định tản mạn trong nhiều văn bản pháp lý có thứ bậc hiệu lực khác nhau; có những quyền như quyền biểu tình, quyền lập hội, quyền hội họp chưa được pháp điển hoá.

Về nội dung: pháp luật về quyền con người trong quản lý hành chính nhà nước đã có sự tương thích với pháp luật quốc tế và đã quy định khá đầy đủ quyền con người trong quản lý hành chính nhà nước. Tuy nhiên vẫn còn hạn chế, như: một số văn bản pháp lý còn bất cập đã ảnh hưởng đến quyền con người trong quản lý hành chính nhà nước (quyền khiếu nại, quyền trưng cầu ý dân,…); một số quyền mới được quy định dưới dạng Hiến định, hệ thống văn bản pháp luật chưa đầy đủ nên thiếu cơ sở để triển khai thực hiện (quyền biểu tình, quyền lập hội…).

Bên cạnh đó, nhóm tác giả đã chỉ ra những nguyên nhân hạn chế trong các quy định pháp luật cũng như việc triển khai thực hiện như: trình độ, năng lực, nhận thức đội ngũ cán bộ, công chức; sự tác động xã hội…; đánh giá thực tiễn các yếu tố ảnh hưởng đến hoàn thiện pháp luật về quyền con người trong quản lý hành chính nhà nước. Trong đó qua khảo sát, bối cảnh chính trị xã hội là yếu tố ảnh hưởng lớn nhất đến hoàn thiện pháp luật về quyền con người trong quản lý hành chính nhà nước.

Chương 3, nhóm tác giả đã đề xuất 4 quan điểm hoàn thiện pháp luật về quyền con người trong quản lý hành chính nhà nước là: Hoàn thiện pháp luật về quyền con người trong quản lý hành chính nhà nước nhằm bảo đảm và củng cố nền dân chủ xã hội chủ nghĩa; Hoàn thiện pháp luật về quyền con người trong quản lý hành chính nhà nước trên cơ sở kế thừa các thành tựu của pháp luật quốc tế; Hoàn thiện pháp luật về quyền con người trong quản lý hành chính nhà nước đáp ứng yêu cầu phải bảo đảm tính pháp quyền và các giá trị tiến bộ xã hội; Hoàn thiện pháp luật về quyền con người trong quản lý hành chính nhà nước gắn với xây dựng, cải cách hệ thống pháp luật Việt Nam.

Trên cơ sở các quan điểm, nhóm đề tài đề xuất 5 nhóm giải pháp: Nâng cao nhận thức, đổi mới tư duy hoàn thiện pháp luật về quyền con người trong quản lý hành chính nhà nước; Tăng cường hoạt động tổng kết, rà soát các văn bản pháp luật quy định về quyền con người; Tăng cường sự giám sát, phản biện của xã hội và công dân trong hoạt động xây dựng pháp luật về quyền con người trong quản lý hành chính nhà nước; Tiếp tục hoàn thiện, nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật về quyền con người trong quản lý hành chính nhà nước của các cơ quan hành chính nhà nước; Hoàn thiện nội dung và hình thức pháp luật về quyền con người trong quản lý hành chính nhà nước.

Thành viên đề tài:

Từ khóa: