Nghiên cứu củng cố chính quyền cơ sở các tỉnh, thành phố vùng Duyên hải miền Trung giai đoạn 2000 - 2005 và những năm tiếp theo
Chủ nhiệm:
Huỳnh Thanh Bình
Năm đăng ký:
1999
Năm nghiệm thu:
2001
Tóm tắt:
Nghiên cứu củng cố chính quyền cơ sở các tỉnh, thành phố vùng Duyên hải miền Trung giai đoạn 2000 - 2005 và những năm tiếp theo
Chủ nhiệm đề tài: Huỳnh Thanh Bình
Năm đăng ký: 1999
Năm nghiệm thu: 2001
Xếp loại: Khá
Mục tiêu của đề tài:
Nghiên cứu củng cố chính quyền cơ sở các tỉnh, thành phố vùng Duyên hải miền Trung nhằm thực hiện kiện toàn chính quyền cơ sở, nâng cao năng lực và hiệu quả hoạt động của chính quyền cơ sở; đảm bảo phục vụ nhân dân và đáp ứng với yêu cầu nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước đối với các địa phương trong vùng.
Kết cấu của đề tài: gồm 4 phần
Phần 1: Vị trí địa lý tự nhiên và đặc điểm tình hình kinh tế - xã hội vùng Duyên hải miền Trung.
Phần 2: Lịch sử hình thành và phát triển của chính quyền cơ sở.
Phần 3: Tình hình thực trạng của chính quyền cơ sở vùng Duyên hải miền Trung.
Phần 4: Phương hướng mục tiêu và các giải pháp củng cố xây dựng chính quyền cơ sở vùng Duyên hải miền Trung đến năm 2005.
Những nội dung chính của đề tài:
Phần 1, đề tài đã phác hoạ một cách cơ bản nhất về vị trí địa lý tự nhiên và đặc điểm tình hình kinh tế - xã hội vùng Duyên hải miền Trung. Bao gồm 8 tỉnh, thành phố: Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hoà, Ninh Thuận, Bình Thuận. Điều kiện kinh tế của vùng có ưu thế và điều kiện để phát triển nông nghiệp, khai thác lâm sản, nuôi trồng và đánh bắt hải sản, dịch vụ du lịch... Đặc điểm dân cư của vùng Duyên hải miền Trung có đầy đủ đặc điểm của cư dân đô thị, cư dân đồng bằng và ven biển, cư dân vùng núi, vùng dân tộc phía tây các tỉnh. Điểm đặc trưng của đơn vị hành chính cấp xã của các tỉnh miền Trung là diện tích lớn, dân số đông so với quy mô cấp xã ở miền Bắc.
Phần 2, đề tài tập trung phân tích lịch sử hình thành và phát triển của chính quyền cơ sở các tỉnh, thành phố Duyên hải miền Trung.
- Từ thời kỳ phong kiến (thế kỷ XIX trở về trước), làng xã tồn tại một cách độc lập, về tổ chức bộ máy chính quyền qua từng triều đại đều có ý thức cách tân nhằm thực hiện tốt việc quản lý làng xã.
- Thời kỳ Pháp thuộc, trong bộ máy quản lý cấp xã không có các quan chức của thực dân Pháp tham gia, nhưng vấn đề nắm quyền giám sát, kiểm tra và lựa chọn tối cao về nhân sự các chức danh của bộ máy quản lý cấp xã đều do quan cấp tỉnh và công sứ Pháp quyết định, theo dõi. Thời kỳ này vai trò của lý trưởng được xem như là chiếc chìa khoá cần phải nắm chặt để từ đó thâm nhập vào cơ chế quản lý và hoạt động của làng xã. Về tổ chức bộ máy quản lý xã ở thời kỳ này được xem là hoàn chỉnh nhất, có cơ cấu, chức năng, nhiệm vụ và cơ chế hoạt động rõ ràng, hơn hẳn các triều đại phong kiến trước đây.
- Thời kỳ sau Cách mạng tháng tám và trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp. Ngay sau đó cấp xã là đơn vị hành chính hoàn chỉnh, có cả Hội đồng nhân dân và Uỷ ban hành chính. Thời kỳ này, các tỉnh Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên là vùng giải phóng, do vậy mà vùng Duyên hải miền Trung lúc này tồn tại hai hệ thống chính quyền: một là, chính quyền của thực dân Pháp ở vùng Pháp chíêm đóng; hai là, chính quyền cách mạng ở vùng giải phóng gọi là Uỷ ban kháng chiến hành chính.
- Thời kỳ Mỹ nguỵ. Nhằm thực hiện việc cải tổ nền hành chính quốc gia của Nguỵ quyền đã tạo được mô hình tổ chức ở cấp xã có hai cơ quan nhà nước cơ bản là cơ quan quyết nghị và cơ quan chấp hành.
- Giai đoạn sau ngày giải phóng miền Nam đến nay. Thời kỳ đầu giải phóng, cấp xã hầu hết không có chính quyền. Sau đó chính quyền xã được thành lập bằng hình thức tổ chức Uỷ ban nhân dân cách mạng lâm thời. Từ 1977 đến nay: chính quyền cơ sở xã được củng cố một bước trên cơ sở các văn bản quy định của Nhà nước, bỏ tổ chức bộ máy lâm thời, tổ chức chính quyền cơ sở gồm Hội đồng nhân dân và Uỷ ban nhân dân. Theo QĐ 112/HĐBT ngày 15/10/1981 quy định cụ thể chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, tổ chức bộ máy chính quyền cơ sở, theo đó ở Duyên hải miền Trung mỗi xã, phường, thị trấn cũng được tổ chức các cơ quan chuyên môn giúp việc cho UBND theo mô hình 7 ban, 2 trạm.
Phần 3, đề tài phân tích thực trạng của chính quyền cơ sở vùng Duyên hải miền Trung. Về tổ chức và hoạt động của Hội đồng nhân dân, Uỷ ban nhân dân các tỉnh Duyên hải miền Trung nhìn chung còn bộc lộ nhiều yếu kém, công tác quản lý của Uỷ ban nhân dân trên nhiều lĩnh vực còn buông lỏng, xảy ra nhiều hiện tượng tiêu cực tham nhũng; ví dụ qua kiểm tra thu ngân sách tại 21 xã, phường ở Khánh Hoà đã phát hiện sai phạm tổng số tiền là 5.161 triệu đồng; việc quản lý dân cư, khai sinh ở nhiều địa phương lỏng lẽo, chẳng hạn ở Ninh Thuận phát hiện nhiều địa phương có số trẻ em đăng ký khai sinh không đúng thời hạn 70-80%, đặc biệt ở 10 xã vùng sâu huyện Ninh Sơn 100% trẻ em không có giấy khai sinh....Về đội ngũ cán bộ xã, phường, thị trấn có sự chênh lệch về trình độ văn hoá, chuyên môn nghiệp vụ giữa các tỉnh, thành trong vùng, song phần lớn trong số họ đều chưa đủ tiêu chuẩn về trình độ văn hoá cũng như chuyên môn nghiệp vụ. Về chế độ chính sách đối với đội ngũ cán bộ cơ sở hiện nay cũng cần phải được quan tâm giải quyết cho phù hợp với tình hình thực tế như: chế độ sinh hoạt phí, công tác quy hoạch cán bộ cơ sở địa phương, việc đánh giá bố trí, sử dụng cán bộ cơ sở...Về cơ sở trụ sở và phương tiện làm việc còn thiếu thốn, đặc biệt là đối với các xã vùng sâu, vùng xa, hải đảo.
Phần 4, đề tài đưa ra phương hướng, mục tiêu và giải pháp nhằm củng cố chính quyền cơ sở vùng Duyên hải miền Trung giai đoạn 2000- 2005.
- Phương hướng chung trong việc củng cố chính quyền cơ sở các địa phương là phải xây dựng hoàn thiện cả ba mặt: chức năng, nhiệm vụ; cơ cấu tổ chức; đội ngũ cán bộ và chính sách cán bộ.
- Biện pháp xây dựng củng cố chính quyền cơ sở: soát xét lại chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan trong hệ thống chính trị ở xã, phường, thị trấn; sắp xếp tổ chức bộ máy; xây dựng đội ngũ cán bộ và chính sách cán bộ chính quyền cơ sở; củng cố tổ chức thôn, buôn, khu phố; xây dựng quy chế làm việc, chấn chỉnh lề lối phong cách làm việc của chính quyền cơ sở; xác định quy mô đơn vị hành chính hợp lý; nâng cao trình độ dân trí.
Thành viên đề tài:
Từ khóa: