|
1. Mục tiêu:Nghiên cứu làm sáng tỏ một số vấn đề lý luận và thực tiễn về kiểm soát quyền lực nhà nước của cơ quan hành pháp với cơ quan lập pháp và cơ quan tư pháp ở Việt Nam, đề xuất giải pháp hoàn thiện kiểm soát quyền lực nhà nước của cơ quan hành pháp đối với cơ quan lập pháp và cơ quan tư pháp.
2.Kết cấu của đề tài : Gồm 3 chương:
Chương 1: Cơ sở khoa học về kiểm soát quyền lực nhà nước của cơ quan hành pháp đối với đối với cơ quan lập pháp và cơ quan tư pháp ở Việt Nam
Chương 2: Thực trạng kiểm soát quyền lực nhà nước của cơ quan hành pháp đối với cơ quan lập pháp và cơ quan tư pháp ở Việt Nam hiện nay
Chương 3: Phương hướng, giải pháp hoàn thiện kiểm soát quyền lực nhà nước của cơ quan hành pháp đối với cơ quan lập pháp và cơ quan tư pháp
3.Nội dung chính của đề tài
a,chương 1, Quyền lực nhà nước được tạo thành từ ba quyền lập pháp, hành pháp và tư pháp. Nhưng cách thức tổ chức, cơ cấu các quyền này có nhiều điểm khác nhau và các quyền này được phân chia tương ứng cho ba cơ quan nhà nước độc lập nắm giữ. Đề tài đã làm rõ một số khái niệm, nội dung, về kiểm soát, quyền lực nhà nước, kiểm soát quyền lực nhà nước. Khái quát về phương thức thực hiện kiểm soát, nguyên tắc kiểm soát và ý nghĩa kiểm soát quyền lực nhà nước của các cơ quan thực hiện: cơ quan lập pháp, cơ quan hành pháp và cơ quan tư pháp.Kiểm soát quyền lực nhà nước là tất yếu đối với mọi quốc gia trong xã hội đương đại, nếu nhà nước ấy muốn phát triển. Sự kiểm soát quyền lực nhà nước này phải được thực hiện tương tác giữa các cơ quan nhà nước với nhau. Khi nói về sự kiểm soát quyền lực nhà nước, không ít người luôn nghĩ về sự kiểm soát một chiều từ phía cơ quan lập pháp đối với cơ quan hành pháp và cơ quan tư pháp, thực chất đó là việc thực thi quyền giám sát tối cao của cơ quan lập pháp. Tuy nhiên, việc kiểm soát của cơ quan hành pháp đối với cơ quan lập pháp và cơ quan tư pháp cũng không kém phần quan trọng, và đó cũng là tất yếu trong việc nâng cao hiệu quả của hoạt động quản lý nhà nước nói chung. Từ những nghiên cứu hoạt động kiểm soát quyền lực nhà nước của một số nước Mỹ, Pháp, Anh là những quốc gia phát triển nhất hoạt động kiểm soát quyền lực nhà nước luôn được xem là những nguyên tắc cơ bản và quan trọng trong tổ chức và hoạt động của nhà nước. Từ những nghiên cứu trên đề tài đã rút ra kinh nghiệm cho Việt Nam.
b, chương 2,đề tài đã phân tích, đánh giá thực trạng pháp luật về kiểm soát quyền lực nhà nước của cơ quan hành pháp và các quy định về kiểm soát đối với cơ quan lập pháp, tư pháp.
Thực trạng tổ chức thực hiện hoạt động kiểm soát quyền lực nhà nước của các cơ quan hành pháp hiện nay đã được đề tài làm rõ trên nhiều khía cạnh như kiểm soát trong hoạt động ban hành hệ thống pháp luật, chính sách; về cơ sở vật chất, tài chính, ngân sách phục vụ cho hoạt động của cơ quan lập pháp. Kiểm soát trong hoạt động phòng, chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí;kiểm tra, kiểm soát và xử lý các vi phạm trong quá trình triển khai thực hiện Hiến pháp và pháp luật trong phạm vi toàn quốc của cơ quan lập pháp
Thực trạng kiểm soát quyền lực nhà nước của cơ quan hành pháp đối với cơ quan tư pháp hiện nay được đề tài nghiên cứu như kiểm soát thông qua các chế độ, chính sách về tiền lương, đãi ngộ, chế độ công vụ công chức trong hoạt động của cơ quan tòa án. Kiểm soát trong việc phòng chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí trong hoạt động của cơ quan tòa án. Kiểm tra, kiểm soát và xử lý các vi phạm pháp luật trong quá trình triển khai thực hiện Hiến pháp và pháp luật của cơ quan tòa án.
Đề tài đã có những phân tích đánh giá chung những kết quả đạt được và những hạn chế còn tồn tại và chỉ rõ những nguyên nhân chủ quan, nguyên nhân khách quan để đưa ra những đề xuất kiến nghị ở dưới chương 3.
c, chương 3, đề tài đưa ra một số quan điểm của Đảng trong việc hoàn thiện kiểm soát quyền lực nhà nước của cơ quan hành pháp ở Việt Nam như: Một là, kiểm soát quyền lực nhà nước phải là một nguyên tắc cơ bản được ghi nhận trong Hiến pháp và các văn bản luật có liên quan. Hai là, cần xây dựng cơ chế rõ ràng, cụ thể trong hoạt động kiểm soát quyền lực giữa các cơ quan thực hiện quyền lập pháp, quyền hành pháp và quyền tư pháp.Ba là, khẳng định kiểm soát quyền lực nhà nước của cơ quan hành pháp đối với cơ quan lập pháp và cơ quan tư pháp là tất yếu. Bốn là, kiểm soát nhưng gắn liền với sự phân công và phối hợp, để đảm bảo tất cả quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân.Năm là, kiểm soát mà không phải là đối trọng, kiềm chế, để mỗi cơ quan phát huy được tính chủ động, sáng tạo trong hoạt động của mình, cùng nâng cao tính hiệu lực, hiệu quả của nền công vụ. Từ đó phân tích và đưa ra một số giải pháp hoàn thiện kiểm soát quyền lực nhà nước của cơ quan hành pháp ở Việt Nam như là:hoàn thiện thể chế;nâng cao năng lực hoạt động nói chung và năng lực kiểm soát nói riêng của Chính phủ;nâng cao năng lực điều hành chính sách;làm rõ trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan hành pháp, gắn quyền hạn với trách nhiệm;làm rõ mối quan hệ giữa kiểm soát quyền lực của cơ quan hành pháp với vai trò giám sát của Đảng cầm quyền;tăng cường hoạt động của các cơ quan kiểm tra, thanh trathuộc Chính phủ; tổ chức tốt các nguồn lực để thực hiện cơ chế kiểm soát quyền lực nhà nước của cơ quan hành pháp.
|