Chức năng hoạch định chính sách của các Bộ
Chủ nhiệm:
TS. Nguyễn Văn Tạo
Năm đăng ký:
-1
Năm nghiệm thu:
-1
Tóm tắt:
CHỨC NĂNG HOẠCH ĐỊNH CHÍNH SÁCH CỦA CÁC BỘ
Chủ nhiệm đề tài: TS. Nguyễn Văn Tạo
Năm đăng ký: 2019
Năm nghiệm thu: 2020
Xếp loại: Khá
1. Mục tiêu của đề tài
Trên cơ sở làm rõ những vấn đề lý luận về chức năng hoạch định chính của các Bộ. Khảo sát, phân tích, đánh giá được thực trạng hoạch định chính sách của các Bộ. Từ đó, đề xuất một số giải pháp và khuyến nghị nhằm nâng cao hiệu quả chức năng hoạch đính chính sách của các Bộ.
2. Kết cấu của đề tài:
Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, đề tài được kết cấu thành 03 chương:
Chương 1. Cơ sở lý luận về chức năn hoạch định chính sách của Bộ.
Chương 2. Thực trạng công tác hoạch định chính sách của các Bộ.
Chương 3. Giải pháp nâng cao chất lượng thực hiện chức năng hoạch định chính sách của các Bộ.
3. Những nội dung chính của đề tài
3.1. Chương 1 đề tài làm rõ những vấn đề lý luận về chức năng hoạch định chính sách của các Bộ: Phân tích khái niệm chính sách, chính sách công; làm rõ khái niệm hoạch định chính sách và quy trình hoạch định chính sách cũng như vai trò của hoạch định chính sách trong quản lý nhà nước. Đề tài chỉ ra được vị trí, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của các bộ trong Chính phủ qua đó thấy được rõ chức năng hoạch định chính sách của các bộ. Bên cạnh đó, Đề tài cũng tìm hiểu kinh nghiệm của một số nước trên thế giới về hoạch định chính sách như: các lý thuyết về hoạch định chính sách, kinh nghệm hoạch định chính sách các các nước Mỹ, Hàn Quốc, Nhật Bản từ đó rút ra bài học cho Việt Nam trong việc hoạch định chính sách.
Đề tài đã đưa ra các tiêu chí đánh giá chất lượng chính sách như: tính hợp lý, tính hợp pháp, tình khả thi, tính thực tiễn, tính hiệu quả của chính sách. Ở mỗi tiêu chí, đều chỉ rõ một chính sách cần phải đáp ứng được những yêu cầu gì. Qua đó làm tiền đề cho việc đánh giá các chính sách hiện hành và làm căn cứ trong việc hoạch định các chính sách mới.
Đề tài chỉ ra các yếu tố tác động đến chất lượng hoạch định chính sách như: Định hướng chính trị; Yếu tố điều kiện kinh tế - văn hóa – xã hội; Yếu tố môi trường thể chế - pháp luật; Yếu tố sự phát triển của khoa học kỹ thuật; Yếu tố Thực trạng nguồn lực hoạch định và thực thi chính sách. Bên cạnh đó đề tài cũng chỉ ra thêm các yếu tố ảnh hưởng khác như: Lợi ích nhóm và bối cảnh quốc tế.
3.2. Chương 2, đề tài phân tích và đánh giá thực trạng công tác hoạch định chính sách của các Bộ. Trước hết, đề tài chỉ ra thực trạng hệ thống pháp lý quy định chức năng hoạch định chính sách của các Bộ. Trong đó đặc biệt lưu ý đến nhưng quy định trong Hiến pháp 2013, Luật Tổ chức Chính phủ năm 2015, Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật và Nghị định số 123/2016/NĐ-CP ngày 01/9/2016 quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ và Cơ quan ngang Bộ.
Trong chương 2, đề tài đã đánh giá thực trạng thực hiện chức năng tham mưu hoạch đính chính sách của các Bộ thông qua việc: Khảo sát và đánh giá thực trạng quy trình thực hiện chức năng tham mưu hoạch định chính sách của các Bộ; những kết quả đạt được trong thực hiện chức năng hoạch định chính sách của các Bộ; đánh giá chất lượng việc thực hiện chức năng hoạch định chính sách của các Bộ.
Bên cạnh đó, đề tài đã đánh giá thực trạng của các đối tượng tham gia vào quá trình hoạch định chính sách của các bộ thông qua việc khảo sát thực tế bằng phiếu khảo sát, bao gồm: Tham gia của người dân vào quá trình hoạch định chính sách của các bộ; tham gia của các tổ chức vào quá trình hoạch định chính sách của các bộ;
Thông qua việc đánh giá thực trạng hoạch định chính sách của các Bộ; đề tài đã đánh giá những ưu điểm, hạn chế của việc thực hiện chức năng hoạch định chính sách của các Bộ, đồng thời chỉ ra những nguyên nhân của các hạn chế đó. Đây chính là căn cứ để thực hiện việc nghiên cứu các giải pháp ở chương 3.
3.3. Chương 3, đề tài chỉ ra các tác động của bối cảnh trong nước và quốc tế hiện nay đến công tác hoạch định chính sách của các bộ, trong đó có cả những tác động tích cực và những tác động tiêu cực.
Đề tài đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng thực hiện chức năng hoạch định chính sách của các Bộ bao gồm: Thể chế hóa đầy đủ, đúng đắn chủ trương, đường lối của Đảng; Nâng cao trách nhiệm và bảo đảm phân công hợp lý, phối hợp chặt chẽ giữa các Bộ, xác dịnh rõ trách nhiệm ở từng khâu, từng giai đoạn của quá trình hoạch định chính sách; Hoàn thiện quy trình hoạch định chính sách theo xu hướng rút gọn ở một số trường hợp đặc biệt; Xây dựng đội ngũ nhân lực thực hiện hoạch định chính sách chuyên nghiệp, có chất lượng; Hoạch định chính sách phù hợp với điều kiện thực tế, với văn hóa , đảm bảo tính khả thi; Tăng cường công tác dự đoán - dự báo trong quá trình hoạch định chính sách; Tăng cường và huy động sự tham gia của toàn xã hội, nhất là của các đối tượng chịu tác động của chính sách; Học hỏi kinh nghiệm quốc tế trong công tác hoạch định chính sách, phù hợp với thực tiễn ở nước ta; Hoàn thiện cơ cấu bộ máy các Bộ để thực hiện tốt chức năng hoạch định chính sách; Tăng cường đối thoại chính sách giữa Chính phủ và các nhóm lợi ích, đặc biệt là các doanh nghiệp; Đảm bảo quy trình đánh giá tác động của chính sách.
Thành viên đề tài:
Từ khóa: