Ngày 21/8/2024, tại trụ sở Bộ Nội vụ, Viện Khoa học tổ chức nhà nước đã tổ chức nghiệm thu chính thức đề tài nghiên cứu khoa học cấp Bộ “Nâng cao văn hóa công vụ tại các cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương” do TS. Trương Thị Thủy, Phó Trưởng khoa phụ trách, Khoa Khoa học liên ngành, Phân hiệu Học viện Hành chính Quốc gia tại tỉnh Quảng Nam làm chủ nhiệm.
Hội đồng nghiệm thu (Hội đồng) có 07 thành viên, do PGS.TS. Văn Tất Thu, Nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ làm chủ tịch.
PGS.TS. Văn Tất Thu - Chủ tịch Hội đồng nghiệm thu
Tại buổi nghiệm thu, TS. Trương Thị Thủy, Phó Trưởng khoa phụ trách, Khoa Khoa học liên ngành, Phân hiệu Học viện Hành chính Quốc gia tại tỉnh Quảng Nam thay mặt Nhóm nghiên cứu trình bày tóm tắt kết quả nghiên cứu của Đề tài. Theo Nhóm nghiên cứu, ngày nay, trước tác động của kinh tế thị trường, hội nhập quốc tế và cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, việc đẩy mạnh xây dựng và nâng cao văn hóa công vụ càng là yêu cầu cấp thiết. Thực hiện tốt nhiệm vụ này sẽ góp phần quan trọng trong việc xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam liêm chính, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Văn hóa công vụ là văn hóa đặc thù của một tổ chức được xây dựng trên nền tảng các giá trị, chuẩn mực của cơ quan công quyền; được đội ngũ công chức tôn trọng, chia sẻ, thực hành, xác lập niềm tin, đạo đức, nếp sống, truyền thống và bản sắc của nền công vụ; giúp nâng cao năng lực, hiệu quả, hiệu lực thực thi công vụ và đạt được mục tiêu, nhiệm vụ đề ra.
TS. Trương Thị Thủy, Phó Trưởng khoa phụ trách, Khoa Khoa học liên ngành, Phân hiệu Học viện Hành chính Quốc gia tại tỉnh Quảng Nam thay mặt Nhóm nghiên cứu trình bày tóm tắt kết quả nghiên cứu Đề tài.
Văn hóa công vụ không chỉ là cơ sở để khẳng định chất và lượng của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức của tổ chức trong hiện tại, mà còn thể hiện phẩm chất đạo đức, năng lực cá nhân của họ xét về mặt hệ giá trị con người Việt Nam, thể hiện hiệu lực, hiệu quả công vụ xét về mặt nền văn hóa công vụ trên con đường phát triển bền vững. Với ý nghĩa như vậy, việc xây dựng văn hóa công vụ là cần thiết đã được Đảng ta xác định trong Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII: Nâng cao năng lực, hiệu quả hoạt động của Nhà nước về thể chế hóa, cụ thể hóa và tổ chức thực hiện các chủ trương, nghị quyết của Đảng. Giữ vững kỷ luật, kỷ cương, đồng thời khắc phục bằng được sự yếu kém, chậm trễ trong công tác lãnh đạo, điều hành, tổ chức thực hiện chủ trương, pháp luật, chính sách, thực thi công vụ. Xây dựng và nâng cao văn hóa công vụ ở Việt Nam hiện nay còn đặt trong quan hệ với xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị và là nền tảng quyết định sự thành công của Đảng Cộng sản Việt Nam trong thực hiện định hướng phát triển con người toàn diện và xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc để văn hóa, con người Việt Nam thực sự trở thành sức mạnh nội sinh, động lực phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc. Do đó, việc nghiên cứu đề tài “Nâng cao văn hóa công vụ tại các cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương” là thật sự cần thiết trong giai đoạn hiện nay.
Đánh giá kết quả đạt được của Đề tài, Hội đồng cho rằng Nhóm nghiên cứu đã xác định được mục tiêu, nhiệm vụ, đối tượng, phạm vi rõ ràng; đã phân tích làm rõ được một số vấn đề lý luận về văn hóa công vụ tại các cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương như: khái niệm, nội dung, vai trò và nghiên cứu kinh nghiệm của một số nước trên thế giới để rút ra giá trị tham khảo cho Việt Nam. Đây là cơ sở lý luận quan trọng, tạo khung lý thuyết để đánh giá thực trạng văn hóa công vụ tại các cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương Việt Nam hiện nay. Đồng thời, Nhóm nghiên cứu đã đánh giá được thực trạng văn hóa công vụ tại các cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương trên bốn nội dung chủ yếu của văn hóa công vụ; có số liệu điều tra, khảo sát công phu. Các nhận xét dựa trên kết quả điều tra xã hội học và phỏng vấn sâu một số đối tượng cán bộ, công chức và người dân nên có tính khách quan cao.
TS. Nguyễn Huyền Hạnh, Phó Viện trưởng - Viện Khoa học tổ chức nhà nước, Bộ Nội vụ nhận xét phản biện Đề tài
Bên cạnh đó, Nhóm nghiên cứu đã chỉ ra những ưu điểm, hạn chế về văn hóa công vụ tại các cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương từ đó xác định nguyên nhân của những hạn chế về văn hóa công vụ tại cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương; đề xuất được các giải pháp nâng cao văn hóa công vụ tại các cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương. Nhìn chung, hệ thống các giải pháp đưa ra khá toàn diện, có tính khả thi cao. Bố cục hợp lý, logic, diễn đạt mạch lạc; phương pháp nghiên cứu phù hợp, đặc biệt sử dụng phương pháp điều tra xã hội học bằng bảng hỏi khá bài bản với hai nhóm đối tượng là cán bộ, công chức và người dân giúp nâng cao tính khách quan, độ tin cậy cho kết quả nghiên cứu.
TS. Hoàng Thị Ngân, Nguyên Vụ trưởng, Vụ Tổ chức Hành chính nhà nước và Công vụ, Văn phòng Chính phủ nhận xét Đề tài.
Bên cạnh những kết quả đã đạt được của Đề tài, Hội đồng cho rằng về khái niệm văn hóa công vụ và nâng cao văn hóa công vụ, nên cân nhắc cách thể hiện cụm từ “thực hiện trang phục”; đồng thời, nên giải thích “nâng cao” thay vì “nâng cao văn hóa công vụ là nâng cao”. Bài học rút ra từ kinh nghiệm nước ngoài cần gắn với tư liệu đã dẫn, nhất là xây dựng hệ tiêu chí văn hóa công vụ, Nhóm nghiên cứu nên bổ sung nguồn tài liệu cho phần viết này. Tại Chương 2, nên điều chỉnh tên tiểu mục 2.1.1 theo hướng “Quy định của các cơ quan nhà nước trung ương” thay vì “Văn bản quy định của Trung ương”; tiểu mục 2.2.4 nên là “Việc thực hiện quy định về trang phục” thay vì “Việc thực hiện trang phục của cán bộ, công chức”. Về nguyên nhân của hạn chế, Nhóm nghiên cứu cho rằng do “chưa có những chỉ tiêu cụ thể” và “chưa đưa ra được những chế tài nhất định trong thực thi công vụ”. Những nhận định này nên làm rõ hơn để kiến nghị cụ thể ở phần về giải pháp.
PGS.TS. Ngô Thành Can, Giảng viên cao cấp, Học viện Hành chính Quốc gia, Bộ Nội vụ nhận xét Đề tài
Tại giải pháp về xây dựng hệ tiêu chí văn hóa công vụ, Nhóm nghiên cứu đã đề xuất để các cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương ban hành các chương trình kế hoạch liên quan đến văn hóa công vụ, trong đó chế tài khi cán bộ, công chức vi phạm nội dung tiêu chí văn hóa công vụ. Nên làm rõ hơn về tính pháp lý của các chương trình, kế hoạch này. Cũng có thể làm rõ những chế tài về thực hiện văn hóa công vụ là vấn đề đang đặt ra trong quá trình nghiên cứu xây dựng văn bản quy phạm pháp luật về văn hóa công vụ. Bên cạnh đó, các đề xuất về trách nhiệm của một số chủ thể hay công tác thanh tra, kiểm tra nên dựa trên rà soát quy định tại các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành như trách nhiệm của người đứng đầu hay bổ sung văn hóa công vụ vào chức năng thanh tra chuyên ngành của các địa phương. Ngoài ra, kết luận của Đề tài cần thể hiện lại vì kết luận là một nội dung quan trọng trong bài nghiên cứu, cần khẳng định mức độ giải quyết câu hỏi nghiên cứu, chỉ ra những đóng góp chính của công trình nghiên cứu và hướng phát triển của nghiên cứu,...
ThS. Đào Thị Lanh, Nghiên cứu viên chính, Viện Khoa học tổ chức nhà nước nhận xét Đề tài
Quang cảnh buổi nghiệm thu
Phát biểu kết luận buổi nghiệm thu, trên cơ sở thống nhất ý kiến của các thành viên Hội đồng, PGS. TS. Văn Tất Thu, Chủ tịch Hội đồng cho rằng: Đề tài có ý nghĩa thực sự to lớn trong bối cảnh và điều kiện hiện nay, kết quả nghiên cứu của Đề tài góp phần cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn nâng cao hơn nữa nhận thức, đổi mới tư duy và hành động trong thực hiện văn hóa công vụ. Tuy nhiên, Nhóm nghiên cứu cần tiếp thu tối đa các ý kiến góp ý của Hội đồng để bổ sung hoàn thiện các nội dung của Đề tài.
Đề tài đã được Hội đồng nghiệm thu đánh giá xếp loại: Đạt./.
Tin, ảnh: Đỗ Hồng