Phương thức hoạt động của bộ máy hành chính nhà nước Việt Nam - Những vấn đề lý luận và thực tiễn

Chủ nhiệm: Lê Anh Tuấn

Năm đăng ký: -1

Năm nghiệm thu: -1

Tóm tắt:

ĐỔI MỚI TỔ CHỨC, HOẠT ĐỘNG CỦA CHÍNH PHỦ ĐÁP ỨNG YÊU CẦU ĐỔI MỚI QUẢN TRỊ QUỐC GIA THEO HƯỚNG HIỆN ĐẠI, HIỆU QUẢ

Chủ nhiệm đề tài: TS. Lê Anh Tuấn
Năm đăng ký: 2021
Năm nghiệm thu: 2021
Xếp loại: Đạt
1. Mục tiêu của đề tài
Luận giải rõ cơ sở lý luận và thực tiễn về tổ chức, hoạt động của Chính phủ; từ đó đề xuất quan điểm, phương hướng, giải pháp cụ thể tiếp tục đổi mới tổ chức, hoạt động của Chính phủ đáp ứng yêu cầu đổi mới quản trị quốc gia theo hướng hiện đại, hiệu quả.
2. Kết cấu của đề tài:
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo báo cáo tổng hợp kết quả nghiên cứu gồm 3 chương:
Chương 1. Cơ sở lý luận về đổi mới tổ chức và hoạt động của Chính phủ đáp ứng yêu cầu đổi mới quản trị quốc gia theo hướng hiện đại, hiệu quả;
Chương 2. Thực trạng tổ chức và hoạt động của Chính phủ so với yêu cầu đổi mới quản trị quốc gia theo hướng hiện đại hiệu quả;
Chương 3. Quan điểm và giải pháp đổi mới tổ chức, hoạt động của Chính phủ đáp ứng yêu cầu đổi mới quản trị quốc gia theo hướng hiện đại, hiệu quả.
3. Những nội dung chính của đề tài
3.1. Chương 1 đề tài đã phân tích được cơ sở lý luận về đổi mới tổ chức và hoạt động của Chính phủ đáp ứng yêu cầu đổi mới quản trị quốc gia theo hướng hiện đại, hiệu quả như quan niệm về Chính phủ, nhiệm vụ, quyền hạn của Chính phủ, Cơ cấu tổ chức của Chính phủ, Vai trò, nhiệm vụ, quyền hạn của Thủ tướng, Phó Thủ tưởng, Bộ trưởng và các thành viên của Chính phủ, vị trí, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức của Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ. Bên cạnh đó, đề tài phân tích, làm rõ mối quan hệ của Chính phủ với cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị xã hội, người dân và doanh nghiệp,... ;
Đề tài cũng phân tích yêu cầu đổi mới tổ chức và hoạt động của Chính phủ đáp ứng đổi mới quản trị quốc gia theo hướng hiện đại, hiệu quả, gồm có 6 yêu cầu cụ thể như: Đổi mới, hoàn thiện cơ cấu tổ chức của Chính phủ, các bộ, ngành theo hướng tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả trên cơ sở tổ chức hợp lý các bộ đa ngành, đa lĩnh vực; Thu hút, mở rộng sự tham gia của người dân, doanh nghiệp, tổ chức xã hội vào quá trình hoạch định và giám sát việc thực thi thể chế, chính sách; Tăng cường và đảm bảo về thực chất tinh công khai, minh bạch và trách nhiệm giải trình trước xã hội, bao gồm trách nhiệm giải trình theo yêu cầu được Hiến pháp và nhiều văn bản quy phạm pháp luật;...
Nhóm nghiên cứu đã phân tích các yêu tố chi phối đổi mới tổ chức, hoạt động của Chính phủ gồm các yếu tố khách quan về Bối cảnh quốc tế, hội nhập quốc tế, cách mạng công nghệ 4.0 và các yếu tố chủ quan gồm Thể chế chính trị; Thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa;Thể chế nhà nước: Tiếp tục xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam; Xu hướng dân chủ hóa, trình độ dân trí không ngừng được nâng cao; Đẩy mạnh việc phân cấp, phân quyền quản lý nhà nước giữa chính quyền trung ương và chính quyền địa phương. Đồng thời, Nhóm nghiên cứu đã khái quát được kinh nghiệm đổi mới tổ chức và hoạt động của Chính phủ ở một số quốc gia triên thế giới như: Anh, Hoa Kỳ, Pháp, Bỉ, Hà Lan, Trung Quốc và Nhật Bản, từ đó rút ra được một số bài học kinh nghiệm có thể tham khảo cho Việt Nam
3.2. Chương 2, đề tài đã đánh giá được một số khía cạnh của thực trạng tổ chức và hoạt động của Chính phủ so với yêu cầu đổi mới quản trị quốc gia theo hướng hiện đại, hiệu quả. Thứ nhất, nhóm nghiên cứu đã đánh giá thực trạng quy định của pháp luật về tổ chức và hoạt động của Chính phủ của Chính phủ từ năm 1986 đến nay. Bên cạnh đó, Đề tài đã phân tích làm rõ thực trạng về tổ chức, hoạt động của Chính phủ trong giai đoạn hiện nay với những số liệu phong phú, thuyết phục trên bình diện 5 nội dung cơ bản sau đây: Nhiệm vụ, quyền hạn của Chính phủ; Cơ cấu tổ chức của Chính phủ, Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ; Thực trạng sự tham gia của người dân và doanh nghiệp vào hoạt động của Chính phủ; Thực trạng về công khai, minh bạch và trách nhiệm giải trình trong hoạt động của Chính phủ; Ứng dụng khoa học công nghệ trong hoạt động của Chính phủ.
Từ đó, Nhóm nghiên cứu cũng đưa ra một số đánh giá nhận xét chung về kết quả đạt được cũng như tồn tại, hạn chế và những nguyên nhận của những hạn chế đó về tổ chức và hoạt động của Chính phủ trong thời gian vừa qua
3.3. Chương 3, đề tài đề xuất 04 quan điểm đổi mới tổ chức và hoạt động của Chính phủ đáp ứng yêu cầu đổi mới quản trị Quốc gia theo hướng hiện đại, hiệu quả, bao gồm: Đổi mới tổ chức và hoạt động của Chính phủ đáp ứng yêu cầu đổi mới quản trị quốc gia trên nền tảng tiếp tục đổi mới về vai trò, chức năng của bộ máy nhà nước; Xác định rõ vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ của Chính phủ; Tiếp tục thực hiện nhất quán chủ trương tinh gọn bộ máy tổ chức chính phủ, hiệu lực, hiệu quả trên cơ sở tổ chức hợp lý các bộ đa ngành, đa lĩnh vực; Đổi mới tổ chức và hoạt động của Chính phủ theo hướng minh bạch, công khai và chịu trách nhiệm;
Đề tài đề xuất 09 nhóm giải pháp đổi mới tổ chức và hoạt động của Chính phủ đáp ứng yêu cầu đổi mới quản trị Quốc gia theo hướng hiện đại, hiệu quả, gồm: Nhóm giải pháp về quán triệt nâng cao nhận thức về tính tất yếu, quan điểm, giải pháp đổi mới tổ chức, hoạt động của Chính phủ đáp ứng yêu cầu đổi mới quản trị Quốc gia theo hướng hiện đại, hiệu quả; giải pháp về hoàn thiện thể chế về tổ chức và hoạt động của Chính phủ; Cơ cấu tổ chức Chính phủ gọn nhẹ; Tổ chức hoạt động của Chính phủ phải đảm bảo tính công khai, minh bạch; Tăng cường trách nhiệm giải trình của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và từng thành viên Chính phủ; Tiếp tục đẩy mạnh phân cấp, phân quyền giữa Chính phủ và UBND cấp tỉnh trong quản lý nhà nước và cung ứng dịch vụ công; Đổi mới mối quan hệ giữa Chính phủ với các cơ quan nhà nước ở trung ương và chính quyền địa phương; Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ tin học, công nghệ số trong hoạt động quản lý, điều hành của Chính phủ; Đảm bảo tính hiệu quả trong tổ chức hoạt động của Chính phủ./.