Cơ sở lý luận và thực tiễn xây dựng Luật Đạo đức công vụ Việt Nam
Chủ nhiệm:
TS. Đỗ Xuân Đông
Năm đăng ký:
2001
Năm nghiệm thu:
2006
Tóm tắt:
Cơ sở lý luận và thực tiễn xây dựng Luật Đạo đức công vụ Việt Nam
Chủ nhiệm đề tài: TS. Đỗ Xuân Đông
Năm đăng ký: 2001
Năm nghiệm thu: 2006
Xếp loại: Tốt
Mục tiêu của đề tài:
Nghiên cứu làm sáng tỏ một số vấn đề lý luận và thực tiễn về pháp luật và đạo đức công vụ ở Việt Nam, đề xuất kiến nghị, giải pháp hoàn thiện hệ thống pháp luật nâng cao đạo đức công vụ ở Việt Nam hiện nay và tiến tới xây dựng Luật Đạo đức công vụ Việt Nam.
Kết cấu của đề tài: gồm 3 chương
Chương 1: Một số vấn đề lý luận chung về luật pháp và đạo đức công vụ.
Chương 2: Thực trạng hệ thống các quy phạm pháp luật về đạo đức công vụ ở Việt Nam và kinh nghiệm nước ngoài.
Chương 3: Một số kiến nghị nâng cao đạo đức công vụ và xây dựng Luật Đạo đức công vụ Việt Nam.
Những nội dung chính của đề tài:
Sau khi làm sáng tỏ về nguồn gốc, bản chất của pháp luật và đạo đức, tư tưởng Hồ Chí Minh về đạo đức, trong chương 1 đề tài đã tập trung phân tích về vai trò của đạo đức trong hoạt động công vụ ở Việt Nam. Vấn đề đạo đức trong nền công vụ là một nội dung quan tâm chung cho các nhà nước. Bởi vì, mọi quyền lực của nhà nước được thực thi phản ảnh qua nền công vụ, và hoạt động công vụ nếu không có những tiêu chuẩn đạo đức làm chuẩn mực thì uy tín của nhà nước sẽ không thể có. Chính vì vậy, mỗi nhà nước bất kỳ nào cũng phải định ra các chuẩn mực đạo đức trong nền công vụ của mình. Bên cạnh những nội dung chuẩn mực mà phần lớn các quốc gia đều sử dụng tương tự như nhau, thì tuỳ theo đặc điểm văn hoá, tâm lý xã hội, dân tộc… mỗi quốc gia lại có những chuẩn mực đạo đức đặc thù riêng trong nền công vụ của mình.
Ở Việt Nam, những chuẩn mực đạo đức, những tiêu chuẩn đạo đức của nền công vụ vẫn đảm bảo tính kế thừa những đặc trưng văn hoá, tâm lý xã hội truyền thống của dân tộc Việt Nam. Ngoài ra, những chuẩn mực đạo đức còn được đúc kết kinh nghiệm trong quá trình đấu tranh, bảo vệ, xây dựng và phát triển mô hình nhà nước dân chủ nhân dân. Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn nhấn mạnh, khẳng định đạo đức là cái gốc của người cách mạng, của cán bộ, công chức. Đạo đức cán bộ, công chức được quy định, cụ thể hoá trong các văn bản pháp luật của nhà nước Việt Nam. Có thể tìm thấy các quy phạm pháp luật về đạo đức, phẩm chất, tư cách của người cán bộ, công chức trong các văn bản pháp luật như: Pháp lệnh cán bộ, công chức; Luật phòng chống, tham nhũng; Luật thực hành tiết kiệm. Ngoài ra một số ngành cũng có những quy định sâu, cụ thể hơn ở lĩnh vực chuyên môn của mình như: quy định về y đức của Bộ Y tế, 6 điều Bác Hồ dạy của Công an nhân dân… Xây dựng nhà nước pháp quyền càng phải chú trọng tới đạo đức công chức. Vì vậy, việc xây dựng một văn bản quy phạm pháp luật có hiệu lực pháp lý cao để xác định rõ những chuẩn mực đạo đức và phương cách ứng xử mà công chức phải tuân thủ trong quá trình thực thi chức trách, nhiệm vụ, ngoài ra cònđịnh hướng phương thức ứng xử của công chức, công khai hoá những yêu cầu và đòi hỏi về chuẩn mực đạo đức và phương cách ứng xử mà công chức cần phải có để nhân dân giám sát.
Sự hình thành và phát triển hệ thống các quy phạm pháp luật về đạo đức công vụ ở Việt Nam là phần mở đầu cho chương 2. Nhóm nghiên cứu đã phân tích từ văn bản pháp luật cao nhất là Hiến pháp Việt Nam năm 1992 (cụ thể là Điều 8); tiếp đó là các Điều 16, mục 4 của Luật Tổ chức Chính phủ (10/1992); Pháp lệnh cán bộ, công chức; Quy chế thực hiện dân chủ trong cơ quan; Luật phòng, chống tham nhũng; Luật thực hành tiết kiệm chống lãnh phí…Trong chương 2 đề tài đã phân tích vấn đề đạo đức công vụ của một số quốc gia trong khu vực như: Chính phủ Hoàng gia Campuchia đã ban hành quy chế chung, tiêu chuẩn nghề nghiệp, trách nhiệm và nghĩa vụ của công chức, nhằm thiết lập một nền hành chính hiệu quả, có trách nhiệm, trong sạch. Đây được xem như là xương sống cho việc xây dựng quy chế đạo đức công vụ những tiêu chuẩn đạo đức được quy định cho từng loại công chức. Đối với Malaysia, đạo đức trong nền công vụ hầu như ở dưới dạng các luật lệ và quy chế bằng văn bản. Để khuyến khích các giá trị đạo đức và nâng cao tính kỷ luật trong nền công vụ, Thủ tướng Chính phủ Malaysia đã yêu cầu tất cả các cơ quan của Chính phủ tại cấp liên bang, tiểu bang và cấp huyện thành lập Uỷ ban quản lý liêm khiết…
Trong chương 3, nhóm nghiên cứu đã đưa ra một số giải pháp nhằm nâng cao đạo đức công vụ và xây dựng Luật Đạo đức công vụ Việt Nam. Đó là các giải pháp về giáo dục, đề cao giá trị đạo đức, đề cao sự tự rèn luyện, tu dưỡng của cán bộ, công chức; loại giải pháp đổi mới hoàn thiện cơ chế để cán bộ, công chức có điều kiện phát huy đạo đức, thực hiện tốt nhiệm vụ, phục vụ tốt nhân dân; loại giải pháp về đãi ngộ vật chất, tinh thần đối với cán bộ, công chức… Nhóm nghiên cứu cũng kiến nghị những chuẩn mực đạo đức công vụ quan trọng nhất mà Luật Đạo đức công vụ Việt Nam cần thể hiện như: cán bộ, công chức, viên chức phải trung thành với Tổ quốc, chấp hành nghiêm chỉnh đường lối chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước; phải tận tuỵ phục vụ nhân dân, tôn trọng nhân dân, không cửa quyền, sách nhiễu, gây khó khăn, phiền hà, ức hiếp nhân dân; trung thực, cần kiệm, liêm chính, chí công, vô tư; không sử dụng công quỹ nhà nước, tài sản cơ quan để phục vụ lợi ích riêng; không gây bè phái mất đoàn kết, cục bộ, vi phạm kỷ luật công vụ, giữ bí mật nhà nước; phải thường xuyên học tập, nâng cao trình độ, năng lực công tác…
Thành viên đề tài:
Từ khóa: