Mô hình tự quản của cộng đồng thôn, làng, ấp, bản đáp ứng yêu cầu cải cách hành chính ở nước ta hiện nay.
Chủ nhiệm:
TS.Hà Quang Ngọc
Năm đăng ký:
2013
Năm nghiệm thu:
2017
Tóm tắt:
1.Mục tiêu: Xây dựng mô hình tự quản của cộng đồng dân cư ở thôn, làng, ấp, bản phù hợp với những điều kiện hoàn cảnh mới ở nước ta hiện nay.
2.Kết cấu của đề tài
Ngoài phần Mở đầu, Kết Luận, Mục lục và Danh mục tài liệu tham khảo, đề tài có kết cấu làm 3 chương như sau:
Chương 1: Một số vấn đề lý luận về mô hình tự quản của cộng đồng thôn, làng, ấp, bản
Chương 2:Thực trạng mô hình tự quản cộng đồng thôn, làng, ấp, bản ở nước ta hiện nay
Chương 3: Đề xuất mô hình tự quản của cộng đồng thôn, làng, ấp, bản ở nước ta trong thời gian tới
3. Nội dung chính của đề tài
a, chương 1,làm rõ một số vấn đề lý luận chung về mô hình tự quản của cộng đồng thôn, làng, ấp, bản với việc phân tích khái niệm “tự quản” và các “mô hình tự quản”, trong đó chỉ ra tự quản cộng đồng là một trong ba hình thức tự quản (tự trị, tự quản cộng đồng và chính quyền tự quản). Phân tích và chỉ ra các đặc điểm của tự quản truyền thống, vai trò của tự quản truyền thống và sự vận động của nó qua các thời kỳ. Xác lập và làm rõ ở mức độ nhất định mối quan hệ giữa cải cách hành chính và tự quản cộng đồng thôn làng. Bên cạnh đó, nhóm nghiên cứu đề tài cũng đãtrình bày kinh nghiệm của một số nước về xây dựng mô hình tự quản như Mỹ, Vương quốc Anh, Pháp, Cộng hòa Liên bang Đức, Nga, Nhật Bản, Trung Quốc...
b, chương 2, tập trung phân tích về thực trạng mô hình tự quản cộng đồng thôn làng ở nước ta, trong đó đã nêu ra các chủ trương, chính sách, chỉ thị của Đảng, pháp luật của Nhà nước về tự quản của cộng đồng dân cư từ năm 1993 đến nay; trình bày và phân tích những biến đổi của mô hình tự quản cộng đồng thôn, làng, ấp, bảntừ khi đổi mới với sự khôi phục tự quản thôn làng về quy mô, tổ chức; mức độ, phạm vi và nội dung tự quản, biến đổi về “luật làng” và những biến đổi trong đời sống văn hóa cộng đồng. Cũng trong chương này, đề tài đã chỉ ra các đặc điểm của tự quản cộng đồng thôn làng liên quan đến sự khôi phục tự quản, tự quản thôn làng được khôi phục có bản sắc, sự đa dạng các thiết chế tự quản, sự hiện diện các năng lực tự quản mới, sự đan xen cái tích cực và tiêu cực.Cùng với đó, nhóm nghiên cứu đã phân tích khá sâu sắc các nguyên nhân và yếu tố ảnh hưởng đến mô hình tự quản của cộng đồng thôn làng trong điều kiện hiện nay trên các mặt: kinh tế, văn hóa, Quy chế dân chủ ở cơ sở, đô thị hóa, chính sách đối với cán bộ thôn làng; từ đó đặt ra sự cần thiết phải xây dựng mô hình tự quản phù hợp với điều kiện mới đó. Tóm lại, Chương 2 của Đề tài đã làm rõ khá toàn diện và có chiều sâu về thực trạng tự quản của cộng đồng thôn làng Việt Nam hiện tại trong dòng chảy lịch sử tự quản cộng đồng thôn làng ở Việt Nam.
c, chương 3, đưa ra dự báo về khả năng tăng cường tự quản cộng đồng liên quan đến sự hình thành chính quyền địa phương tự quản, sự tăng lên hoạt động của các tổ chức phi chính phủ, tổ chức xã hội, sự phát triển của tự quản của chính cộng đồng dân cư thôn làng. Đồng thời, đề xuất các quan điểm xây dựng mô hình tự quản liên quan đến sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, sự quản lý thống nhất của Nhà nước; phát huy sức mạnh và giữ gìn bản sắc của cộng đồng; phát huy thành tựu đã đạt được cũng như khắc phục các hạn chế của mô hình tự quản thời gian qua; tham gia vào việc cải cách hành chính địa phương, chuẩn bị cơ sở tiến tới xây dựng chính quyền địa phương tự quản…Trên cơ sở các quan điểm, nhóm nghiên cứu đã đề xuất mô hình tự quản của cộng đồng thôn làng bao gồm các yếu tố: về quy mô tổ chức (không quá lớn, căn cứ vào điều kiện địa lý, nhân văn, truyền thống văn hóa, quy mô do chính cộng đồng quyết định); về mức độ, phạm vi, nội dung hoạt động liên quan đến phát huy vai trò của cộng đồng với các vấn đề của cộng đồng, phát huy vai trò của các quy tắc chung của đời sống cộng đồng, duy trì thuần phong mỹ tục, khẳng định quyền tự quyết đối với các vấn đề của cộng đồng…; Về điều kiện, chế độ chính sách cho tổ chức, nhân lực và hoạt động tự quản ở cộng đồng cụ thể như: giao cho thôn làng quyền quyết định bộ máy tự quản như hội đồng thôn, ban hòa giải, ban sản xuất, ban kiến thiết; xây dựng chế độ phụ cấp trách nhiệm đối với trưởng thôn căn cứ trên quy mô của cộng đồng, không hành chính hóa vai trò của trưởng thôn; chuyển việc xác định, quyết định quyền lợi, vai trò, chức trách, nhiệm vụ của Trưởng thôn, bản cho cộng đồng thôn, bản…
Thành viên đề tài:
Từ khóa: