Mô hình tự quản của cộng đồng thôn buôn khu vực Tây Nguyên

Chủ nhiệm: TS. Thiều Huy Thuật

Năm đăng ký: -1

Năm nghiệm thu: -1

Tóm tắt:

MÔ HÌNH TỰ QUẢN CỦA CỘNG ĐỒNG THÔN BUÔN Ở KHU VỰC TÂY NGUYÊN

Chủ nhiệm đề tài: TS. Thiều Huy Thuật
Năm đăng ký: 2023
Năm nghiệm thu: 2024
Xếp loại: Đạt
1. Mục tiêu của đề tài
Trên cơ sở làm rõ những vấn đề lý luận; đánh giá thực trạng mô hình tự quản của cộng đồng thôn, buôn khu vực Tây Nguyên nhằm đề xuất các giải pháp góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của mô hình tự quản cộng đồng thôn, buôn có tính đặc thù ở khu vực Tây Nguyên.
2. Kết cấu của đề tài
Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, đề tài được kết cấu thành 03 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về mô hình tự quản của cộng đồng thôn, buôn.
Chương 2: Thực trạng mô hình tự quản của cộng đồng thôn, buôn ở khu vực Tây Nguyên.
Chương 3: Định hướng và giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động của mô hình tự quản cộng đồng thôn, buôn ở khu vực Tây Nguyên.
3. Những nội dung chính của đề tài
3.1. Chương 1 tập trung làm rõ những vấn đề lý luận của mô hình tự quản của cộng đồng thôn, buôn. Đề tài đã làm rõ khái niệm tự quản, mô hình tự quản, tự quản cộng đồng, các loại mô hình tự quản.
Đề tài làm rõ khái niệm thôn, buôn trong đó khẳng định thôn, buôn không phải là một cấp hành chính mà là tổ chức tự quản cộng đồng, góp phần thực hiện dân chủ ở cơ sở.
Đề tài phân tích nội dung về mô hình tự quản của cộng đồng thôn, buôn gồm khái niệm, vai trò, tổ chức, nội dung và nguyên tắc hoạt động của mô hình tự quản của cộng đồng thôn, buôn.
Đề tài cũng phân tích các tiêu chí đánh giá hiệu quả hoạt động của mô hình tự quản của cộng động thôn, buôn.
3.2. Chương 2, đề tài phân tích thực trạng mô hình tự quản của cộng đồng thôn, buôn ở khu vực Tây Nguyên, trong đó tập trung làm rõ một số nội dung sau:
Khái quát về khu vực Tây Nguyên và quá trình hình thành mô hình tự quản tự quản thôn, buôn ở Tây Nguyên. Đề tài phân tích 2 mô hình tự quản của cộng đồng thôn, buôn ở Tây Nguyên gồm: Mô hình tự quản thôn, buôn gắn với già làng trong cộng đồng người dân tộc thiểu số và Mô hình tự quản không gắn với già làng.
Phân tích thực trạng mô hình tự quản của cộng đồng thôn, buôn ở khu vực Tây Nguyên từ năm 2017 đến nay trong đó nhấn mạnh thực trạng tổ chức, hoạt động của mô hình tự quản, sự phối hợp trong tổ chức và hoạt động của các chủ thể tự quản của cộng đồng thôn, buôn; phân tích kết quả hoạt động của mô hình tự quản cộng đồng thôn, buôn ở Tây Nguyên ở các khía cạnh tuân thủ pháp luật, vận động quần chúng nhân dân, thực hiện dân chủ ở cơ sở, triển khai các hoạt động phong trào trong cộng đồng dân cư; chưa thu hút được sự tham gia của già làng, người có uy tín tham gia vào mô hình tự quản cộng đồng thôn, buôn; việc áp dụng “một mô hình cho tất cả” có phần thiếu phù hợp với đặc điểm thôn, buôn tại Tây Nguyên.
3.3. Chương 3 đề tài tập trung làm rõ định hướng và các giải pháp nâng cao hiệu quả tổ chức và hoạt động của mô hình tự quản của cộng đồng thôn, buôn ở khu vực Tây Nguyên.
Đề tài tập trung làm rõ bối cảnh, tình hình mới trong xã hội đã, đang và sẽ tác động đến mô hình tự quản của cộng đồng thôn, buôn ở khu vực Tây Nguyên. Trong đó, đề tài đã làm rõ những xu hướng lớn đang diễn ra trong xã hội sẽ tác động đến tự quản thôn, buôn ở Tây Nguyên bao gồm: Xu hướng dân chủ hoá đời sống xã hội ngày càng cao; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền; xây dựng nền quản trị quốc gia; khoa học công nghệ, hội nhập quốc tế và xu hướng sáp nhập thôn, buôn trong thời gian tới.
Đề tài chỉ ra những định hướng lớn của Đảng, Nhà nước về việc tăng cường vai trò tự quản của cộng đồng thôn, buôn ở Tây Nguyên. Đặc biệt, chương 3 đã làm rõ tình hình kinh tế - xã hội đang và sẽ tác động đến mô hình tự quản của cộng đồng thôn, buôn ở Tây Nguyên trong đó có 4 yếu tố cần lưu ý: Một là, nhiều thôn, buôn ở khu vực Tây Nguyên là nơi cư trú của đông đảo đồng bào DTTS; Hai là, đời sống kinh tế của cộng đồng dân cư ở hầu hết các thôn, buôn còn nhiều khó khăn; Ba là, văn hóa, tôn giáo, tín ngưỡng đa dạng và phức tạp và bốn là thôn, buôn là địa bàn mà các thế lực thù địch luôn tìm cách chống phá, kích động.
Đề tài đề xuất 8 giải pháp gồm: Nâng cao nhận thức về vai trò của mô hình tự quản cộng đồng thôn, buôn; Tổ chức mô hình tự quản của cộng đồng thôn, buôn phù hợp với từng loại hình thôn, buôn; Nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ thôn, buôn; Thu hút sự tham gia của những người có uy tín vào mô hình tự quản cộng đồng thôn, buôn; Tăng cường sự phối hợp giữa các thiết chế trong mô hình tự quản cộng đồng thôn, buôn; Tiếp tục củng cố, xây dựng các hương ước, quy ước cộng đồng; Tăng cường thực hiện pháp luật về dân chủ ở thôn, buôn; Tăng cường sự quản lý, chỉ đạo, điều hành, kiểm tra của uỷ ban nhân dân cấp xã đối với đội ngũ cán bộ thôn, buôn.
Bên cạnh đó, đề tài cũng đưa ra một số kiến nghị đối với Bộ Nội vụ và chính quyền địa phương các tỉnh Tây Nguyên nhằm nâng cao hiệu quả tổ chức và hoạt động của mô hình tự quản cộng đồng thôn, buôn ở khu vực Tây Nguyên trong thời gian tới./.