Lịch sử nền hành chính quốc gia Việt Nam thời phong kiến

Chủ nhiệm: GS. Trương Hữu Quýnh

Năm đăng ký: 1995

Năm nghiệm thu: 1996

Tóm tắt:

Lịch sử nền hành chính quốc gia Việt Nam thời phong kiến

Chủ nhiệm đề tài: GS. Trương Hữu Quýnh

Năm đăng ký: 1995

Năm nghiệm thu: 1996

Xếp loại: Tốt

Mục tiêu của đề tài:

Tìm hiểu các thiết chế hành qua các triều đại, từ đó rút ra những bài học, những kinh nghiệm cho công cuộc cải cách hành chính của Đảng và Nhà nước.

Kết cấu của đề tài: gồm các phần

I: Mở đầu

II:Khái luận

III:Lịch sử nghiên cứu

IV:Hệ thống hành chính quốc gia buổi đầu độc lập (thế kỷ X)

V: Hệ thống hành chính quốc gia thời Lý-Trần (thế kỷ XI-XIV)

VI: Hệ thống hành chính quốc gia thời Lê Sơ (thế kỷ XV đầu XVI)

VII: Hệ thống hành chính quốc gia thời Nguyễn (nửa đầu thế kỷ XIX)

VIII: Quan hệ trung ương và địa phương trong hệ thống hành chính nước ta thời phong kiến.

IX: Tổ chức thanh tra, giám sát của nhà nước phong kiến

X: Phép khảo khóa của Nhà nước phong kiến Đại Việt

XI: Những cải cách hành chính quân sự triều Lê Thánh Tông (thế kỷ XV)

XII: Chính quyền phong kiến Việt Nam trong thời kỳ thống trị của thực dân Pháp

XIII: Một vài kiến nghị

Những nội dung chính của đề tài:

Đề tài đã khôi phục lại hệ thống hành chính quốc gia từ thế kỷ X đến 1945.Mỗi một giai đoạn gắn liền với quá trình phát triển của xã hội, phù hợp với những mốc lớn của lịch sử. Nhóm nghiên cứu đặc biệt nhấn mạnh và làm sáng tỏ “tính dân tộc” thể hiện rất rõ trong tổ chức bộ máy nhà nước thời phong kiến. Bằng những dẫn chứng cụ thể, các tác giả đã chứng minh hiệu lực quản lý của bộ máy nhà nướctùy thuộc vào tài năng, phẩm chất, đạo đức của người đứng đầu (nhà Vua) và đội ngũ quan lại các cấp.

Từ những nghiên cứu khảo sát về hệ thống bộ máy nhà nước,nhóm nghiên cứu đã nêu lên mối quan hệ giữa cơ cấu, hệ thống tổ chức hành chính với tư cách là một công cụ và con người sử dụng công cụ tức nhà vua và đội ngũ quan lại. Công cụ tốt đòi hỏi có con người tốt có năng lực và phẩm chất tốt mới đảm bảo phát huy hiệu lực quản lý của bộ máy nhà nước.

Từ việckhôi phục lại toàn bộ lịch sử phát triển của nền hành chính quốc gia, các tác giả đã rút đúc và nêu lên những vấn đề chung, nổi bật, cần nhấn mạnh đó là:

- Mối quan hệ giữa Trung ương và địa phương;

- Tổ chức và chế độ thanh tra quan lại;

- Cải cách binh chế thời Lê Thánh Tông.

Tựu chung lại là những vấn đề cốt tử nhằm mục tiêu xây dựng một Nhà nước Trung ương tập quyền, một bộ máy quản lý thống nhất, quán xuyến từ Trung ương đến cơ sở. Để có được một nền hành chính có hiệu lực không thể không có tổ chức và chế độ giám sát và thanh tra độc lập. Tuy nhiên, điều quan trọng đối với một đất nước thường xuyên bị đe dọa vì nạn ngọai xâm, để bảo vệ độc lập và toàn vẹn lãnh thổ phải có một quan đội mạnh với binh chế hợp lý phù hợp với điều kiện và hoàn cảnh của một đất nước không rộng và người không đông lại phải đương đầu với kẻ thù đông, mạnh, có tiềm lực hơn gấp bội.

Thành viên đề tài:

Từ khóa: