Nghiên cứu lý luận và thực tiễn cho việc hoàn thiện chế độ tiền lương hiện nay
Chủ nhiệm:
TS. Nguyễn Trọng Điều
Năm đăng ký:
2001
Năm nghiệm thu:
2003
Tóm tắt:
Nghiên cứu lý luận và thực tiễn cho việc hoàn thiện chế độ tiền lương hiện nay
Chủ nhiệm đề tài: TS. Nguyễn Trọng Điều
Năm đăng ký: 2001
Năm nghiệm thu: 2003
Xếp loại: Tốt
Mục tiêu của đề tài:
Xây dựng hệ thống cơ sở khoa học về chế độ tiền lương nhà nước trong giai đoạn hiện nay, phục vụ cho việc nghiên cứu thực hiện cải cách chính sách tiền lương giai đoạn 2001- 2010. Tạo tiền đề cho việc hoàn thiện cơ bản chế độ tiền lương và các chính sách liên quan trong giai đoạn tiếp theo.
Kết cấu của đề tài: gồm 3 phần
- Phần 1: Nhận thức chung về tiền lương và kinh nghiệm các nước về cải cách tiền lương.
- Phần 2: Tình hình thực hiện chính sách tiền lương hiện nay và kinh nghiệm xây dựng chính sách tiền lương của một số nước trên thế giới.
- Phần 3: Cơ sở khoa học và những kiến nghị để hoàn thiện chính sách tiền lương mới.
Những nội dung chính của đề tài:
Phần 1, đề tài tập trung làm rõ những nhận thức chung về tiền lương:
- Tiền lương trong phân phối thu nhập quốc dân hình thành thu nhập các tầng lớp dân cư
- Tiền lương trong thời đại ngày nay: tiền lương trong nền kinh tế thị trường; tiền lương trong nền kinh tế tri thức.
- Tiền lương trong quản lý nguồn nhân lực.
- Tiền lương và mối liên quan với đánh giá thực thi nhiệm vụ.
Các chức năng cơ bản của tiền lương bao gồm: chức năng thước đo giá trị của lao động; duy trì và phát triển sức lao động; kích thích lao động; kích thích kinh tế phát triển và thúc đẩy phân công lao động xã hội; chức năng xã hội của tiền lương.
Đề tài cũng đề cập, phân tích kinh nghiệm của các nước trên thế giới trong lĩnh vực cải cách tiền lương.
Phần 2, đề tài phân tích bối cảnh kinh tế, xã hội Việt Nam trong giai đoạn 2001- 2010 và thực trạng chính sách tiền lương hiện nay.
Thực trạng chính sách tiền lương hiện hành được nhóm tác giả chia theo từng quá trình phát triển của chính sách tiền lương ở Việt Nam: giai đoạn từ tháng 8/1945 đến kết thúc cuộc kháng chiến chống Pháp- tháng 7/1954. Tiền lương có thang lương 25 bậc; phụ cấp có các loại phụ cấp gia đình, phụ cấp khu vực khí hậu xấu. Giai đoạn từ sau hoà bình lập lại (20/7/1954) đến trước năm 1960, vấn đề tiền lương trong giai đoạn này được quan tâm nghiên cứu và xây dựng cùng với mô hình của nền kinh tế kế hoạch hoá tập trung. Nhà nước không chỉ quản lý thống nhất tiền lương tối thiểu, chính sách chế độ tiền lương đối với cán bộ, công chức khu vực hành chính sự nghiệp mà quản lý cả công nhân, viên chức khu vực sản xuất. Chế độ cung cấp bằng hiện vật tiếp tục được duy trì. Giai đoạn từ năm 1960 đến tháng 9/1985. Chế độ tiền lương giai đoạn này bao gồm một khoản lương bằng tiền (quy định theo thang, bảng lương) và được bổ sung bằng chế độ cung cấp một số mặt hàng thiết yếu định lượng theo tem phiếu, mang tính chất lương hiện vật. Giai đoạn từ 9/1945 đến 4/1993. Chế độ tiền lương lúc này đã có sự phân biệt tương đối rõ về cơ chế quản lý giữa khu vực sản xuất kinh doanh và khu vực hành chính sự nghiệp, lực lượng vũ trang. Chế độ tiền lương vẫn được xây dựng trên nguyên tắc phân phối theo lao động. Giai đoạn từ 1993 đến nay: thời kỳ đổi mới chính sách tiền lương và thu nhập, cải cách cơ bản chính sách tiền lương và tiền công theo nguyên tắc: tiền lương và tiền công phải dựa trên số lượng và chất lượng lao động, bảo đảm tái sản xuất sức lao động, tiền tệ hoá tiền lương, xoá bỏ chế độ bao cấp ngoài lương dưới hình thức hiện vật...
Từ phân tích tình hình sau gần 10 năm thực hiện, chính sách tiền lương ban hành từ 1993, nhóm nghiên cứu đã đưa ra một số nhận xét về mặt được cũng như những hạn chế của chế độ tiền lương hiện hành.
Phần 3, đề tài tập trung phân tích mục tiêu, nguyên tắc và định hướng cải cách chính sách tiền lương nhà nước giai đoạn 2001- 2010.
Về định hướng cải cách chính sách tiền lương, nhóm nghiên cứu đề cập đến một số vấn đề như: phân loại công chức; về mức tiền lương tối thiểu; về quan hệ tiền lương; về hệ thống thang bảng lương và phụ cấp; về cơ cấu công chức và nhận xét, đánh giá thực thi nhiệm vụ của công chức; về các chế độ phụ cấp và đãi ngộ khác; về cơ chế quản lý tiền lương và thu nhập; về các giải pháp bảo đảm nguồn để thực hiện cải cách tiền lương giai đoạn 2001- 2010; một số giải pháp liên quan đến một số chính sách khác; về bước đi thực hiện cải cách chính sách tiền lương giai đoạn 2001- 2010.
Thành viên đề tài:
Từ khóa: