Dữ liệu mở là một trong những nội dung được nhiều quốc gia trên thế giới quan tâm trong những năm vừa qua. Tại báo cáo "Chỉ số phát triển chính phủ điện tử" của Liên Hợp Quốc trong những năm gần đây, dữ liệu nói chung và dữ liệu mở nói riêng được đề cập tại nhiều báo cáo. Các thông tin và số liệu tại các báo cáo đã thể hiện rõ sự phát triển mạnh mẽ của dữ liệu chính phủ trên phạm vi toàn cầu và vai trò của dữ liệu như là một yếu tố đầu vào quan trọng, hữu ích để góp phần xây dựng các chính sách, quản trị tốt và hiệu quả hơn.

1. Tổng quan về Dữ liệu mở

Dữ liệu mở được định nghĩa theo nhiều quan điểm khác nhau như Dữ liệu mở là dữ liệu có thể được sử dụng miễn phí, tái sử dụng và phân phối lại bởi bất kỳ ai, chỉ cần tuân thủ theo đúng yêu cầu về nguồn khi chia sẻ. Nghĩa là nếu người sử dụng phân phối lại, chuyển đổi hoặc xây dựng dựa trên dữ liệu mở này, thì phải phân phối các đóng góp của mình theo cùng một giấy phép bản quyền như bản gốc.

Còn theo Nghị định số 47/2020/NĐ-CP ngày 09/4/2020 về quản lý, kết nối và chia sẻ dữ liệu số của cơ quan nhà nước, “Dữ liệu mở của cơ quan nhà nước: là dữ liệu được cơ quan nhà nước có thẩm quyền công bố rộng rãi cho cơ quan, tổ chức, cá nhân tự do sử dụng, tái sử dụng, chia sẻ”.

Dù định nghĩa theo cách nào thì dữ liệu mở phải luôn đảm bảo được các tiêu chí sau:

Tính sẵn sàng và quyền truy cập: Dữ liệu phải là sẵn sàng một cách tổng thể, người dùng có thể dễ dàng truy cập và tải về qua Internet mà không mất bất kỳ khoản chi phí nào. Dữ liệu cũng phải là sẵn sàng ở dạng thuận tiện và có khả năng tùy biến cao.

Tái sử dụng và phân phối lại: Dữ liệu đó phải được cung cấp theo các điều khoản cho phép sử dụng lại và phân phối lại, bao gồm cả việc kết hợp với các tập hợp dữ liệu khác mà không chịu sự kiểm soát nào

 Truy cập ở quy mô toàn cầu: Mọi người đều được quyền sử dụng, tái sử dụng và phân phối lại. Không có sự phân biệt giữa các địa phương, các lĩnh vực của đời sống hoặc giữa các mục đích sử dụng khác nhau. Ví dụ:  không được phép có các hạn chế giữa người sử dụng với mục đích thương mại và phi thương mại hoặc các hạn chế sử dụng cho các mục đích nhất định như hạn chế chỉ được sử dụng trong lĩnh vực giáo dục.

Lợi ích của Dữ liệu mở

- Thúc đẩy sử phát triển của xã hội: Việc cung cấp dữ liệu mở rộng rãi cho tất cả đối tượng người dùng giúp cho người dân, doanh nghiệp, tổ chức có số liệu chính xác phản ánh tình trạng xã hội trong quá khứ và hiện tại, từ đó giúp đưa ra các định hướng phát triển trong tương lai. Dữ liệu mở không chỉ hữu ích cho các ngành thương mại, dịch vụ, y tế, giáo dục hay khoa học mà còn liên quan đến tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội.

- Đưa ra số liệu minh bạch cho người dân: Thông qua dữ liệu mở được cung cấp bởi các cơ quan có thẩm quyền, người dân có thể tiếp cận được các số liệu chính xác, từ đó tránh các thông tin sai lệch và thuận tiện cho người dân đi làm các thủ tục hành chính.

- Tăng hiệu quả hoạt động cho các cơ quan, tổ chức: Các doanh nghiệp, tổ chức sẽ có khả năng sử dụng các số liệu ở nhiều lĩnh vực khác nhau như để khảo sát thị trường, giúp cho họ có kế hoạch phát triển phù hợp hơn trong thời điểm tới.

2. Thực trạng dữ liệu mở tại các cơ quan nhà nước Việt Nam

Tại Việt Nam, hoạt động cung cấp dữ liệu mở tuân thủ theo các nguyên tắc được quy định tại Điều 17 Nghị định số 47/2020/NĐ-CP:

- Dữ liệu mở phải toàn vẹn và phản ánh đầy đủ nội dung thông tin cơ quan nhà nước cung cấp;

- Là dữ liệu được cập nhật mới nhất;

- Phải có khả năng truy cập sử dụng được trên môi trường mạng;

- Đảm bảo khả năng thiết bị số có thể gửi, nhận, lưu trữ và xử lý được;

- Tổ chức, cá nhân được tự do truy cập sử dụng dữ liệu mở, không yêu cầu khai báo định danh khi khai thác, sử dụng dữ liệu mở;

- Dữ liệu mở ở định dạng mở;

- Sử dụng dữ liệu mở là miễn phí;

- Ưu tiên cung cấp dữ liệu mở đối với dữ liệu mà người dân, doanh nghiệp có nhu cầu sử dụng cao.

Nghị định 47/2020/NĐ-CP cũng đã quy định "Cổng dữ liệu quốc gia (data.gov.vn) là đầu mối cung cấp dữ liệu mở của các cơ quan nhà nước trên môi trường mạng nhằm tăng cường tính minh bạch trong hoạt động của Chính phủ và thúc đẩy sáng tạo, phát triển kinh tế, xã hội". Điều 21 của Nghị định cũng quy định "dữ liệu mở phải được công bố trên Cổng dữ liệu quốc gia".

Tính đến thời điểm hiện tại (tháng 9/2022), Cổng dữ liệu quốc gia có 10.616 bộ dữ liệu. Gồm các chủ đề: Xã hội (9989 bộ dữ liệu), Công nghệ (117 bộ dữ liệu). Lao động (109 bộ dữ liệu), Giáo dục (97 bộ dữ liệu), Môi trường (49 bộ dữ liệu),  Y tế (20 bộ dữ liệu), Địa phương (17 bộ dữ liệu), Tài chính (11 bộ dữ liệu), Năng lượng (9 bộ dữ liệu), Cơ sở hạ tầng (8 bộ dữ liệu), Kinh tế, thương mại (8 bộ dữ liệu), Nông nghiệp (2 bộ dữ liệu). Các cơ quan cung cấp dữ liệu nhiều nhất là Đại học Quốc gia Hà Nội với 10.045 tập dữ liệu, tiếp đến là Bộ Thông tin và Truyền thông với 142 tập dữ liệu, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (107), Bộ Giáo dục và Đào tạo (97), Bộ Y tế (65), Bộ Tài nguyên và Môi trường (50).

Về định dạng, các bộ dữ liệu chủ yếu cung cấp dưới dạng PDF với 9.537 tập dữ liệu chiếm khoảng 90%, còn lại là các định dạng khác như Word (634 tệp), XLS (252 tệp), XLSX (98 tệp), ZIP (30 tệp), CSV (21 tệp), HTML (16 tệp), RAR (10 tệp), JSON (6 tệp) …

 

 

 

Biểu đồ các định dạng tệp dữ liệu công bố trên Cổng dữ liệu quốc gia

Như vậy, các tập dữ liệu có định dạng thuận tiện cho việc sử dụng, khai thác như tập tin word, excel, chỉ chưa tới 1000 tập dữ liệu. Xét ở góc độ nội dung, chất lượng và định dạng của dữ liệu, những dữ liệu được cung cấp trển cổng dữ liệu quốc gia vẫn còn nhiều hạn chế. Với định dạng PDF thì người dùng muốn khai thác cần phải có công cụ chuyển đổi sang định dạng dễ khai dữ liệu hơn hoặc cần phải nhập lại dữ liệu. Với các định dạng như Rar, zip… thì cần công cụ giải nén mới có thể tiếp cận các tệp tin nên khi người dùng truy cập bằng điện thoại, hay máy tính bảng sẽ khó khăn để đọc được dữ liệu.

Việc triển khai dữ liệu mở tại các Bộ, ngành địa phương

Thực hiện Nghị định số 47/2020/NĐ-CP, một số Bộ, ngành, địa phương đã quan tâm và có các hành động cụ thể để phát triển dữ liệu mở. Cụ thể ngày 21/7/2021, Bộ Tài chính đã tiên phong ban hành Danh mục cơ sở dữ liệu, Danh mục dữ liệu mở của Bộ Tài chính tại Quyết định số 1374/QĐ-BTC. Danh mục dữ liệu mở của Bộ Tài chính có 25 dữ liệu, gồm: Các mức lãi suất phát hành công cụ nợ của Chính phủ; danh sách tài khoản của đơn vị kho bạc nhà nước mở tại ngân hàng thương mại; tỷ giá hạch toán ngoại tệ; dữ liệu về các công ty đại chúng, công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ và quỹ đầu tư; dữ liệu thống kê về giao dịch chứng khoán của thị trường chứng khoán. Tổng số lượng tờ khai theo đơn vị; tổng số lượng tờ khai theo năm. kim ngạch hàng hóa xuất nhập khẩu theo đơn vị; kim ngạch hàng hóa xuất nhập khẩu theo năm; thông tin đại lý làm thủ tục hải quan. Thông tin người nộp thuế; thông tin hộ khoán; quyết định cưỡng chế về hóa đơn; danh sách doanh nghiệp rủi ro cao về thuế thực hiện mua hóa đơn do cơ quan thuế phát hành; danh sách doanh nghiệp bán hàng hoàn thuế giá trị gia tăng cho người nước ngoài; thông tin hóa đơn. Thông tin biên lai; thông báo phát hành hóa đơn của tổ chức/cá nhân; thông báo phát hành hóa đơn của cơ quan thuế; thông báo phát hành biên lai của tổ chức/cá nhân...

Ngày 23/9/2021, Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam ký ban hành Quyết định số 911/QĐ-BHXH về việc ban hành Danh mục dữ liệu mở của Ngành Bảo hiểm xã hội Việt Nam. Danh mục dữ liệu mở của Ngành Bảo hiểm xã hội Việt Nam bao gồm: thống kê về số người đóng bảo hiểm XH, BHYT, BHTN; thống kê số lượt người KCB BHYT; thống kê số lượt người hưởng bảo hiểm, tình hình quỹ bảo hiểm, thu chi; các danh mục dùng chung của bảo hiểm…

Ngày 31/12/2021, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư ký Quyết định số 1814/QĐ-BKHĐT ban hành Danh mục cơ sở dữ liệu, Danh mục dữ liệu mở của Bộ Kế hoạch và Đầu tư. Danh mục dữ liệu mở của Bộ Kế hoạch và Đầu tư tại Phụ lục II kèm theo Quyết định 1814/QĐ-BKHĐT bao gồm: Số liệu thống kê tổng hợp về đăng ký doanh nghiệp; Số liệu thống kê tổng hợp về đầu tư trực tiếp nước ngoài; Số liệu thống kê tổng hợp về đấu thầu trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia; Dữ liệu về dự án đầu tư công; Thông tin kinh tế - xã hội; Số liệu kinh tế - xã hội; Chỉ tiêu kinh tế - xã hội; Số liệu về doanh nghiệp nhà nước; Dữ liệu về thủ tục hành chính của Bộ; Dữ liệu công khai dự toán ngân sách nhà nước; Dữ liệu về văn bản pháp luật của Bộ Kế hoạch và Đầu tư.

Về phía địa phương, Ủy ban nhân dân tỉnh Ninh Bình đã ban hành Quyết định số 1049/QĐ-UBND ngày 22/9/2021 về việc ban hành Danh mục dữ liệu mở tỉnh Ninh Bình; Ủy ban nhân dân tỉnh Hà Giang đã ban hành Quyết định số 345/QĐ-UBND ngày 10/03/2022 ban hành Danh mục cơ sở dữ liệu, dữ liệu mở của cơ quan nhà nước tỉnh Hà Giang; Ủy ban nhân dân tỉnh Vĩnh Long cũng đã ban hành Quyết định số 1122/QĐ-UBND ngày 09/6/2022 về việc ban hành Danh mục dữ liệu mở tỉnh Vĩnh Long. Một số địa phương khác cũng đã đề cập đến nội dung dữ liệu mở khi xây dựng và ban hành các văn bản pháp lý liên quan đến danh mục cơ sở dữ liệu như: tỉnh Bình Định, tỉnh An Giang, tỉnh Ninh Thuận, tỉnh Thái Nguyên, tỉnh Hải Dương…

Các địa phương cũng đang dần hoàn thiện quy chế vận hành và khai thác dữ liệu mở, đi tiên phong là tỉnh Bình Định. Ngày 16/8/2022, UBND tỉnh Bình Định đã ban hành Quyết định số 51/2022/QĐ-UBND về Quy chế quản lý, vận hành, khai thác dữ liệu trên Hệ thống dữ liệu mở tỉnh Bình Định. Đây có thể nói là quy chế đầu tiên trên cả nước quy định về dữ liệu mở của cơ quan nhà nước. Trong quy chế ghi rõ: Hệ thống dữ liệu mở tỉnh Bình Định là cơ sở dữ liệu dùng chung, được cơ quan nhà nước có thẩm quyền trong tỉnh công bố rộng rãi cho các cơ quan, tổ chức, cá nhân tự do sử dụng, tái sử dụng, chia sẻ.

Về triển khai thực tế, hiện nay đã có một số địa phương đã có chủ trương cũng như đã xây dựng cổng dữ liệu mở. Một số cổng dữ liệu mở như Cổng dữ liệu mở TP. Hồ Chí Minh tại địa chỉ https://opendata.hochiminhcity.gov.vn/; Hệ thống dữ liệu mở tỉnh Thừa Thiên Huế tại địa chỉ: https://data.thuathienhue.gov.vn/; Cổng dịch vụ dữ liệu của TP. Đà Nẵng tại địa chỉ https://congdulieu.vn/; Cổng dữ liệu mở tỉnh Bình Định https://opendata.binhdinh.gov.vn/; … Việc xây dựng, phát triển các cổng dữ liệu mở trên là nỗ lực đáng ghi nhận của các địa phương trong việc thúc đẩy phát triển dữ liệu mở. Tuy nhiên, vấn đề về số lượng, tính đa dạng cũng như chất lượng của các tập dữ liệu vẫn còn nhiều vấn đề cần cải thiện.

 

 

Cổng Dữ liệu mở Thành phố Hồ Chí Minh

3. Dữ liệu mở tại một số nước trên thế giới

Trên thế giới đã có nhiều quốc gia cung cấp dữ liệu mở như Brazil, Thụy Điển, Indonesia, Đan Mạch, Canada, Anh, Mỹ... Việc cung cấp dữ liệu mở đã trở thành một tiêu chí đánh giá chính trong bộ chỉ tiêu đánh giá của Liên hiệp quốc và các tổ chức quốc tế về xếp hạng phát triển Chính phủ điện tử.

Kinh nghiệm Xây dựng cổng thông tin dữ liệu chính phủ của Hoa Kỳ

Hoa Kỳ là quốc gia đầu tiên công bố dữ liệu mở Chính phủ thông qua cổng thông tin dữ liệu chính phủ Data.gov. Cổng Data.gov được khai trương vào ngày 21/5/2009 theo sáng kiến của Tổng thống Barak Obama. Trong năm giờ đầu tiên, có 1000 người xem và 300 ý kiến góp ý của người dân. Hầu hết, các ý kiến này đều ủng hộ việc ra đời cổng. Ban đầu, trên Data.gov chỉ có 47 tập dữ liệu, 27 công cụ với thiết kế đơn giản. Trong ngày đầu tiên, cổng đã có 2,1 triệu lượt truy cập, ngày thứ hai có 2,5 triệu lượt truy cập tại Mỹ và trong hai tháng đầu tiên có tới 20 triệu truy cập từ khắp nơi trên thế giới.

Một vài tháng sau đó, sự hấp dẫn của những tập dữ liệu đã giảm đối với người sử dụng. Những ý kiến từ phía người sử dụng thưa thớt, những yêu cầu gợi ý tăng chất lượng và những đặc điểm mới giảm dần. Chức năng tìm kiếm trên Data.gov thô sơ và khó phân biệt giữa dữ liệu gốc, các công cụ và danh mục dữ liệu địa lý. Vì vậy, vào tháng 7/2009, phiên bản mới được công bố. Ở phiên bản này, các đặc điểm và chức năng của cổng được tăng cường. Các tập dữ liệu được phân loại thành ba danh mục (dữ liệu gốc, các công cụ và dữ liệu địa lý), và các liên kết đối với các trang dữ liệu chính phủ và bang cũng được cung cấp. Bên cạnh đó, hệ thống đánh giá tập dữ liệu theo tiêu chí 5 sao cũng được giới thiệu để người sử dụng đánh giá sự thiết thực, có ích, dễ truy cập, chất lượng của tập dữ liệu đó. Cùng với việc cung cấp dữ liệu, dữ liệu đặc tả cũng được bổ sung để cung cấp thông tin về mỗi tập dữ liệu hoặc công cụ như: nội dung dữ iệu, nguồn gốc, thời gian cập nhật và các thông tin liên quan khác.

Sau đó, vào tháng 3/2010, phiên bản mới của data.gov được ra mắt. Trong phiên bản này, trang chủ được thiết kế lại, các chức năng được tăng cường. Thêm vào đó, những đánh giá về tập dữ liệu được đưa vào như thống kê số lần dữ liệu được tải về, thống kê số lượng khách hàng, và số lượng tập dữ liệu, công cụ của các cơ quan trung ương hoặc địa phương. Ngoài các tập dữ liệu, Data.gov còn cung cấp thêm các công cụ như blog để những người lãnh đạo giao tiếp với dân, diễn đàn cho người dân và cho những người lập trình có thể phát triển và chia sẻ ý tưởng của họ, các ứng dụng, mash-ups, widgets được phát triển để đưa dữ liệu vào vào ứng dụng. Sau một năm ra đời, Data.gov đã có 270.000 tệp dữ liệu và 200.000 truy cập hàng tháng. Cho đến nay, cổng thông tin dữ liệu chính phủ của Hoa Kỳ luôn tiếp thu ý kiến của người sử dụng và cải thiện chất lượng dịch vụ và dữ liệu, hiện nay  đã có trên 335.221 bộ dữ liệu với hơn 650.000 tệp dữ liệu mở (Tháng 9/2022).

Kinh nghiệm cung cấp dữ liệu mở  tại Nhật Bản

Tầm quan trọng thực sự của dữ liệu mở đã được công nhận trước khi Chính phủ Nhật Bản thông qua chiến lược từ tháng 7/2012: Trận động đất ở Đông Nhật Bản vào tháng 3/2011 là một động lực để các tổ chức, cá nhân nhận thức được tầm quan trọng của việc chia sẻ dữ liệu, hợp nhất dữ liệu, sử dụng lại dữ liệu để phối hợp tạo ra các sáng kiến đối phó với các thiên tai, thảm họa. Ví dụ, dữ liệu GPS của ô tô đã được sử dụng để xác định các tuyến đường có thể di chuyển được và và một số trang web đã trực quan hóa tình trạng thiếu hụt điện theo thời gian thực để khuyến khích mọi người tiết kiệm năng lượng. Nhiều sáng kiến xuất phát từ cơ sở đã được đưa ra ngay sau thảm họa để trên cơ sở sử dụng nguồn dữ liệu từ cộng đồng, dùng chung bao gồm:

- Thông tin thiên tai và thông tin hỗ trợ thảm họa dựa trên hệ thống thông tin địa lý đã được cung cấp trên trang web “sinai.info” được cộng đồng chung tay xây dựng và phát hành chỉ 4 giờ sau trận động đất lớn sảy ra.

- Một cộng đồng nhà phát triển công nghệ thông tin đã sử dụng các kỹ năng kỹ thuật của mình để hỗ trợ ứng phó với thảm họa và hỗ trợ phục hồi thảm họa ngay sau động đất.

-  Hơn 50 các ứng dụng đã được xây dựng và đăng tải trên các trang web, các kho ứng dụng iOS, Android liên quan đến vấn đề thiên tai. Thậm chí, Bộ Kinh tế, thương mại và Công nghiệp Nhật bản cũng chủ trì khuyến khích sử dụng một ứng dụng do TEPCO triển khai về sử dụng năng lượng.

Từ những hoạt động trên đã chứng tỏ vài trò của việc mở dữ liệu rất quan trọng cho việc tham gia của cộng đồng vào đối phó với các vấn đề xã hội, thiên tai và cũng là cách thức để cơ quan nhà nước và người dân, doanh nghiệp chung thay giải quyết các vấn đề, thực thi các chính sách hiệu quả.

Chiến lược Dữ liệu Mở của Nhật Bản

Dữ liệu mở đã trở thành một trong những từ khóa của chính sách CNTT của Nhật Bản; cả chính quyền tại các địa phương và Chính phủ Nhật Bản đã ban hành các chính sách và thúc đẩy việc triển khai dữ liệu mở. Sau khi thông qua Chiến lược dữ liệu mở của Chính phủ điện tử từ tháng 7/2012, chính phủ Nhật Bản đã khởi động cổng dữ liệu mở www.data.go.jp vào tháng 12 năm 2013, cung cấp hơn 13.000 bộ dữ liệu từ tất cả các bộ. Đến nay, cổng dữ liệu mở của Nhật Bản đã có 24.883 bộ dữ liệu (Tháng 9/2022).

Chính phủ Nhật Bản cũng đang hợp tác với ngành công nghiệp tư nhân để tận dụng sức mạnh của dữ liệu lớn: chẳng hạn như Honda, phối hợp với tỉnh Saitama, đã nghiên cứu một cách sử dụng dữ liệu GPS trên ô tô của họ để phát hiện những điểm thường xuyên xảy ra hiện tượng phanh gấp. Từ trước đến nay, các biện pháp an toàn đường bộ chỉ được áp dụng ở những nơi có tỷ lệ va chạm cao, trong khi bỏ qua các vị trí có tỷ lệ va chạm thấp hơn nhưng lại có khả năng nguy hiểm. Dữ liệu xe hơi được thu thập gần đây không chỉ giúp xác định vị trí các điểm nguy hiểm tiềm ẩn mà còn cung cấp cơ sở so sánh để định lượng hiệu quả của từng biện pháp.

Những nỗ lực như vậy đã được mở rộng hơn nữa đối với các công ty ô tô tư nhân khác và dữ liệu thu thập được của họ giúp tạo ra một hệ thống giao thông thông minh giúp cảnh báo tai nạn và tắc đường, giảm thiểu tai nạn và cho phép cứu hộ nhanh chóng.

Các ý tưởng khác để mở rộng dịch vụ và sử dụng dữ liệu mở cho Chính phủ Nhật Bản đang được thảo luận, như có thể thấy trong hình dưới đây:

 

 

4. Một số giải pháp phát triển dữ liệu mở tại Việt Nam

Thứ nhất, cần xây dựng và hoàn thiện các chính sách về dữ liệu mở một cách rõ ràng, có thể đo lường được và thúc đẩy sự phát triển của dữ liệu mở. Theo đó, cần có sự phối hợp giữa các bên (đặc biệt là giữa cơ quan nhà nước, tổ chức, doanh nhiệp và người dân) để các chính sách đưa ra đáp ứng tốt hơn quan hệ cung và cầu về dữ liệu mở. Ngoài ra, trong quá trình soạn thảo chính sách, chính phủ cần thu hút người dân xác định và giám sát các thước đo hiệu quả của các sáng kiến dữ liệu mở để nâng cao tính hợp pháp và hiệu quả của các sáng kiến này. Cần phải có chính sách quy định rõ dữ liệu công nào có thể trở thành dữ liệu mở. Chẳng hạn, nội dung điều 6 và điều 7 Luật Tiếp cận thông tin 2016 của Việt Nam quy định về các loại thông tin công dân không được tiếp cận hoặc tiếp cận có điều kiện đã cho thấy dữ liệu mở của cơ quan nhà nước thông thường sẽ không bao gồm các dữ liệu của cá nhân (mở đối với các cơ quan hay cá nhân được trao quyền tiếp cận), dữ liệu bí mật hoặc dữ liệu quan trọng chỉ số ít người biết của đơn vị tổ chức, dữ liệu bí mật quốc gia.

Thứ hai, cần xác định và quản lý rủi ro liên quan đến việc công bố và sử dụng dữ liệu mở, đặc biệt là liên quan đến quyền riêng tư và bảo mật dữ liệu. Cần có một bộ phận an ninh mạng chuyên trách để giải quyết các cách thức về bảo mật dữ liệu khi thu thập và công bố dữ liệu mở, chủ động thực hiện các bước bảo mật, các bước  ẩn danh dữ liệu để bảo vệ quyền riêng tư của công dân.

Thứ ba, cần tiếp tục phát triển cơ sở hạ tầng đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật để mở dữ liệu. Cần hợp tác với các công ty, tập đoàn công nghệ lớn, các ngành nghề trong xã hội để chung tay xây dựng dữ liệu mở của cơ quan nhà nước. Xây dựng và thu hút cộng đồng người dùng xung quanh sử dụng dữ liệu mở là cần thiết vì sự hợp tác tích cực giữa người sản xuất và người tiêu dùng dữ liệu là chìa khóa để khuyến khích việc tái sử dụng dữ liệu.

Thứ tư, cần nâng cao năng lực của các cơ quan, tổ chức và người dân để sử dụng có hiệu quả dữ liệu mở. Một số hoạt động nên được triển khai để thực hiện được giải pháp này là: hỗ trợ các đội ngũ công chức viên chức nhà nước, doanh nhân xã hội, doanh nghiệp, nhà báo và xã hội dân sự trong việc sử dụng dữ liệu mở; cung cấp các khóa đào tạo kỹ năng về cách tạo ra giá trị từ dữ liệu mở của cơ quan nhà nước;  xây dựng các khoá tập huấn, đào tạo về tiềm năng, lợi ích và cách khai thác dữ liệu mở; tăng cường trao đổi qua các mạng lưới cố vấn, chuyên gia về dữ liệu mở; quảng bá, tổ chức các cuộc thi về giải pháp công nghệ xây dựng trên dữ liệu mở;…

ThS. Đặng Thị Phương Lan - Viện Khoa học tổ chức nhà nước, Bộ Nội vụ

 

Tài liệu tham khảo

1.https://data.gov.vn/web/guest/news/-/asset_publisher/FRkblAs8yr3H/content/ke_hoach_cung_cap_dl_mo

2. https://tapchicongthuong.vn/bai-viet/du-lieu-mo-trong-chuyen-doi-chinh-phu-so-tai-viet-nam-78628.htm

3. https://opendatahandbook.org/guide/en/what-is-open-data/

4. https://open.data.gov.vn/group

5.https://baochinhphu.vn/danh-muc-du-lieu-mo-cua-co-quan-nha-nuoc-uu-tien-trien-khai-102220728162930011.htm

6.https://ictvietnam.vn/phat-trien-du-lieu-mo-nguon-tai-nguyen-cho-qua-trinh-doi-moi-va-sang-tao-20211112120944758.htm

7. http://www.data.go.jp/ Cổng Thông tin dữ liệu Nhật Bản

8. https://data.gov/ Cổng thông tin dữ liệu Chính phủ Hoa Kỳ

9. https://globalstatement2015.wordpress.com/2015/09/11/big-data-in-japan/